Lo tapir d’Asia (Tapirus indicus) es un dels màgers mamifèrs d’Asia e tanben un dels pus menaçats. Malgrat que las sieunas mesuras son estonantas, es gaire caçat per l’òme, pr’amor que las sieunas darrièras populacions subrevivon en de païses musulmans que restacan – malgrat que siá brica vertat – lo tapir amb lo pòrc salvatge. Pasmens, la desforestacion actuala es, uèi, una de las piègers menaças que patís aqueste extraordinàri mamifèr, plan primitiu, e que poiriá provocar lèu la sieuna extincion pr’amor del sieu reduch nombre global.
Lo tapir d’Asia es sonque una de las cinc espècias de tapir que i a al mond (e la sola que demòra en Asia). Se pòt reconéisser aisidament pr’amor de la granda taca blanca qu’a sus l’esquina e los laterals. Lo corps es totalament negre. Sonque la partida pus superiora de las sieunas aurelhas son atanben, blancas. Un tapir adult pòt arribar plan als 2,4 m de longor e una nautor de fins a 107 cm. Lo pés se pòt situar entre 250 e 320 kg.
La femèla de tapir es, generalament, màger que lo mascle. Trapan la majoritat de la noiridura vegetala que cercan amb una sòrta de trompa corta. Qu’ajuda l’animal a aver un odorat estonant. Lo tapir tanplan a una ausida excellenta. La sieuna vision, per contra, es fòrça mediòcra.
Dins la prigonda sèlva
Lo tapir, malgrat las sieunas mesuras, es encara uèi considerat coma un animal plan misteriós. Se ja èra malaisit de n’espepissar un pendent lo passat, ara encara es pus dificil ne trapar un. Aquò es atal per doas rasons: lo tapir es un animal qu’a fòrça paür dels predators e demòra totjorn en çò de mai prigon de la sèlva. E fugís totjorn lèu lèu quora ausís quicòm sospechós. E la segonda causa es qu’es un animal nuechenc.
Lo tapir es un mamifèr erbivòr. Manja de fuèlhas, de pichonas brancas e de frucha de la jungla. Tanben de rasinas e de dàtils de palmièr. Tot aquò nonmàs pòt èsser trobat aisidament dins la sèlva pus prigonda, mens contaminada pels umans. E la sèlva tropicala barrada e umida ven doncas lo sieu abitat natural.
La discussion etologica sus se lo tapir es un mamifèr territorial o pas encara contunha uèi lo jorn. Es vertat que lo tapir a un territòri d’aperaquí 13 km2, ont tanben i pòdon aver un o mai d’un territòri de femes. Pasmens, se lo tapir trapa un autre tapir mascle dins lo sieu territòri atacarà pas l’animal e se n’anarà. Qualcunes cercaires descriguèron aquel prètzfach coma lo d’un mamifèr territorial mas pas gaire.
Uèi lo jorn lo tapir d’Asia encara pòt èsser trobat en Malàisia, Birmania, Cambòtja, Indonesia, Laos, Tailàndia e Vietnam. Pòt pas pus èsser trapat en Índia, malgrat lo sieu nòm scientific indicus, pr’amor qu’ailà l’espècia s’escantiguèt.
La sieuna situacion naturala es, doncas, plan critica e l’UICN inclutz lo tapir en la lista d’espècias pus menaçadas pr’amor de la desforestacion. D’efièch, la populacion de tapirs de Malàisia, una de las màgers de tota la planeta, a sonque 2.500 especimèns en la sèlva e benlèu aperaquí 200 individús dins de pargues zoologics.
Una gestacion longa
Lo tapir, qu’es considerat coma un animal plan primitiu pels cercaires pr’amor de la sieuna morfologia, a una taxa reproductiva plan bassa pr’amor que la gestacion de la femèla, que demòra aperaquí 400 jorns (çò es mai d’un an) e sonque balha naissença a un pichon tapir e pro. Lo pés del jove tapiron al moment de nàisser es estonant, car pòt arribar gaireben als 7 Kg de pés (6,8 Kg de mejana). Un trach caracteristic dels tapirons es qu’an tot lo cors amb de raiaduras durant un an. Puèi la color de lors cors ven de mai en mai semblabla a la d’un adult, çò es, negre. Aquò arriba, mai que mai, aprés lo uechen mes de vida del tapiron.
