Home DIVÈRSES HOMO SAPIENS FA 54 000 ANS EN OCCITÀNIA
HOMO SAPIENS FA 54 000 ANS EN OCCITÀNIA
0

HOMO SAPIENS FA 54 000 ANS EN OCCITÀNIA

0

Se fins ara òm cresiá que lo primièr còp que nòstra espècia, Homo sapiens sapiens, èra arribada al continent europèu aviá agut luòc fa 43 000 ans – e pas abans –, ara una nòva e estonanta descobèrta arqueologica demòstra que los umans modèrnes ja èran pervenguts en Euròpa abans, plan abans. La cauna ont s’es pogut confirmar aquò podiá sonque èsser situada en… actuala Occitània!

Per ansin, una còla de cercaires a confirmat la preséncia d’un caissal de nòstra espècia al sòl de la balma Mandrin, a Malatavèrna, en Droma, doncas en Daufinat occitan. La trobalha d’aquela dent, qu’aperteniá a un pichon mainat pr’amor qu’es una dent de lach, situariá la preséncia d’Homo sapiens sapiens en Euròpa fa 54 000 ans. Sonque per aquela rason la descobèrta ja seriá importanta.

La tròba se debanèt en Mandrin, Malatavèrna, Droma.

Pasmens, tanben es important de soslinhar que demòstra lo retorn de neandertalians dins aquela cauna après la partença de sapiens sapiens e, doncas, seriá lo primièr còp qu’òm pòt demostrar que i visquèron de neandertalians, d’òmes de Cròsmanhon e puèi, tornarmai, de neandertalians.

Car, fins ara, e pertot, se pensava que quand apareissiá nòstra espècia en un luòc, las autras espècias omininas se retiravan per totjorn. Mas la descobèrta d’umans modèrnes dins l’occitana balma Mandrin entraïna una sequéncia arqueologica plan singulara e diferenta de la d’autras caunas. A mai de l’edat, plan mai anciana que totas las autras trobadas fins ara.

Lo primièr còp

Benlèu l’òme modèrne pervenguèt a la balma Mandrin pelr primièr còp en Euròpa,  fa 54 000 ans. De la cauna estant òm pòt viure aisidament. Es un bon abric contra los tempèris. Es situada dins la val de Ròse, dins la comuna occitana de Malatavèrna e  l’aiga i es pròcha. En mai d’aquò, se pòt plan observar la caça practicada a l’epòca – de cavals e de cèrvis, mas tanben de bisonts -. La  balma es estada estudiada dempuèi l’an 1990 e la descobèrta d’un caissal de nòstra espècia se tenguèt fa gaire per una còla dirigida pel paleoantropològ Ludovic Slimak. L’estudi foguèt publicat dins lo numeric Science Advances en febrièr de 2022.

Dins la balma Mandrin s’es trapat d’aisinas liticas (mai de 60 000) dempuèi lo Paleolitic Mejan, mas tanben d’òsses d’animals (mai de 70 000). Totun, èra estat malaisit d’i trobar d’òsses umans. S’es trobat sonque 9 dents de 7 individús, de neandertalians. Mas una aquelas dents èra plan singulara, e Clément Zanolli, de l’Universitat de Bordèu, l’analisèt mai atentivament. La resulta a confirmat qu’aperteniá a nòstra espècia e qu’èra pas neandertaliana coma las autras. En mai d’aquò, divèrsas analisis scientificas an tanben confirmat una edat de 54 000 ans, çò que situa la preséncia de nòstra espècia, en actuala Occitània, mai de 10 000 ans abans d’autres luòcs d’Euròpa. E per aquel motiu la trobalha tanplan es fòrça importanta.

« Òm trapa pertot que quand Sapiens arriba a un luòc, çò diguèt Ludovic Slimac a Science et Avenir, los neandertalians e denisovans se’n van. Mas se pòt ara demostrar la preséncia de neandertalians, d’umans modèrnes e tornarmai, puèi, de neandertalians e d’un biais segur ».

La resulta scientifica de l’estudi actual d’aquel caissal confirma qu’a una edat que se pòt situar entre los 56 800 e los 51 700 ans. E aquò es una edat plan mai anciana que la d’autres sapiens sapiens trapats fins ara en Euròpa.

Nòstra espècia arrivèt a Mandrin e puèi se n’anèt.

Uèi, òm situa la preséncia pus anciana de nòstra espècia al continent europèu en sonque tres luòcs d’Itàlia (Grotta Cavallo, Riparo Bombrini e Grotta di Fumana) mas tanben a Bacho Kiro, en Bulgaria. En totes aqueles luòcs las rèstas umanas se situan entre fa 45 000 e 43 000 ans. La descobèrta d’un tròç de crani a Apidima, en Grècia, amb una possibla edat d’aperaquí 120 000 ans, es encara uèi plan discutida pr’amor qu’aquò correspond a una epòca que se situa nòstra espècia encara en Africa, abans de traversar la Mediterranèa e arribar en Euròpa.

Occitània es totjorn estada lo joièl de la corona de l’arqueologia preïstorica pr’amor de sas caunas plenas de l’art d’espècias coma los neandertalians e los sapiens sapiens. Ara la trobalha d’una dent d’uman modèrne dins la bauma Mandrin, en Occitània, entraïna una responsa mas tanben de nòvas questions : s’arribèrem  en Euròpa plan abans que çò qu’òm pensava? Mas, alavetz, cossí se pòt dire encara que nòstra espècia arribèt per la tèrra per l’èst fa 45 000 ans, mentre que ja i èra pervenguda, en actuala Occitània, fa 54 000 ans ? E, doncas, i arribèt via Gibartar o benlèu amb l’ajuda de vaissèls ?

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.