Lo metal pus car del Mond es pas l’aur. Es plan rar de lo trapar dins la natura e servís, mai que mai, per crear de pèças de veituras. Sabètz qual es? Lo prètz de l’aur se situa uèi entre los cinc metals pus cars de la planeta, mas es pas lo mai costós.
L’aur a un prètz de 1800 èuros/onça mas aquel metal a encara un prètz superior: 4200 èuros/onça, e la siá valor pòt cambiar cada jorn. Pr’amor d’aquò es lo metal pus car del Mond: parlam del ròdi. En decembre de 2022, lo sieu prètz foguèt de 14 000 èuros/onça. Es lo metal pus car del Mond? Benlèu mas de segur la siá valor es plan mai nauta que la de l’aur.
Lo ròdi es pas amic de l’oxigèn. Amb d’oxigèn pòt venir un metal nòble e es un catalizaire perfièch, que resistís a la corrosion e a l’oxidacion. Es plan resistent, e sonque atenh la fusion a 1964ºC. Aquò fa del ròdi un metal amb de proprietats coma los de metals del grop del platin, al costat del paladi, de l’òsmi, de l’iridi e del rutèni.
Un metal plan resistent
Lo ràdi pòt suportar de temperaturas superioras a 600º C dins l’aiga e l’aire, e demòra insoluble dins la majoritat dels acids. Pr’amor d’aquò lo ròdi es jutjat ideal per èsser emplegat dins de pèças de veituras e d’avions e tanben dins de cables electrics.
Totun, malgrat que siá un metal subrebèl, lo 90% de las entrepresas que ne demandèron en 2019 o faguèron per far de catalizaires per veituras.
Lo ròdi es tanben de fòrça mal trapar. Sonque n’i a 0,000037 parts per million a la superfícia terrèstra. L’aur, per contra, pòt èsser trobat en 0,0013 parts per million segon la Societat Internacionala de Quimia. I a de jaces bèls de ròdi en Africa del Sud e Russia. Pasmens, los minerals de coire e de niquèl contenon fins a un 0,1% de ròdi. La planeta produtz 16 tonas de ròdi annadièras e se pensa que n’i a una resèrva mondiala de 3000 tonas.
Lo ròdi foguèt descobèrt per William Hyde Wollanston en 1803 quora ne poguèt extraire un tròç a partir del platin. Wollanston tanben descobriguèt lo paladi. Lo ròdi es sovent present al costat de jaces de platin. Çò que Wollanston trobèt foguèt una polsa roja que foguèt puèi tractada amb d’idrogèn e que daissèt, fin finala, de ròdi.
Lo ròdi, totun, es de color blanca e argentada e en grèc vòl dire ròsa pr’amor de la color de la sal de ròdi, qu’es puslèu d’aquela color.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion