I A DE VIDA A L’ENTORN DE JUPITÈR ?
I a de verai de vida a l’entorn de Jupitèr ? Per o poder confirmar o non, la NASA envièt fa gaire una sonda sus la siá luna Euròpa per assajar de descobrir se las siás condicions de satellit natural son favorablas a la vida. Pr’amor que jos la superfícia glaçada d’aquela luna cèrts cercaires afirman qu’i poiriá aver de vida.
La sonda es prèsta dempuèi l’11 d’abril passat e a lo nom d’Europa Clipper; deurà traversar tot l’espaci entre la Planeta Blava e Jupitèr per assajar de descobrir se i a de vida sus Euròpa. Europa Clipper a costat mai de cinc miliards de dolars e se n’enaurarà dempuèi la fusada Falcon Heavy d’Space X en octobre venent vèrs aquela planeta. La tòca finala, es Euròpa, una luna de Jupitèr, la planeta màger del Sistèma Solar.
Segon mantun cercaire, la cal mandar per comprene cossí s’espandiguèt (o non) la vida dins l’Univèrs. La sonda viatjarà pendent mai de cinc annadas après passar près de Mart e intrar dins l’orbita de Jupitèr e puèi d’Euròpa en l’an 2031.
Ara, en Califòrnia
La sonda Europa Clipper, totun, demòra a l’ora d’ora al Laboratòri de Propulsion Jet (JPL) de la NASA en Califòrnia. Se qualqu’un a de besonh de la veire o de trabalhar sus ela, se deu cobrir de tot en tot perque qu’òm vòl evitar l’arribada de tot micròbi que poiriá èsser puèi transportat sus la luna Euròpa.
Pasmens, un còp qu’aurà comneçat lo sieu viatge a travèrs de l’espaci, Euròpa Clipper començarà una analisi prigonda del satellit. De remembrar qu’aquela luna (amb de mesuras semblablas a la nòstra Luna) a la superfícia cobèrta de glaç. E los cercaires creson que jos aquel glaç i poiriá aver d’aiga. “Dins la sonda i a de camèras, d’espectromètres, de magnetomètres e encara un radar. La tòca es de traversar lo glaç d’Euròpa e d’assajar d’intrar dins l’aiga qu’i pòt aver dejós. Puèi la sonda tornarà a la superfícia. Sonque aital podèm saber cossí es aquela jaça de glaç”, çò diguèt lo cercaire de la NASA Bob Pappalardo.
Malgrat tot aquò, la direccion de l’agéncia governamentala estatsunidenca declara que sonque cercaràn de senhals que poirián permetre la vida. Car sus la Tèrra, jos lo glaç prigond i a de pichonèlas formas de vida que tanben se poirián trobar sus Euròpa. “Se totas las lunas situadas a l’entorn d’estelas pòrtan de vida, lo nombre d’escasenças de ne trobar de vida dins lo Sistèma Solar poiriá créisser de biais radical”, çò afirmèt Jordan Evans, cap del projècte.
Pasmens, aquò serà un estudi que serà pas de bon far. I a un camp de radiacions plan poderós a l’entorn d’Euròpa que poiriá greujar los instruments d’Europa Clipper. E, pr’amor de la granda distància, las donadas arribaràn sus la Tèrra après viatjar per l’espaci mai de 45 minutas. Es per aquò que los cercaires creson que l’espèr aduch per la sonda Europa Clipper serà tanben de durada corta.
La mission Europa Clipper comencèt aperaquí dins los ans 1990 e finirà en l’an 2034. Quand la sonda serà pas pus utila. La siá darrièra estapa entraïnarà la siá fin sus la superfícia de Jupitèr. A l’ora d’ara, los cercaires prepausan de lançar la sonda sus Ganimèdes, la luna màger de Jupitèr.
Un article de Christian Andreu
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.