LOÏSIANA, UN ESTAT DESIRAT… E COMPRAT

Christian Andreu
0
Cinquanta estats federats. Son los Estats Units d’America. Mas l’incorporacion de qualcunes a l’Union foguèt mejançant una compra, après multiples conflictes entre las poténcias colonialas. L’actual estat de Loïsiana foguèt un conflicte entre Anglatèrra, l’estat espanhòl e l’estta francés, que volián incorporar lo sieu territòri als sieus respectius empèris colonials. L’origina del nòm proven del rei […]

COSSÍ BEURE LO TÈ VERD

EI DESCORBIDA UNA NAUA CLASSA DE PARTICULAS QUANTICAS

Christian Andreu
0
Eth descorbiment d’ua naua classa de particules quantiques poirie menar era mecanica quantica a un nau nivèu. Er estudi ajudarà a explorar mès fenomèns quantics e a d’implicacions entà un avanç mès prigond ena tecnologia e informatica actuaus. Segontes es cercaires, es naues particules observades se diden excitons, e ara sua conducta unica obrirà naus […]

ES AUSTRALOPITECUS NON MINJAUEN CARN REGULARAMENT

L’IA PREDITZ MAI DE 3ºC DE MAI A COMPTAR DE 2040

Christian Andreu
0
L’IA ja preditz que la màger part del Mond veirà las temperaturas a montar de 3°C fòrça mai rapidament que çò qu’èra previst de per abans. Tres scientifics combinèron de trabalhs sus 10 modèls climatics globals e, amb l’ajuda de l’intelligéncia artificiala (IA), concluson que l’escalfament de cèrtas regions es susceptible d’èsser atench mai rapidament […]

COSSÍ BEURE LO TÈ VERD

COSSÍ LAS PLANTAS CONQUISTÈRON LA TÈRRA

Christian Andreu
0
Los genòmas del mond balhan d’indicis sus cossí las plantas conquistèron la terra. Fa mai de 450 milions d’annadas, las plantas comencèron la transicion de l’aiga a la tèrra seca. D’entre los primièrs pionièrs i aviá los ancessors de l’umila corna, un grop de plantas pichonas qu’an persistit fins uèi lo jorn. De nòvas recèrcas […]

ES AUSTRALOPITECUS NON MINJAUEN CARN REGULARAMENT

PARLAR MAI D’UNA LENGA REVISCÒLA LO CERVÈL

Christian Andreu
0
Lo multilingüisme melhora las foncions cognitivas basicas dels enfants autistas, çò confirmpèt un nòu estudi. Los cercaires dison que las melhoracions s’estendon tanplan als enfants non autistas en d’ostals multilingües. Lo nòu estudi balha una evidéncia mai suls beneficis cognitius de parlar divèrsas lengas, en trobar que lo multilingüisme melhora pas solament las abilitats cognitivas […]

COSSÍ BEURE LO TÈ VERD

ANIMAUS D’UN AUTE MONDE

Christian Andreu
0
Solament parlar d’orsins, ariçons marins e congombres de mar que pòt semblar dejà que parlam d’animaus irreaus. Pr’amor que son pas briga coneguts. Ne son pas coneguts los lors noms mes tanpòc com son aqueths animaus. E, se espiam ua fotografia, pensaram que son pas reaus e que meilèu son animaus d’ua auta planeta. N’ei […]

LOS MAMIFÈRS MEI ANCIANS

LAS PRIMIÈRAS VILAS

Christian Andreu
0
Qui bastiguèt las primièras vilas pendent lo Neolitic ? Ja entre los ans 12 000 e 45 000 abans lo Crist trapam las primièras evidéncias d’urbanisme. Mas d’en primièr cal saber çò qu’es una vila. Encara uèi, los cercaires son pas d’acòrdi a l’ora de definir çò que foguèt una vila pendent l’Antiquitat. En 1966, foguèt […]

COSSÍ BEURE LO TÈ VERD

COSSÍ FOGUÈT T.REX

Christian Andreu
0
Ara los cercaires vòlon descobrir cossí foncionava realament lo cervèl d’un dinosaure. Mai encara un dinosaure coma T. rex. Qué foguèt dich fins ara d’aquel tarrible predator del Cretacèu? Una còla internacionala de paleontològs, sciéncias de la conducha e neurobiologia estudièron la mesura e estructura del cervèl de divèrses dinosaures dont T. rex. L’intelligéncia de […]

COSSÍ BEURE LO TÈ VERD