Ta Prohm es un temple khmer de la fin del sègle XII, e es situat al complèxe d’Angkor (Cambòtja), e foguèt declarat Patrimòni de l’Umanitat per l’Unesco en 1992. Foguèt nomenat originalament Rajavihara o”monastèri reial”, e lo temple serviguèt coma monastèri bodista, en tot arribar a lotjar prèp de 12.640 personas.
A l’ora d’ara es plan celèbre pr’amor qu’es un dels paucs monuments qu’es pas estat encara “rescatat de la selva”, doncas foguèt lo temple esculhit per l’Escòla Francesa de l’Extrem Orient per mostrar l’estat dels temples d’Angkor pendent la fin de sègle XIX, quand foguèron descobèrts pels occidentals.
Una bèla atraccion toristica
Arran d’aquela manca d’intervencion, lo luòc ofrís encara una combinacion de roïna e natura que la fa estonanta e una de las principalas atraccions toristicas de Cambòtja.
Lo temple aperten a l’estil Bayon; lo darrièr “grand periòde” de l’arquitectura khmer. Es un dels primièrs e mai grands temples bastits per Jayavarman VII; un rei que bastirà mai de 15 pendent lo sieu reialme, mai encara que cap autre rei que siá khmer. Coma consequéncia de la siá produccion, los temples d’aquela epòca son en general piègers bastits.
Entorn del temple si aviá una superfícia de 60 ectaras destinadas a l’usatge residencial, delimitadas per mur de laterita de 1.000 x 600 m e un tipe de dintradas monumentalas caracterizadas per una tor ornamentala. A mai u a una gigantassa cara de Buda a cada ponch cardinal esculpit a la ròca.
Al centre d’aquela zòna residenciala i a un mur de laterita de 220 x 200 m, qu’al sieu torn conten una autra espandida mai, delimitada per una galariá columnada de 107 x 100 m e ont se tròba lo nuclèu del temple . Aquel ocupa una superfícia d’una ectara e possedís una geometria complèxa, e se pensa que conteniá fins a 39 temples piramidals mai pichons.
Lo centre del temple lo constituí una darrièra espandida carrada 30 m de costat amb una tor centrala e divèrsas edificacions mai pichonèlas. Lo temple èra bastit amb de gres, malgrat que parts de la siá superfícia foguèsson decoradas amb d’estucs e amb de planchas metallicas, ja desaparegudas.
Lo temple foguèt encargat en 1186 pel rei Jayavarman VII, que lo consacrèt a la siá maire, pauc après lo bastiment del temple de Preah Khan, consacrat al sieu paire. L’imatge principala del temple representa a la dieusa de la sapiéncia Prajñāpāramitā, e foguèt esculpida amb la maire del rei coma modèl.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
