UN ANCESSOR DE 4.500 ANS

Christian Andreu
0
Un estudi recent a confirmat que lo 40 % dels abitants de la peninsula Iberica, doncas dels portugueses, espanhòls, catalans e bascos, an un ancessor comun que visquèt fa aperaquí 4500 ans.  L’estudi analisèt l’ADN de gaireben 3000 personas de la peninsula mas tanben d’Occitània. Segon aquel estudi, l’analisi del cromosòma Y, ajudèt plan a […]

LA MÈNTA

Christian Andreu
0
La mènta (Mentha x piperita) es una planta erbacèa de la familha de Lamiacèas. Es un ibrid de la mènta acuatica, cultivada en Euròpa dempuèi que foguèt cultivada pel primièr còp en Anglatèrra al sègle XVII. A mai, tanben es plan cultivada en Africa del Nòrd. Es plan usada coma planta aromatica e medicinala e […]

DE PINTURAS NEANDERTALIANAS

Christian Andreu
0
Un còp cambiat lo vejaire sus l’espècia Homo neandertalensis, los scientifics cercan ara de caunas on trapar mai evidéncias de l’art neandertalian pr’amor quiòc, los neandertalians tanben pintèron de caunas e foguèron la primièra espècia ominida d’o far. A la peninsula iberica semblariá èsser que la cauna ont i a las pinturas pus ancianas realizadas […]

8 MILIARDS D’UMANS

Christian Andreu
0
La planeta Tèrra arribèt ja als 8 miliards d’umans. Es la resulta logica de la creissença demografica plan fòrta de l’umanitat pendent la segonda mitat del sègle XX e lo sègle XXI.  La chifra foguèt confirmada per Nacions Unidas fa gaire. Pasmens, pas totes los organismes internacionals i son d’acòrd. Segon lo cercaire del Departament […]

FAUNA ASIATICA (18): L’ORANGOTAN

Christian Andreu
0
L’orangotan foguèt totjorn un animal misteriós que demorava al sud-èst asiatic fins a la siena descobèrta per l’òme occidental. Aquò se debanèt aperaquí lo sègle XVII, quand los olandeses arribèron a las illas de Borneo e Sumatra. Segon la lenga malaia Oran Hutan vòl dire òme del bòsc e segon mai d’un paisan èran d’òmes […]

SE REVISCÒLA L’ANTILÒP SAIGA

Christian Andreu
0
Après arribar a una situacion tras que critica en 2015, la populacion d’antilòps saiga se reviscolèt d’un biais estonant e ara es en una situacion fòrça melhora. Aital, aquel antilòp de Cazacstan a vist doblar sa populacion dempuèi d’annadas, e segon de nòvas chifras i auriá ara 842 000 individús en luòc dels 334 000 […]

MÈS DIOXID DE CARBÒNI QUE JAMÈS

Christian Andreu
0
MÈS DIOXID DE CARBÒNI QUE JAMÈS Eth CO2 ei ath nivèu mès naut des darrèrs 14 milions d’annades. Era causa èm nosati, es umans, qu’avèm provvocat aquera chifra en sonque es darrères decades. Dempús de conéisher aguestes orribles chifres, sonque podem demandar : quines seràn es consequéncies ? Eth darrèr còp qu’eth CO2 auec eth madeish nivèu […]

IVÈRNS SHENS NÈU

Christian Andreu
0
Qu’ei estonant, enqüèra uei, véder com ei negat lo cambiament climatic solament dab l’avís de cadun. Entà demostrar qu’aqueth cambiament ei reau e plan pregond au monde, solament cau anar au Caishmir indian, on la fauta de nèu d’aquera annada poiré provocar ua grèva crisi au sector toristic d’aqueth país. Montanhas com las de Gulmarg […]

FABRE D’OLIVET E LA DISSIDÉNCIA FILOSOFICA

Christian Andreu
0
Antòni Fabre d’Olivet foguèt un filosòf occitan, nascut a Gange (Erau) l’an 1767, que consacrèt la siá produccion literària a l’estudi religiós, e que, malgrat l’importància qu’aguèron las siás opinions en la siá epòca, es ongan fòrça desconegut. Los sieus dos libres principals foguèron “La langue hébraïque restituée” (“La lenga ebraïca restituida”) (1816) e l'”Histoire […]