LO MANIQUEÏSME

Christian Andreu
0
La religion maniquèa foguèt fondada pel savi pèrsa Mani pendent lo sègle III, e la siá doctrina atenguèt seguidors al meteis Empèri Pèrsa Sassanida, mas tanben per divèrses endrechs de la Mediterranèa romana, lo Turquestan asiatic e China. Tot un emisfèri de cresents d’aquela religion, qu’utilizèt la “Rota de la Seda” pel sieu espandiment oriental. […]

LA CAFEÏNA, PAS TOTJORN BONA

Christian Andreu
0
La cafeïna seriá una substància qu’es pas totjorn bona. Segon un recent estudi fach per de cercaires de l’Universitat de Rochester, seriá brica bona pendent l’emprenhament. La causa ne serián los tras qu’importants cambiaments en el cervèl que poirián aprés, al long de la vida, entraïnar plusors problèmas. Aquò vendriá aprés se conéisser que la […]

SINHAGIRI

Christian Andreu
0
Sinhagiri o Sigirilha o  es considerat uèi coma lo siti arqueologic mai important d’Sri Lanka , localizat al districte de Matale, a mai de 370 mètres sus un replanat, e conten un ancian palais, bastit pendent lo reialme del rei Kasiapa entre los ans 477 e 495 de la nòstra èra. Sinhagiri  es una de las destinacions toristicas mai popularas […]

UN VOLCAN SOSMARIN GIGANT

Christian Andreu
0
De geològs trapèron çò que seriá un volcan sosmarin e que poiriá dintrar dins la categoria geologica de Yellowstone. Lo volcan se tròba prèp de las Illas de las Quatre Montanhas, en Alaska, e èra totalament desconegut fins a uèi lo jorn. Per ansin la Illas Aleutianas venon un dels territòris de la planeta amb […]

FAUNA AFRICANA (12): LO MANDRIL

Christian Andreu
0
Parlar de totas las espècias de primats e monins africans poiriá entraïnar escriure tota una enciclopèdia. Pasmens, una de las espècias de primats pus estonantas (e al còp mens estudiadas) d’aquel continent es, sens dobte, lo mandril. La beutat de las siás colors, las siás mesuras (qu’es lo primat pus grand de la planeta aprés […]

DE VÈRMES GIGANTS FA 20 MILIONS D’ANS

Christian Andreu
0
De vèrmes gigants que visquèron fa mai de 20 milions d’ans foguèron trapats en çò que poiriá èsser qualificat coma la descoberta pus estonanta del mond de la paleontologia dels darrièrs ans. Aital, los vèrmes de tèrra trapats serián de predators que visquèron dins lo sòl de l’ocean marin e serián arribats de far mai […]

LO CHÒT DE LA NÈU

Christian Andreu
0
L’espècia Bubo scandiacus o chòt de la nèu es un aucèl estrigiforme endemic de las zònas articas de la planeta, e mai que mai de la tondra, e dins cèrtas regions es tanben coneguda tanben amb lo nom de Grand Chòt Blanc o encara Chòt Artic. La chòta de la nèu a una envergadura d’alas entre 120 e 150 cm e una […]

LA LENGA SORA, MODERNIZADA

Christian Andreu
0
L’usatge de las nòvas tecnologias permetrà ara los parlaires de la lenga sora, una lenga parlada als estats indians d’Odisha e Andhra Pradesh per aperaquí mièg milion de personas, d’utilizar plan los ordinators amb una novèla escritura dessenhada per Sony Salma, basada en l’alfabet Sompeng e que situarà aquesta lenga al costat de l’indi o […]

GÀLLIA NARBONENSIS

Christian Andreu
0
Un dels primièrs territòris en èsser conquistat per las legions romanas foguèt l’actuala Occitània, interpretada coma una estrategia en la creacion de la província de la Gàllia. Pendent tot aquel procès, comencèt a meitat del sègle III aC e s’alonguèt fins a l’inici de l’èra occidentala, en divèrsas escasenças los romans deguèron conquistar novament de […]

UNA NÒVA PRÒVA D’IBRIDISME OMINID

Christian Andreu
0
Plusors dents trapadas en 1910 al sit paleolitic de La Cotte de St Brelade, a Jersey, son ara estadas classificadas coma las d’un individú que foguèt un ibrid entre  nostra espècia e Homo neandertalensis, segon un nòu estudi dirigit pel Musèu d’Istòria Naturala de Londres. Las dents foguèron trobadas entre los ans 1910 e 1911 […]