L’ATMOSFÈRA DE PLUTON PRÈPA AL COLLAPSE
La tecnologia umana es mai e mai precisa a l’ora d’estudiar las planetas del Sistèma Solar e lors atmosfèras. Segon un nòu estudi fach per d’astronòms, una de las planetas pròchas a la Tèrra poiriá veire desaparéisser lèu la siá atmosfèra. D’efièch es una planeta qu’a una atmosfèra de nitrogèn pro flaca que segon de scientifics poiriá se glaçar lèu e collapsar totalament en mens de dètz ans. Es l’atmosfèra de Pluton.
Aital, Pluton es una planeta nana del nòstre Sistèma Solar. Es al còp la mai pichona e atanben la mai freda pr’amor que la sieuna temperatura mejana es situada entre -228ºC e -238ºC. Atanben es la planeta pus luenhana qu’a encara atmosfèra. E gira al torn del Solelh cada 248 jorns. La siá atmosfèra es facha basicament de nitrogèn mas atanben de metan e de monoxid de carbòni e poiriá collapsar lèu.
Las darrièras imatges qu’arribèron a la Tèrra de Pluton foguèron enviadas a la planeta blava en 2015 quora la sonda espaciala Nòus Orizons i viatgèt prèp. Èran d’imatges qu’informèron d’una atmosfèra amb plusors colors; blau, jaune, iranja e roge. E cada color voliá dire quicòm sus la geologia e la climatologia de Pluton. Dempuèi la sieuna arribada i trabalhèron de scientifics per assajar de comprene melhor qué voliá dire cada color e aital estudiar d’una manièra pus prigonda l’atmosfèra d’aquela planeta. Totun, arribèron a una conclusion estonanta fa gaire.
Un estudi de las sasons de Pluton
La tòca d’aquel estudi quora comencèt èra assajar de comprene las sasons climatologicas de la planeta nana. Foguèt fach per una còla d’astronòms dirigits per Andrew Cole, tanben astronòm de l’Universitat de Tasmania. Caliá doncas estudiar la pression que i aviá a la superfícia de Pluton per conéisser quala èra la sieuna densitat, pression e temperatura. “Fin finala, avèm podut bastir un modèl de las sasons de Pluton e cossí reagís aquela planeta als cambiaments patits per la lutz del Solelh quand es en tot virar al torn d’aquela estela, çò confirmèt Cole. Çò qu’avèm trapat es que quora Pluton es situat al ponch pus lonhan de la sieuna orbita al torn del Solelh, çò es pendent l’ivèrn plutonian, lo nitrogèn se glaça e desapareis de l’atmosfèra”.
L’estudi sus Pluton a mai de donadas. Segon aquela còla la pression atmosferica de la planeta nana es tres còps màger qu’ara fa sonque tres decadas e lo modèl qu’an bastit per estudiar las desparièras sasons d’aquela planeta confirmèt que l’atmosfèra de Pluton se condensarà e desapareisserà lèu. “Pensem que l’atmosfèra de Pluton se glaçarà e desapareisserà de la planeta aperaquí l’an 2030, çò afirmèt Cole”.
En mai d’aquò, aquela còla d’astronòms avisèt que se açò se debanava, Pluton seriá espepissat melhor dempuèi la Tèrra pr’amor que la lutz solar farà d’aquela una planeta mai brilhanta. Las donadas d’aquel estudi foguèron restacats amb d’autres de la NASA e totes confirmèron aquel fach. Aital, las imatges que los umans an podut veire de la superfícia de la planeta nana Pluton lèu cambiaràn e i aurà pas pus la color roja sus la sieuna superfícia pr’amor que l’atmosfèra d’aquela planeta serà totalament glaçada e apuèi desapareisserà. L’estudi foguèt publicat al numeric Astronomy&Astrophysics.
La Redaccion