Ara seguida d’un estudi e d’ua analisi genetica ara escala globau de rèstes umanes d’Orient Mejan, ua còlha internacionau d’arqueològs a trobat fin finau se quin ère eth còde genetic des prumères populacions d’agricultors que i avie ena Tèrra. S’an pogut confirmar solament tres populacions desparières d’agricultors entre hè 12 000 e 8000 ans: ua en Iran e ua auta en Palestina. Eth tresau grop demorave en Anatolia.
Aqueres tres populacions d’agricultors —que demorèren en Orient Mejan, hè entre 12 000 e 8000 ans— qu’an er ADN diferent. Er estudi l’an publicat ena revista Nature e suggerís qu’era expansion dera agricultura aurie mèslèu era origina ena adopcion de tecnologia pes divèrsi grops, que non pas per aucupacions de nòus territòris.
“Ua des prumères comunautats agricultores visquec en Palestina, en Israèl e Jordania e tanben enes montanhes Zagros d’Iran”, çò confirmèc Ron Pinhasi, professor associat d’arqueologia deth Collègi Universitàri de Dublin. “Volíem saber s’aqueri agricultors èren geneticaments semblables entre eri o s’èren mes semblables as caçaires-culheires que i avie abans d’eri”.
Es resultats càmbien era istòria genetica des europèus e asiatics d’aué, qu’aurien coma ancessors quate grani grops: ena Euròpa occidentau caçaires-culheires; en Euròpa orientau e enes estepes russes tanben; en Iran e Palestina dus grops d’agricultors desparièrs.
“Era populacion d’Euròpa e Asia ère un amàs de populacions tan diferentes ena epòca coma ac ei aué”, çò diguec David Reich, genetician dera Escòla Medicau d’Harvard. “Es populacions d’Orient Mejan se crotzèren abans d’arribar en Euròpa e crotzar-se un aute còp. E tot aquerò enquia qu’es populacions arribèren a èster geneticaments semblantes.
Ua analisi hèta damb uassi d’aurelha
Er estudi siguec hèt damb era analisi d’uassi d’aurelha, que pòden dar enquia 100 còps mès d’ADN que d’auti uassi. Ath delà, utilizèren ua tecnica nava entà descontaminar es rèstes de micròbis.
Atau sigueren comparadi es genòmes de 240 individús d’aquera epòca e 2600 dera epòca actuau, e pogueren confirmar qu’es populacions des prumèrs agricultors de Palestina, Iran e Anatolia èren geneticaments desparières. Totun, er ADN des populacions de Palestina e Iran èren geneticaments semblables as des caçaires-culheires qu’avien viscut ena region abans.
S’abans se pensave qu’en Euròpa aqueres populacions avien desplaçat es populacions de caçaires-culheires, ara s’a vist que non siguec atau, pr’amor que se crotzèren pendent mes de 5000 ans. E ena epòca dera Edat de Bronze er ADN ja ère coma eth d’aué.
Es scientifics an pogut tanben confirmar, a travèrs d’aqueth estudi genetic, com eth crotzament d’aqueri agricultors damb es generacions formèc eth còde genetic en diferenti lòcs deth Mond. Es que vivien en Anatolia marchèren enquia Euròpa, es que demoraven en Palestina marchèren enquiara Africa der Èst e es que viuien en Iran marchèren enquias estepes russes. Ath delà d’aquerò, es agricultors qu’avien un ADN crotzat entre eth des caçaires-culheires e es d’Iran arribèren enquiara Asia deth Sud.
De mès, er estudi a donat informacions sus ua populacion encara mès anciana, un grop nomentat es euroasiatics basics, ua branca dera familha umana que gessec d’Africa e es qu’es sòns rèstes an pogut èster tanben trobades a travèrs der estudi genetic en qüestion.
“Toti es grops qu’an era sua origina en Orient Mejan an coma ancessors aguesti euroasiatics basics en mès deth 50% de sòn còde genetic”, çò confirmèc Iosif Lazaridis, tanben autor der estudi e genetician. “E toti es euroasiatics basics non an cap d’ADN neandertalian. Ei susprenent pr’amor que d’auti grops que non son pas africans an enquiath 2% d’ADN neandertalian, mès es euroasiatics basics non”.
Aguesta descobèrta ajudarie a explicar perqué es europèus occidentaus an mens d’ADN neandertalian que non es asiatics der èst, e aquerò maugrat qu’es neandertalians demorèren ena Euròpa der Èst. “Un crotzament entre es euroasiatics basics aurie diluit es origines neandertalianes enes euroasiatics der oèst qu’an ancessors tanben entre es agricultors der Orient Mejan”, çò diguec Reich. “Es euroasiatics basics aurien viscut en lòcs d’Orient Mejan on non i avien neandertals”.
Pinhasi ahigec qu’era istòria que toti estudiam enes escòles serà lèu rescrita pr’amor que damb estudis genetics coma aguest se poiràn arribar a estudiar quitament es civilizacions mès ancianes dera Tèrra. E tot gràcies ara tecnologia dera genetica.
Era Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
Jornalet
