Maugrat que pendent annades se pensèc qu’eth cacau auie coma origina era region d’America Centrau, ara ua naua analisi de grans de cacau fòrça anciani a permetut confirmar era sua origina vertadèra: era region deth nòrd dera Amazonia.
Atau, e a trauèrs d’un procés pro complèxe d’estudi e analisi de grans de cacau (Theobroma cacao) ua còla internacionau de scientifics poguec situar era region mès septentrionau deth riu Amazones coma era prumèra qu’utilizèc aqueri grans entà hèr pagaments e entà béuer. E tot açò maugrat que pendent sègles eth cacau siguec ua pèça culturau fòrça importanta ena Mesoamerica indigèna (era region que i a entre Mexic centrau e era còsta nòrd de Còsta Rica).
Es evidéncies arqueologiques, aguest còp, sigueren totauments afirmatives e tanben estonantes, ua cultura que demorèc en sud-èst d’Equator hè 3.500 annades, es Mayo-Chichipe, sigueren es prumèri en utilizar eth cacau tà béuer mès tanben entath comèrç.
Ua idèa fòrça anciana
Era idèa enquia aué ère qu’eth cacau siguec utilizat hè 3900 annades per prumèr còp en America Centrau. Ère ua idèa fòrça espandida. E non contrastada. Pr’açò ua còla arqueologica internacionau decidiguec d’estudiar se açò ère vertat.
Era suspresa arribèc quan era analisi genomica confirmèc qu’era origina deth cacau ère eth naut Amazones e non America Centrau. Entà confirma’c, es scientifics utilizèren tres camins diferenti.
“Eth nòste estudi demòstre qu’es indigènes deth naut Amazones, que dempús s’espandiren des des Andes enquiath sud-èst d’Equator, sigueren es prumèri damb cultures de cacau – çò diguec Michael Blake, dera Universitat dera Colómbia Britanica-. E tanben sigueren es prumèri en béuer cacau. Fòrça abans qu’es indigènes de Mèxic, 1.500 annades abans”.
Atau, er estudi suggerís qu’aqueri prumèri agricultors de cacau s’espandiren – e damb eri aguesta bevenda – enquiath nòrd de Colómbia e Panamà e dempús d’auti airaus deth sud de Mexic. Entà arribar ad aquera conclusion es arqueològs estudièren era ceramica mès anciana de Santa Ana e Era Florida, en Equator, on demorèren es Mayo-Chichipe, e qu’auie rèstes de grans de cacau.
Segontes aguest nau estudi es Mayo-Chichipe, ja cultivauen cacau hè 5.300 annades e ac confirmèren a trauèrs der estudi d’aqueri grans, ua analisi quimica e un estudi genetic. Diuèrsa ceramica de Santa Anna arribèc dempús ara còsta deth Pacific e atau, eth comèrç regionau aurie espandit eth cacau e era sua cultura entath nòrd. Er estudi siguec fòrça complèx pes tecniques utilizades que son, totun, definitiues. Aguest estudi siguec publicat ena revista online Nature Ecology&Evolution.
Era Redaccion
Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita
