LINGÜISTICA – Sapiéncia.eu

AMAZONAS DECLARÈT 16 LENGAS INDIGÈNAS OFICIALAS AL COSTAT DEL PORTUGUÉS

setembre 18, 2023

+16

L’estat brasilian d’Amazonas declarèt fins a 16 lengas indigènas lengas oficialas d’aquel estat, a mai del portugués. Lo prètzfach es unic e istoric en un estat coma Brasil e balhèt d’espèr a d’autras comunautats indigènas d’aquel estat sud-american. Pasmens, mai d’un expèrt avisèt que lo prèztfah poiriá demorar simbolic se i a pas pro ajuda […]

LINGÜISTICA

LO BILINGÜISME AMELHORA LA MEMÒRIA VISUALA

setembre 12, 2023

Christian Andreu

+18

Plusors estudis demòstran dempuèi fa annadas que lo bilinguisme es una abilitat que pas totas las personas an. Mas qu’aquelas que l’an, an mai beneficis cerebrals que las personas que sonque parlan una lenga. Ara, un nòu estudi publicat al numeric Science Advances demòstra que lo bilinguisme amelhora e plan la memòria visula dels umans. […]

LINGÜISTICA

MOS A DEISHAT TÒNHO CASTET

juny 18, 2023

Christian Andreu

Josèp Antòni Castet Varela mos deishec diuendres passat a 67 annadas. Era Val d’Aran, Occitània e eth mon der activisme perdec un gran amic e tanben un gran activista der aranés e dera lengua occitana. Entara còla de Sapiéncia ei un prètzhèt fòrça trist. Tònho, eth nòste amic Tònho, siguec eth revisor setmanèr de toti […]

LINGÜISTICA

ISTÒRIA DER ARANÉS EN SÈGLE XXau

maig 22, 2023

Christian Andreu

+15

Dins del cicle d’activitats del “Mai Aranés” de l’Universitat de Barcelona, lo jorn 18 de Mai, Jèp de Montoya, president de l’Institut d’Estudis Aranesi – Acadèmia Aranesa dera Lenga Occitana (IEA – AAOL), desvolopèt una interessanta conferéncia sus la lenga e l’institucion. De’n primièr, lo conferencièr expliquèt la situacion actuala de l’aranés e l’evolucion istorica […]

LINGÜISTICA

Entrevista amb Javier Giralt, president de l’Acadèmia Aragonesa de la Lenga : « Es un prètzfach istoric aver balhat un estandard ortografic a la lenga aragonesa »

maig 1, 2023

Christian Andreu

+19

-9

La situacion de lengas qu’apartenon a la meteissa familha, coma es lo cas de l’aragonés, l’occitan e lo catalan pòt èsser desparièr pr’amor de las desparièras realitats socialas e politicas. Sapiéncia occitana volguèt parlar amb lo president de l’Acadèmia Aragonesa de la Lenga per conéisser amb mai prigondor qué es la recenta refòrma ortografica de […]

LINGÜISTICA

SENEGAL COMENÇARÀ UNA EDUCACION BILINGÜA

abril 18, 2023

Christian Andreu

+12

Cossí se debana en plusors païses d’America meridionala – qu’an causit sauvar lors lengas autoctònas – mai d’un país african tanben deciciguèt d’introduïre d’autras lengas (regionalas) dins la sieuna educacion nacionala, al costat del francés. E aquò començarà dempuèi l’an 2024. Aital, lo Ministèri de l’educacion de Senegal confirmèt que, pendent lo començament del cors […]

LINGÜISTICA

Jèp de Montoya: “Er aranés ei era varietat lingüistica que junh er espaci lingüistic occitanocatalan”

abril 4, 2023

Christian Andreu

+14

Eth trabalh der Institut d’Estudis Aranesi des dera annada 2002, quan artenhec ua naua etapa acadèmia dera lengua occitana ei gigantàs. Calie èster un referent lingüistic entar aranés ena Val d’Aran e Catalonha. Un pialèr de publicacions e d’estudis diuèrsi pendent es darrères annades demòstren ua volontat de trabalh de fèrre. Sapiéncia n’a parlat damb […]

LINGÜISTICA

Jèp de Montoya: “Eth gran miracle de cap ara nòsta lengua l’experimentam quan er Estatut la declarèc lengua oficiau en Catalonha”

març 7, 2023

Christian Andreu

+19

ENTREVISTA EXCLUSIVA DAMB JÈP DE MONTOYA, PRESIDENT DER INSTITUT D’ESTUDIS ARANESI – ACADÈMIA ARANESA DERA LENGUA OCCITANA Eth trabalh des dera sua creacion coma academia dera lengua occitana en 2002 ei estat enòrme. Era tòca ère arténher d’èster un referent lingüistic per çò que tòca ar occitan aranés ena Val d’Aran, a mès de tot […]

LINGÜISTICA

L’AROMANÉS

gener 30, 2023

Christian Andreu

+21

Malgrat que brica conegut en occident, l’aromanés, tanben conegut coma valac, es una lenga romanica d’Euròpa orientala, parlada encara uèi lo jorn per aperaquí 200.000 parlaires (cèrtas fònts parlan de mai de 500.000). Uèi la sieuna situacion es plan complèxa pr’amor que pas totes los cercaires son d’acòrd a l’ora de classificar l’aromanés coma lenga […]