L’espècia Bubo scandiacus o chòt de la nèu es un aucèl estrigiforme endemic de las zònas articas de la planeta, e mai que mai de la tondra, e dins cèrtas regions es tanben coneguda tanben amb lo nom de Grand Chòt Blanc o encara Chòt Artic.
La chòta de la nèu a una envergadura d’alas entre 120 e 150 cm e una nautor maximala de 65 cm. I a qualqu’unas pichonas diferéncias per poder distinguir a un mascle d’una femèla, car los mascles son totes blancs, e las femèlas an tanben pichonèlas tacas negras.
I a tanben de femèlas de color brun, mas es pas abitual. Las sieunas plumas son coma en d’autres animals de l’artic, blancas. Tanben son plan pesadas car aital an una melhor proteccion contra lo freg de l’environament. Lors uèlhs son de color aur.
La màger diferéncia entre aqueles chòts e d’autres del quite genre es la color blanca de las siás plumas e que possedisson per poder s’amagar melhor dins de regions articas ont la color blanca es la mai comuna. Tanben, son diferents d’autres chòts pr’amor que lo mascle e la femelha an pas la quita color.
Son, pasmens, d’aucèls que tanben manjan d’animals mòrts e que quan pòdon daissan de rèstas de manjar sepelidas per i tornar aprés. Aquelas rèstas d’animals mòrts o caçats son sepelits jos de fuèlhas e aital d’autres predators pòdon pas las panar. De còps, a mai, las daissan sus d’arbres.
Lo son que fa lo chòt de la nèu pòt èsser desparièr segon se aquel es d’un mascle o d’una femèla. Lo son del mascle seriá mai coma un krek-krek-krek-krek e lo de la femèla seriá pus doç, coma un pii-pii-pii-pii o prek-prek-prek. Aquel son es fach plusors còps del còp que mòvon lors alas quand atacan o creson que i a un dangièr pròche.
La chòta de la nèu demòra sonque en las regions mai fredas dels continents europèus, american e asiatic, en podent se trobar sonque en la tondra. Abans èra considerada coma de la familha Nyctea scandiaca, mas uèi lo jorn foguèt inclusa dins lo genre Bubo, amb d’autras espècias de chòt.
Una espècia plan protegida
Bubo scandiacus foguèt documentat pel primièr còp per Carlos Linnaeus en l’an 1758, en essent comprés en la 10a edicion de la siá òbra Systema naturae amb lo nom d’Strix scandica, çò es dins un genre pròpri. Pus tard, pasmens, e mercés a de pròvas d’ADN, foguèt comprés dins lo genre Bubo. Uèi encara aquel classament es polemic e pòt èsser trapat encara coma apertenent al genre dels Nyctea.
La chòta de la nèu acompanha los aucèls migratòris en lors viatges vèrs lo sud a l’epòca que i a mai freg. Son d’aucèls carnivòrs qu’an una dièta fòrça variada, amb de peisses, aucèls mai pichons e lèbres. La majoritat dels animals que caça, totun, son de lemmings artics.
L’an qu ei a mai lemmings tanben i a mai chòtas e tanben d’autres predators. E quan n’i a mens tanplan i a mens caçaires en la tondra. Lo niu es fach sul sòl e los uòus dependon de las predas que i a en l’airal. Los uòus seràn tojorn suenhats sonque per las femèlas.
Aprés 4 o 5 setmanas naisson los pichonèls chòts que seràn encara amb sa maire pendent un mes. Lo mascle serà totjorn l’individú que menarà la noiridura al niu. Uèi lo jorn, e mai que siá una espècia en grèu dangièr d’extincion, es plan protegida en la majoritat de regions on viu e la siá caça es totalament enebida.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
