Home SCIÉNCIA LA TECTONICA DE LAS PLACAS TANBEN PROVÒCA D’EDATS DE GLAÇ
LA TECTONICA DE LAS PLACAS TANBEN PROVÒCA D’EDATS DE GLAÇ
0

LA TECTONICA DE LAS PLACAS TANBEN PROVÒCA D’EDATS DE GLAÇ

0

Los cercaires an descobèrt ara que la tectonica de las placas tanben pòt entraïnar de periòdes de glaç. Lo cambiament quimic de las ròcas de silicat es un element clau pendent lo cicle del carbòni. Del mai i a de carbòni dins las ròcas, del mai bas es lo nivèl de CO2 de l’atmosfèra, e aquò permet de melhorar lo clima. E i a encara un autre mineral qu’a tanben un ròtle clau dins aquel procés.

La tectonica de las placas tanben pòt entraïnar de periòdes de glaç.

Lo ligam entre lo clima e cèrts procèsses geologics èra ja estat descobèrt. La temperatura de la planeta es consequéncia del gas carbonic de l’atmosfèra. Sens emissions de CO2 los principals factors que regulan la quantitat de CO2 atmosferic son los volcans, lo cambiament del nivèls de silicats e l’aclapament del carbòni organic.

Lo primièr factor provòca de CO2, los autres dos pòdon ajudar a retirar de carbòni de l’atmosfèra pendent de longs periòdes. Car lo carbòni a totjorn cambiat long de l’istòrica geologica de nòstra planeta. Es per aquò que lo clima del Mond càmbia. E n’i a pas cap d’autra rason.

Ara, totun, es estat demostrat qu’una glaciacion es ligada al cicle de carbòni dels oceans. Quand la siá composicion quimica cambièt. E aquel cambiement tanben a una relacion amb los tipes de ròcas a respècte dels climas umids e cauds.

E tanben es estat demostrat que cèrts eveniments tectonics de regions tropicalas e un clima pus fred son restacats. Son d’eveniments tectonics que se tenon pendent los procèsses d’obduccion, resulta d’una collision.

Quand dos continents s’apròchan, l’ocean demòra barrat pr’amor de la subduccion. Just abans lo truc continental cèrtas jaças de l’escòrça oceanica son arrancadas amb de ròcas maficas e ultramaficas. Que formaràn d’ofiolitas.

De minerals venguts carbòni

La transformacion de las ròcas ofiolitas per la pluèja amb de CO2 provocarà la naissença de bicarbonats, çò que consuma fòrça CO2 de l’atmosfèra. Lo bicarbonat finirà al fons de l’ocean e i formarà de ròcas carbonatadas. E aquò ajuda a reglar lo clima mondial.

Ara, un nòu estudi, publicat dins lo numeric Nature Geoscience, confirma qu’aquela reaccion es pas la sola que permeta  de capturar de CO2. La transformacion dels ofiolitas produch tanben d’argelas e d’esmectita, un mineral que pòt provocar de cambiaments climatics.

Lo ligam entre lo clima e cèrts procèsses geologics èra ja estat descobèrt.

Amb de simulacions informaticas los cercaires del MIT (Massachusetts Institute of Technology) an remarcat que de grandas quantitats d’esmectitas èran produchas pel procès d’obduccion terrèstre. L’estructura d’aquestas argilas permet d’incorporar de CO2  organic que proven d’organismes mòrts

D’un biais abitual lo carbòni organic es manjat per de bacterias que produson de CO2 que torna dins l’atmosfèra. Es lo cicle del carbòni. Mas se l’esmectita demòra capturada, lo protegís de las bacterias. E, en luòc de tornar dins l’atmosfèra, rèsta al fons dels depauses marins oceanics. E aquò, pendent de milions d’annadas, pòt influenciar lo clima del Mond.

L’estudi a revelat que pendent aquestes darrièrs 500 milions d’ans, cada eveniment tectonic de la planeta ont i aguèt d’obduccion entraïnèt una produccion d’esmectitas pro granda per provocar un clima plan mai fred al nivèl global. E aquò se pòt demostrar sonque amb los archius geologics dels darrièrs decennis. Es lo primièr còp qu’un estudi scientific demòstra d’un biais clar que la tectonica de las placas pòt provocar de glaciacions a travèrs de la produccion d’esmectitas.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.