Monserrat es lo nom d’una illa de la mar Cariba mas tanben lo nom d’una montanha catalana, situada aperaquí 50 Km al nòrd-oèst de Barcelona, la capitala de Catalonha. Es una montanha celèbra pr’amor que i a lo monastèri de Montserrat e tanben la Vierge de Montserrat, que segon una legenda foguèt trapada dins una cauna dins la meteissa montanha.
Es una montanha situada a la termièra de las comarcas (parçans) d’ Anòia, Baix Llobregat e Bages, a l’oèst del riu Llobregat. D’autras montanhas plan pròchas e que tanben son dins aquel massís son lo Cavall Bernat, las Agulles, lo Serrat del Moro, lo Montgròs, lo Sant Joan e la Palomera. La pus naut de totas aquelas montanhas es lo mont Sant Jeròni, amb 1238 mètres de nautor.
Al massís de Montserrat i a fòrça euses e tanben fòrça arbrilhons. Òm poiriá pensar qu’es una montanha sens brica vegetacion mas un còp dins la montanha òm pòt observar un sens fin d’arbrilhons de tota sòrta a mai d’autras plantas coma los bòsques de casses de l’airal.
Tanben i a mamifèrs coma lo pòrc singlar, o la cabra salvatja. Los aucèls an los chòts reials, d’aglas, esparvièrs e de gais entre lors membres. A mai tanplan i a de cernalhas, de sèrps d’escalièr, e grapauds comuns e tanben de ratapenadas.
Uèi lo jorn lo luòc pus visitat es lo monastèri amb de milièrs de toristas annadièrs. Segon una legenda locala aperaquí lo sègle IX de pastors de la region observèron una lutz dins una cauna e ailà trapèron çò qu’uèi totes lo catalans coneisson coma la Moreneta, çò es la Vierge de Montserrat.
Près del monastèri tanben i a d’autras pichonas glèisas coma l’ermita de Sant Jeròni, situada a 1224 m de nautor. Tanben n’i a d’autras coma Santa Cecília, Sant Benet o encara Sant Joan que son, pasmens, abandonadas, mas que cal las visitar.
Lo 21 de febrièr es lo jorn de la Lutz Misteriosa que comencèt aperaquí l’an 1345 quand divèrses centenars d’abitants de la region podèron veire una lutz qu’aviá coma origina la pròpria montanha de Montserrat e que dintrava dins la glèisa del Carme de Manresa. La lutz se desseparèt en tres e puèi tornèt a s’amassar coma una unica lutz a la Santíssima Trinitat. Puèi se’n tornèt tornarmai vèrs Montserrat.
La montanha misteriosa
Monserrat foguèt totjorn la montanha del mistèri, car òm i trapèt la Vierge de la Santa Cauna (Santa Cova), mai coneguda coma la Vierge de la Moreneta, pr’amor de la siá color. Aquela color es sonque de vernís que venguèt pus escur pr’amor dels sègles. Uèi òm remembra aquela tròba cada 27 d’abril.
Jos la montanha i a un sens fin de caunas. Òm pòt sonque visitar la Cauna del Salitre, situada a mai de 500 mètres jos la montanha. Montserrat es atanben un luòc ont se troban los afogats dels OVNIS pr’amor qu’òm afirma que ne foguèron observats plusors.
L’an 880 divèrses pastors espepissèron cossí una granda lutz tombava del cèl amb de musica. Jorns après òm tornèt a veire aquel fenomèn. Pr’amor d’aquò l’evesque d’Olesa organizèt un viatge a la cauna ont i aviá la Moreneta. Quora foguèt trobada l’evesque volguèt la menar amb el, mas òm poguèt pas la moure e lo prètzfach foguèt interpretat coma lo desir de la vierge de demorar ailà. Pr’amor d’açò foguèt bastit après lo monastèri.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