La maduretat sexuala del tapir, totun, arriba pas fins als 3 ans de vida. Lo periòde de zèl de la femèla es estat situat tre los meses d’abril, mai e junh e çò de pus abitual es qu’una feme demòre prenha sonque un còp cada doas annadas. Los cercaires creson qu’un tapir pòt arribar a viure en la sèlva fins a 25 ans e dins un pargue zoologic fins a 30 annadas.
Lo tapir a aquela estonant color negra per poder s’amassar melhor dels predators. Per la vision umana aquò pòt arribar a èsser malaisit de comprene, car lo negre es plan vist en un mond ont tot es verd. Pasmens, fòrça animals de la sèlva tropicala sonque veson lo verd e pas gaire mai e lo tapir pòt semblar plan una peiràssa, mai que mai quand dormís sul sòl.
Los etològs creson que lo tapir d’Asia comencèt a se desseparar geneticament de la sieuna familha durant l’Oligocèn pus tardiu, aquò es ara fa 25 milions d’ans. Son d’animals solitàris que sonque son amb d’autres tapirs pendent l’epòca del zèl e pro. Avisan d’autres tapirs qual es lo sieu territòri a travèrs de l’orina.
Un animal gaire brave
Es evident que las mesuras del tapir son aperaquí las del pòrc singlar. Pasmens, la conducha del tapir, quora es menaçat, es plan desparièra. Lo metòde causit pel tapir per assajar de subreviure es la fugida. La forma del sieu cap l’ajuda plan a crosar la vegetacion amb una nauta velocitat. Fin finala, quora es capturat, tanplan pòt se defensar amb las dents e nhacar lo predator. De remembrar que lo tapir a pas gaire predators dont lo tigre ne seriá lo pièger. Tanben son caçats per de leopards e de cans salvatges o cuons.
La sola condicion qu’a de besonh un tapir per poder viure plan en un territòri es d’aiga. Se’n va pas gaire lonh de la meteissa e un luòc ont i a pas cap riu nimai flume serà pas jamai territòri de tapirs. Lo tapir, d’un autre costat, a pas l’abituda de viure en de regions mai nautas dels 2.000 mètres, car ailà i a plan mens frucha e noiridura.
Quora en familha, la feme se comunica amb los tapirons amb fins a 6 sòns diferents e fòrça d’eles semblan fiulets umans. Lo crit serà desparièr segon la menaça. Malgrat tot, lo tapir es un grand mamifèr gaire estudiat. Es estat confirmat que pòt nadar plan e que tanben avisa d’autres tapirs del sieu territòri amb de femsas dins l’aiga. Mas lucha pas per lo defensar.
Uèi, e malgrat que i a de personas que confirmèron qu’encara i a de tapirs en l’illa de Bornèo, la majoritat d’etològs o creson pas. N’i a pas pus tanpauc en sud de China nimai en Índia, çò que vòl dire que lo sieu abitat comencèt a venir pus reduch pr’amor de la pression umana.
Benlèu pr’açò la caça del tapir foguèt enebida en la majoritat de païses del sud-èst asiatic dempuèi la decada de 1950. Totun, la pièger menaça que la patís, uèi lo jorn, aquela bèla e estonanta espècia mamifèra asiatica es la desforestacion.
A l’ora d’ara los govèrns d’aquela region assajan de tornar a reintroduïre l’espècia en de luòcs ont aviá demorat de biais tradicional fins fa gaire. Fins ara capitèron pas e l’abitat del tapir d’asia contunha de venir mendre. Lo tapir aima brica los umans e vòl pas èsser destorbat. Se fugír fins al luòc pus prigond de la sèlva es pas pro, lo tapir a un problèma, un problèma greu. Car, coma totes los autres animals de la planeta, pòt pas fugir de nòstra espècia. E alara lo declin ven mai e mai grèu.
La copadura actuala d’arbres de la sèlva, çò es la desforestacion, a un ritme actual que pòt pas contunhar atal. La sèlva asiatica ven de mai en mai reducha. E lo tapir n’es sonque una victima mai. Se totes sabèm que los arbres, la sèlva, balhan d’oxigèn, chucan de dioxid de cabòni e ajudan a luchar contra de temperaturas de mai en mai nautas, perquè contunham d’o far ?
Una reduccion plan racionala de la desforestacion entraïnariá la possibla supravivéncia d’espècias encara uèi misteriosas, coma lo tapir d’asia. Benlèu cal i pensar e pressionar las multinacionalas se volèm ajudar aquela bèla, polida e misteriosa espècia: lo tapir d’Asia.
Un article de Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
