TRAPEN ETH TERAPÒDE MÈS GRAN D’AUSTRÀLIA
Maugrat que descorbit en 2017, non siguec enquia enguan qu’ua còla de cercaires dera Universitat de Naua Anglatèrra poguec classar es uassi trapadi en Winton, Queensland (Austràlia) coma es d’un especimèn de terapòde nomentat Australovenator wintonensis, eth carnivòr mès gran que jamès i auec en aqueth continent.
Segontes eth cap d’aquera còla, Martha Whote, tanben d’aquera universitat, quan es uassi “sigueren trapadi non semblauen una grana causa mès quan trapèrem es arpes pensèrem que, dilhèu, èrem dauant d’un gran carnivòr. Çò que non sabien ère qu’èrem dauant des uassi deth dinosaure carnivòr gran que jamès demorèc en Austràlia. Aumens enquiara”.
Es terapòdes sigueren un gran grop de dinosaures carnivòrs e bipèdes on i an es espècies Velociraptor e tanben Tyrannosaurus rex. Es prumèri uassi d’un Australovenator sigueren descobèrti en 2006 e siguec ua espècia que mesuraue enquia dos mètres de nautor e hège enquia 6 o 7 mètres de longor. Segontes es cercaires que classèren ara es uassi coma es d’un Australovenator es mesures d’aqueth especimèn serien d’aperaquí semblantes as d’un Velociraptor. Totun açò hè d’Australovenator un des mès poderosi carnivòrs dera sua epòca pr’amor que semblarie que caçaue en grop.
Segontes Matt White era atencion des cercaires venguec mès grana quan descorbiren es arpes enes braci deth dinosaure. Es sues mans èren fòrça granes e en eres auie ues arpes extraordinàries que hègen enquia 25 a 30 centimètres de longor. Açò e er hèt de caçar en grops de dus o tres (possiblements caçauen sauropòdes) convertís Australovenator en eth terapòde mès gran que jamès viuec en Austràlia.
Un poderós terapòde
Maugrat eth descorbiment des uassi d’Australovenator e eth sòn classament coma un terapòde non se pòt díder se siguec un caçaire o dilhèu un carronhaire. Segontes White, açò non ei encara determinat paleontologicaments maugrat qu’èra sua opinion ei que caçaue en grops de dus o tres especimèns sauropòdes de granes mesures mès que tanben se podie passar que siguesse tanben un carronhaire ocasionau. Entàs cercaires ues arpes d’aqueth tipe solament podien èster usades entà èster clauades e gahar era prèda.
“Se Australovenator auie ua prèda facila çò de mès probable ei qu’eth terapòde ataquèsse era prèda entà minjar, çò diguec White. E damb era grana quantitat de dents qu’auem trapat tanben ei probable qu’èra ataca siguesse hèta per mès de dus Australovenators, çò que hè d’aguest terapòde un dinosaure mès que perilhós”.
Es cercaires confirmèren qu’en totes es excavacions on i auien sauropòdes trapèren dents isolades e jamès trapèren dents mès granes qu’aqueres, çò que hè pensar qu’Australovenator siguec eth carnivòr mès gran que i auec jamès en Austràlia.
En çò que tòque as plumes, es cercaires dera còla de White non podèren confirmar (ne negar) qu’Australovenator n’auie. Ei ua discussion scientifica que dividís actuauments era comunautat paleontologica. Segontes era sciéncia i a dus tipes de terapòdes: es tetanurans ( on i a Allosaurus) e es coelosaurides (on i a Tyrannosaurus). E i a diuèrsi scientifics qu’afirmen qu’aguest terapòde auec plumes.
Segontes White ei possible qu’es terapòdes mès primitiui auessen plumes mès qu’açò non se pòt encara confirmar scientificaments. E es uassi d’Australovenator non son guaire ben conservadi e pr’amor d’açò non se pòt afirmar ua causa o ua auta. Es uassi d’Australovenator son ara en Musèu d’Era Edat des Dinosaures d’Austràlia, en Winton.
Era Redaccion*
Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita