Pichona Istòria de l’Umanitat (27): La Comuna de París

Christian Andreu
0
Lavetz avèm lo socialisme (comunisme) scientific – lo contraròtle de totes en comun dels mejans de produccion – idèia que ven d’un analisi scientific de l’istoria sociala – ont, abans Marx e Engels, aviam que lo socialisme (comunisme) utopian – idèia romantica de la comunautat de produchs, coma avèm ja vist en çò dels comunistas medievals, sens analisi istoric. (Veire Engels, Lo Socialisme utopic e scientific). […]

LA CHINA “FEUDALA”

Christian Andreu
0

LOS GRANDS COMERÇANTS DE L’ANTIQUITAT MEDITERRÀNEA

Christian Andreu
0
En fòrça escasenças, la situacion geografica condiciona la vida d’un pòble. Aquel foguèt lo cas dels fenicians, que venguèron los mai importants comerçants a la Mediterranèa pendent fòrça sègles. Fenícia èra situada a la còsta mediterranèa orientala, als territòris dels actuals Liban e Siria (solament un fragment de terren sirian), amb una franja litorala relativament […]

D’OXIGÈN FA 3,5 MILIARDS D’ANS

Christian Andreu
0
Malgrat que de scientifics encara discutiscan quora se produguèt d’oxigèn sus la Tèrra pel primièr còp ( fa 2,4 miliards d’ans o mai), ara una còla poguèt confirmar son aparicion sus la planeta 1 miliard d’ans abans (o benlèu quitament abans). La tròba farà cambiar totalament l’istòria de la vida sus la Planeta Blava. Çò […]

ERA INVASION UGANAUDA DERA VAL D’ARAN

Christian Andreu
0
En 1579 es protestants francesi, e entre eri es occitans, èren en un doç moment: auien mès poder que jamès pr’amor qu’en hereuèr an signat era patz de Nerac que da quinze ciutats as protestants coma places de seguretat contra es catolics. Dempús dera primauera er arrei Enric de Navarra, cap des protestants, decidic conquistar […]

LO PRIMIÈR SÈTGE OTOMAN DE VIENA

Christian Andreu
0
La catastrofica desfacha de l’armada ongresa en agost de 1526 en Mohacs entraïnèt pas l’annexion de lor territòri a l’empèri otoman, mas amb la mòrt del rei Loís II la corona demorèt sens monarca, la corona magiara e atanben la croata, pr’amor de la sieuna union personala amb la primièra, e tanplan la de Boèmia. […]

ARQUITECTURA DE NIÇA, VILA DE RIVIERA (1)

Christian Andreu
0
1- De la Riviera… Lo tèrm de Riviera, ven de RIPA en latin via lo genovés (o ligurian, atencion de non mesclar amb lo tèrm de ligur, pòble e lenga pre latins). Nom pròpre per designar lo litoral dal Gòlf nòrd de Gènoa, de las ribas de Var. Per lo limit se ditz de Cànoa […]

D’AIGA VÈRS L’INTERIOR DE LA PLANETA

Christian Andreu
0
De nòvas donadas sismograficas confirman que, pr’amor del movement de las placas tectonicas de la Tèrra los oceans pèrdon fins a tres còps mai d’aiga e qu’aquesta se’n va vèrs l’interior de la planeta. Aquesta conclusion arriba solament après un estudi prigond dins la region de la Fòssa de las Marianas. Son de donadas que […]

Es neandertalians non sigueren mès violents

Christian Andreu
0
Pendent decades era opinion scientifica popular afirmèc qu’es neandertalians sigueren ua espècia umana fòrça mès violenta que non era nòsta, Homo sapiens sapiens. Aguesta credença auie coma base quauqu’uns estudis sus es herides en cap des crans neandertalians. E aguesta opinion ja anaue pro ben entath complèx de superioritat qu’auem encara es umans modèrns. Aguesta […]

L’INSIGHT JA ES ARRIBAT A MART

Christian Andreu
0
Lo pichon modul espacial terrèstre INSIGHT, que laissèt la Tèrra lo 5 de mai d’ongan arribèt a la superfícia de Mart aquest diluns. La mission espaciala es estada considerada fins ara una bèla capitada e lèu començaràn d’arribar d’informacions nòvas sus la planeta roja. Lo modul dintrèt dins l’atmosfèra marciana a mai de 20.000 Km/ora. […]

DE NÒVAS TRÒBAS PER EXPLICAR L’ABSÉNCIA D’ANTIMATÈRIA

Christian Andreu
0
L’Universitat d’Helsinki a fach de nòvas simulacions informaticas qu’ajudaràn comprene perqué i a mai matèria qu’antimatèria dins l’Univèrs. Sapiéncia ne parlèt amb la còla de scientifics expèrts en Fisica de Particulas. Las responsas son nòvas e atanben estonantas. E se lo modèl tradicional d’aquela sciéncia confirma que practicament i a pas de diferéncias entre la […]