Home SCIÉNCIA LO CERVÈL UMAN A UN SISTÈMA LINFATIC
LO CERVÈL UMAN A UN SISTÈMA LINFATIC
0

LO CERVÈL UMAN A UN SISTÈMA LINFATIC

0

Èra pas conegut fins ara. Pr’amor d’aquò es una descobèrta estonanta que cambiarà la manièra d’estudiar a partir d’ara lo cervèl uman e cossí es restacat amb lo sistèma linfatic. Una còla scientifica de l’Institut Nacional de la Santat estatsunidenc a confirmat l’existéncia de canals linfatics dins la partida mai extèrna del cervèl uman. L’estudi es estat publicat dins lo jornal numeric eLife.

Los sistèma linfatic balha informacion quora i a una nafradura al còrs uman.

Fins a uèi se sabiá que los canals linfatics èran una partida importanta del sistèma linfatic uman. Son parallèls al sistèma sanguin. Menan la linfa, un fluid que conten de cellulas immunas e balha d’informacion sus cossí se pòt protegir lo còrs uman.

Aital, lo sistèma sanguin mena de cellulas blancas dins tot lo còrs uman. Aquel procès ajuda al sistèma immunitari a detectar quora un organ es atacat per de virus o bacterias o quora es nafrat.

Ja en 1816 un anatomista italian aviá parlat de canals linfatics a la superfícia del cervèl mas aquela descobèrta foguèt, totun, desmembrada. En 2015, una autra còla de cercaires descobriguèt l’existéncia d’un sistèma linfatic dins lo cervèl de las mirgas e aital comencèron d’espelir de mai en mai de questions. Se l’èsser uman ne podiá tanben aver?

Una descobèrta inesperada

“Foguèt una suspresa totala –çò diguèt Daniel Reich, del NINDS (Institut Nacional de Desòrdres Neurologics estatsunidenc)–. Fins a uèi, a l’escòla disián que lo cervèl a pas cap sistèma. Mas après realizar d’estudis mai aprigondits comencèri de pensar que benlèu l’èsser uman podiá tanben aver un sistèma linfatic dins lo cervèl”.

Per ansin, Reich e d’autres cercaires comencèron d’analisar lo cervèl uman amb l’ajuda d’escanèrs. I aviá cinc volontaris que lor foguèt injectat de gadobutròl per poder visualizar cossí agissián los canals de sang cerebrals nafrats.

Aquel procès ajuda al sistèma immunitari a detectar quora un organ es atacat per de virus o bacterias o quora es nafrat.

Lo gadobutròl aviá de balhar l’alèrta mas las primièra assages disián pas res. D’en primièr i aviá de senhals amb de colors mas puèi desapareissián e se vegèt pas cap de sistèma linfatic. Mas après far aquò cambièron lo sistèma analitic e los escanèrs balhèron de nòus imatges amb de ponches e linhas que podián èsser de canals linfatics.

Amb aquelas nòvas pròvas materialas, los scientifics contunhèron las analisis amb mai de gadobutròl, e los canals linfatics, aquel còp, poguèron èsser clarament visualizats.

De mai, lo sistèma linfatic cerebral tanben foguèt confirmat après l’analisi del cervèl de plusors personas mòrtas. Ja èran estats faches d’autres assages tanben sus de primats e la descobèrta se podiá publicar.

Los cervèls dels mamifèrs tanben avián un sistèma linfatic –pas solament los dels umans–. Una descobèrta inesperada e que poiriá cambiar la compreneson de la fisiologia del sistèma nerviós central uman e tanben de las malautiás neurologicas que patís nòstra espècia.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.