ER UNIVÈRS (29) : ERA FIN DERA UMANITAT

Conéisher damb prigondor quin pòt èster eth futur dera Tèrra, deth Sistèma Solar o deth pròpri univèrs ei un prètzhèt que sonque mos pòt apressar a ua conclusion que ja an auut milèrs de cercaires e scientifics des deth sègle XXau. Eth destin dera umanitat non demore ena nòsta planeta blua. Se volem subervíuer coma espècia cau anar-se’n dera madeisha e sajar de conquistar es planetes vesines prumèr e es mès aluenhades dempús. Pr’amor qu’era nòsta pròpria suberviuença coma espècia demòre en hèt que sonque poiríem subervíuer com espècia multiplanetaria. E, donques, eth futur dera vida ena planeta blua ei fòrça escur.

Es estadistiques scientifiques que predisen era fin dera vida ena Tèrra – e açò poirie passar mès lèu lèu que tard – confirmen qu’es escadences son fòrça nautes. E que gésser dera Tèrra en pròplèu futur ei era soleta gessuda qu’auem coma espècia.

Era extincion umana…ena Tèrra

Era extincion umana ena nòsta planeta siguec estudiada pera comunautat scientifica des dera fin dera Dusau Guèrra Mondiau, en 1945. Era creacion des armes de destruccion massiua siguec un hèt susprenent e estonant que meravilhèc a toti es scientifcs dera epòca.

Siguec tanben quan, damb era ajuda des matematiques, es cercaires comencèren a hèr estadistiques. Calie conéisher es escadences des umans de subervíuer un futur pròplèu segontes eth declin dera populacion umana, – e, que segontes aguestes hònts, sonque començarà a produsir-se dempús dera annada 2050 – era taxa de fertilitat o encara d’autes factors naturaus, com era arribada d’un asteroïd o ua ondada giganta de vulcanisme o encara pr’amor der omnicidi, çò ei era destruccion dera umanitat pr’amor dera pròpria volontat umana- çò que serie eth resultat d’ua guèrra quimica, ua guèrra bacteriologica o, encara mès rapida, ua guèrra nucleara ena planeta.

Es responsables dera fin dera umanitat ena Tèrra – e dilhèu tanben de tota era vida ena planeta – se siguessen es pròpris umans pr’amor dera cultura destructiua dera nòsta espècia – poirien provocar episòdis mortaus pr’amor deth cambiament environamentau – e se òc qu’auem podut finir er episòdi deth creishement deth horat d’ozon ena atmosfèra èm fòrça luenh d’arténher un menor creishement des temperatures globaus pr’amor des emissions de carbòni, era fin dera nòsta espècia pr’amor d’ua definitiua guèrra nucleara, diuèrsi conflictes militars biologics o encara eth collapse environamentau globau pr’amor des accions des umans.

Mès era modernitat tanben ei restacada damb d’autes e mès modèrnes menaces com ara era creacion dera IA o Intelligéncia Artificiau – e qu’es cercaires rebremben que, de manèra logica, arribarà un dia qu’aguestes traparàn qu’era espècia umana ei ua espècia toxica entara vida ena planeta e açò amiarà ara sua destruccion -, era biotecnologia (que se base tanben ena manipulacion genetica des espècies, includida era umana) o encara eth desvolopament tecnologic des nanobòts. Pr’amor de totes aguestes menaces reaus, qu’era causa mès probabla aurà coma hònt mès dirècta çò que hèn o haràn es madeishi umans en pròplèu futur e non pr’amor de causes naturaus.

Encara aué ua grana majoritat des umans cren qu’era extincion d’Homo sapiens sapiens en pròplèu futur ei ua bestiesa o demoren sceptics. Dilhèu pr’amor que non an pro informacion scientifica sus aguest ahèr. Qu’arribe de manèra naturau quan s’estudie damb mès prigondor aguesta matèria.

Sonque des deth neishement deth concèpte d’evolucion qu’implique eth de neishement, desvolopament e fin des espècies naturaus, ei quan es òmes an començat a estudiar era escadença dera extincion dera nòsta espècia coma era conclusion finau ath cicle dera vida. Pr’amor qu’es umans non èm cap excepcion, maugrat – o dilhèu pr’amor de – era nòsta tecnologia.

Aumens des dera annada 1800 era umanitat coneish, aumens, 23 espècies preistoriques escandides. Damb Darwin e era confirmacion deth procès de seleccion naturau ne coneishérem mès. En 1863 King prepausèc era extincion des neandertalians. Alavetz se ja i auie d’autes espècies ominides qu’auien patit era extincion, perqué nosati èrem ua excepcion ?

En 1945, dempús de conéisher-se es bombardaments atomics japonesi, Bertrand Russell escriuec « et futur dera umanitat ei fòrça escur. Sonque podem causir d’ara endauant entre morir o aquerir un grad major de sens comun ». Sonque cinc annades dempús, un scientific, Leo Szilard, confirmèc qu’es umans auien ja era tecnologia entà bastir ua bomba de cobalt, çò que produsirie plan era fin de tota era vida ena planeta.

Es esceptics diden qu’auem perdut era pòur ara guèrra nucleara pendent tota era nòsta vida. Mès qu’encara èm ací e qu’açò jamès serà ua realitat. Totun, es conseqüéncies dera madeisha, com eth nomentat iuèrn nuclear, non sigueren descorbides enquiara decada de 1980. Çò que provoquèc un creishement des votzes critiques qu’alarmauen qu’era fin dera umanitat poirie èster un episòdi pròplèu e mès reau que jamès.

Encara en 1983 un des scientifics mès importanti que i auec en sègle XXau – per çò que tòque ar estudi der univèrs – ath costat d’Einstein e Hawkings -, Carl Sagan, confirmèc qu’era guèrra nucleara non ère sonque un episòdi grèu entara umanitat pr’amor qu’era majoritat des umans moririe en madeish, mès tanben entàs pròplèus generacions d’umans (e donques damb aguesta informacion que mès cau morir que subervíuer).

Aué fòrça cercaires opinen qu’auem creat naues menaces qu’abans non existien e qu’eth sègle XXIau serà ua epòca clau ena istòria dera umanitat. Entà ben o entà mau. Entà previer aguestes menaces reaus diuèrsi cercaires an començat a estudiar de manèra seriosa se se poirie desvolopar era vida d’umans en dehòra dera nòsta planeta. Hè’c, çò diden, ei sajar de sauvar era umanitat. Ei cèrt qu’er estudi – e desvolopar es tecnologies qu’ac pòden perméter ei car, d’açò quan era situacion dera populacion umana aué ei critica, pòt semblar un contrasens. Mès que i a de mès en mès empreses privades qu’ac hèn e ja non son sonque es govèrns damb pressupòsti publics qu’ac sagen.

Çò qu’ei cèrt ei qu’un dia un grop d’umans deurà d’húger lèu lèu dera Tèrra pr’amor que passarà ua castròfe umana o environamentau. On anar alavetz ? Entara ISS, entara Lua , entà Mart ? Çò qu’ei segur ei que se quan açò se passe ja i aurà aumens ua o mès colònies umanes aquiu, e era umanitat encara poirie subervíuer, encara poirie sauvar-se. Se non, eth futur dera umanitat ei mès qu’escur, ei orrible, pr’amor que se produsirie era sua extincion naturau.

Era Redaccion

Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita