
L’ester uman qu’ei de mei en mei irracionau. Adara s’ei coneishut qu’a Brasil calèva har ua rota entà poder har arribar lo public a la trobalha ecologista deu COP 30, que’s debanarà lo pròche mes de noveme en Belém. E qu’an pensat que la melhora solucion èra bastir ua autorota de mei de quate vias entà poder arribar au COP 30 e decidir com sauvar lo monde de la destruccion umana. Que cau soslinhar que lo bòsc on ei bastida aquera autorota, qu’ei un territòri biologic protegida. Mes logic enqüèra.
Atau, milèrs e milèrs d’ectaras de bòsc d’Amazònas protegidas que son estadas destrusidas pr’amor deu COP 30 de Belém. Segon l’organizacion governamentau qui decidí bastir ua autorota en miei deu bòsc d’Amazònas, qu’ac calèva har pr’amor que, si que non, mei de 50.000 personas n’aurén pas podut arribar au COP 30. Plan logic.
Segon lo governament, l’autorota qu’ei plan ecologica mes los ecologistas de Brasil dejà que comencèn a dobtar. Com pòt estar ua autorota qui trinca lo bòsc e que provòca la mort de milèrs d’arbos e animaus ua solucion ecologista ? Pr’amor que lo Bòsc d’Amazònas ei clau justament a l’ora de shucar lo dioxide de carbòni mondiau e qu’ei ua de las principaus regions dab mei biodiversitat de la planeta. E tot aquerò qu’ei adara atacat entà bastir ua autorota si volem sauvar lo monde ? Plan logic.
L’autorota qu’ei un trauc de mei de 13 km de longor d’un costat a l’aute e enqüèra déu estar acabada. Claudio Verequete a son ostau a mensh de 200 m de l’autorota. Adara qu’ei inquièt pr’amor que la soa familha podèva víver plan pr’amor de la reculhida de grana d’açaí, tipica deu lòc. Mes desempuish qu’arribè l’autorota ne’n i a pas mei. “Tot qu’ei estat destrusit, ce ditz. N’i a pas mei baias d’açaí e la familha ne pòt pas mei subreviure ».
Mes la principau inquietuda de Verequete ara qu’ei pensar que l’autorota miarà enqüèra mei de destruccion au bòsc. “Un dia arrivarà que poirem pas har d’argent e que seràn bastits autes edificis e lo bòsc que’s morirà. E que deuram marchar. E on podem anar ?”

La naua comunautat
La comunautat que viu près de l’autorota ne poirà pas demorar en contacte dab la medisha pr’amor que i aurà ua paret que’us separarà de la medisha. Que demoraràn isolats de Belém. En mei d’aquò, l’autorota que trinca duas estenudas protegidas de bòsc. Los cercaires que creden que trincarà l’ecosistèma. E hèra animaus dejà qu’an patit nafras pr’amor de l’autorota.
Justament Silvia Sardinha qu’ei ua cercaire que gareish los animaus nafrats. Puish son tornats au bòsc. Mes l’autorota adara arrestarà la soa liberacion. “Los animaus ne poiràn pas mei crotzar lo territòri de l’autorota, ce digó. E lo lòc on viven que demorarà hèra redusit. Totun lo governament brasilian digó que lo COP 30 que serà istoric e que’s discutirà plan sus com sauvar lo bòsc d’Amazònas. Ben entenut que serà pas aprovat lo metòde de sauvar lo bòsc en tot bastir autorotas.
Segon lo governament brasilian, lo COP 30 que serà entà parlar sus com sauvar l’Amazònas. Mes mantun expèrt dejà qu’a avisat que solament i parlan òmis de negòcis e politicians, mes pas los abitants deu territòri. Qué jamei son escoutats. En efèit, l’estat de Pará qu’avèva dejà volut bastir aquera autorota despuish l’an 2012, mes la resisténcia ecologista que l’arrestè, dinc adara. Pr’amor deu COP 30. E que confirmè aus mejans de comunicacion que l’autorota èra ecologica pr’amor qu’ajudarén los animaus a la crotzar. Mes tanben que son de cap a estar bastits divèrs hotels, restaurants, un complèxe d’espòrts e enqüèra un pòrt de fluvi. E açò ei ecologic ?
“Qu’esperam, ce disen los qui vòlen bastir l’autorota e modernizar Pará, que lo COP 30 qu’ajudarà a poder alendar melhor e aver enqüèra mei de natura”. Totun, ne’s pòt pas estar ecologista e bastir autorotas au còp, pr’amor que son ua ataca au bòsc e la flòra e fauna locaus e ua ataca grèva. Se cau parlar sus com sauvar lo bòsc, ne’s pòt pas jamei aquò har pr’amor qu’ei illogic. Adishatz a tots e plan bona setmana.
La Redaccion
Aquesta cronica suu Ràdio País : https://soundcloud.com/radio-pais/natura-ua-autorota-enta-sauvar-lo-monde?in=radio-pais/sets/natura