ES DESCOBÈRT L’ANCESSOR DELS PTEROSAURES
Lo classament d’una nòva espècia reptila preïstorica, nomenada Kongonaphon kely, coma ancessor dels pterosaures dobrís una nòva pòrta a l’istòria naturala d’aqueles reptils. Kongonaphon demorèt a Madagascar fa 237 milions d’ans e fasiá sonque 10 centimètres.
Per ansin, un nòu estudi confirma lo classament de Kongophanon coma lo nòu ancessor del genre dels pterosaures. La tròba es pas brica abituala pr’amor de la talha d’aquel reptil, que fasiá solament 10 centimètres mas que foguèt tanben l’ancessor de qualques unas de las mai grandas creaturas animalas que i aguèt en aquela luenchenca epòca, al costat dels dinosaures.
“La cresença generala es que los dinosaures foguèron d’animals gigants, çò ditz Christian Kammerer, cercaire e paleontològ del Musèu d’Istòria Naturala de Carolina del Nòrd. Pasmens, la descobèrta e lo classament de Kongonaphon an confirmat que foguèt un animal tras que pichon e que la divergéncia demest dinosaures e pterosaures se passèt, çò de mai segur, pendent aquela epòca”.
Los dinosaures e pterosaures son del grop dels ornitodirs. Lor origina, totun, es estada fòrça desconeguda fins a uèi lo jorn. Ara, malgrat que las rèstas fossilas de Kongophanon foguèsson trapadas a Madagascar en 1997, lo camin se poiriá esclarir pr’amor de son recent classament paleontologic. Lo trabalh, pasmens, foguèt pas brica aisit, pr’amor que calguèt desseparar los òsses, qu’èran al costat de centenats d’autres òsses d’autras espècias de dinosaures que visquèron pendent aquela epòca. Mas l’analisi posteriora ajudèt fòrça a classar l’espècia.
Madagascar, un tresaur paleontologic
La descobèrta e lo classament de Kongophanon coma ancessor dels pterosaures situan ara Madagascar coma un vertadièr tresaur paleontologic. Mas que foguèt pas plan estudiat fins ara. Divèrsas còlas de cercaires an estudiat pendent los darrièrs 20 ans los dinosaures e pterosaures qu’i demorèron e la resulta es estonanta, segon los scientifics, car lo nombre de fossils es sens fin.
Fins a uèi foguèron trobats d’autres especimens de la familha dels ornitodirs mas foguèron considerats coma d’excepcions e non pas la nòrma. Fins que foguèsse trobat e classat Kongonaphon. “Fins ara, çò diguèt Kammerer, la cresença generala èra que la talha èra demorada parièra a la dels primièrs arqueosaures – d’aucèls, dinosaures non avians e pterosaures- fins que començèsse una creissença generala que donèt coma resulta los dinosaures gigants. Mas ara sabèm que los arqueosaures venguèron encara mai pichons abans de tornar créisser. Es çò que se passèt amb Kongophanon”.
Aquel fach, s’apichonir, confirmariá que los linhatges dels dinosaures e los dels pterosaures venguèron totjorn que mai pichons abans de créisser tornarmai. E aquò es un fach revolucionari dins la paleontologia. Kongophanon foguèt insectivòr e aquò poiriá aver coma consequéncia que los primièrs ornitodirs podián subreviure coma insectivòrs e non pas coma carnivòrs. A mai, sa pèl portava de pels o de plomas e aquò auriá plan ajudat l’animal pendent sa termoregulacion corporala. La fin del Triassic foguèt una epòca environamentala extrèma e se caliá protegir de la calor del jorn mas tanben del freg de la nuèch. L’estudi es estat publicat dins la revista numerica Proceedings of the National Academy of Sciences, amb lo pairinatge de la National Geographic Society, de la fondacion Gerstner Family e del Musèu American d’Istòria Naturala aital coma del govèrn de Madagascar.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion
