MAI DE 4ºC DE MAI

Christian Andreu
0
Lo govèrn francés se prepara per una creissença de mai de 4ºC de temperatura fins a l’an 2100. Es la resulta dels darrièrs estudis sus lo cambiament climatic qu’an menat a un plan d’adaptacion a la nòva realitat climatica que patiràn tanben los occitans. Uèi per uèi, l’Euròpa occidentala es, amb lo continent asiatic, lo […]

LO TRAUC NEGRE PUS PRÒCHE

Christian Andreu
0
Lo telescòpi Hubble confirmèt la descobèrta del trauc negre pus pròche de la Tèrra. Sòn nòm es Messier 4, e se tròba a la constellacion d’Escòrpi. Es lo trauc negre amb una massa entremièja pus pròche de nosautres.  La descobèrta foguèt confirmada pels cercaires Andrea Ghez e Reinhard Genzel, aprés estudiar pendent mai de dètz […]

UA BÒIRA DE RINOCÈROS

Christian Andreu
0
Víver dens lo conegut sistèma capitalista qu’a, sovent, deus efèits positius, mes tanben negatius, sus la fauna e la flora que i a en la nosta tor. E las caracteristicas d’aqueth sistèma que son patidas per tots, tanben los asimants de la natura, los ecològs e los cercaires. Uei coneisserèm çò que pòt passar a […]

DE MANS COPADAS…

Christian Andreu
0
Fins ara, l’egiptologia aviá pas jamai trapat de mans copadas dins de tombèls egipcians antics. Èra coneguda qualque tradicion faraonica de copar las mans dels enemics dels egipcians, e aital apareissiá dins plusors gravaduras ieroglificas de l’Egipte anciana mas aquò demostrava pas res al nivèl arqueologic. Fins qu’ongan una còla d’arqueològs descobriguèsse de mans talhadas […]

CRÉISSER PER SUBREVIURE

Christian Andreu
0
Los brontoterids, tanplan coneguts coma titanoterids, foguèron una familha escantida de mamifèrs erbivòrs que demorèron ara fa entre 56 e 34 milions d’ans. Ara los cercaires desobriguèron cossí e perqué evolucionèron fins a venir qualcuns dels mamifèrs terrèstres pus grands de la planeta ; caliá venir màger o s’escantir. Un nòu estudi demostra ara qu’après […]

LOS PERICLES PÒDON CREAR DE FOSFATS

Christian Andreu
0
Un nòu estudi demòstra que los fosfats son de minerals que pòdon èsser creats pr’amor de cèrts evenements naturals, coma de pericles o d’impactes gigantasses. De cercaires de l’Universitat de Florida del Sud an mòstrat aquò mateis après un pericle que i aguèt a New Pòrt Richey, a Florida.  Un fenomèn violent “Quand un pericle […]

ISTÒRIA DER ARANÉS EN SÈGLE XXau

Christian Andreu
0
Dins del cicle d’activitats del “Mai Aranés” de l’Universitat de Barcelona, lo jorn 18 de Mai, Jèp de Montoya, president de l’Institut d’Estudis Aranesi – Acadèmia Aranesa dera Lenga Occitana (IEA – AAOL), desvolopèt una interessanta conferéncia sus la lenga e l’institucion. De’n primièr, lo conferencièr expliquèt la situacion actuala de l’aranés e l’evolucion istorica […]

LO MÀGER PRAT MARIN DE LA TÈRRA

Christian Andreu
0
Una còla de cercaires assajèt de descobrir de nòus luòcs al fons de la mar en tot usar de làmias amb de camèras. Aquò ajudèt plan a cartografiar mai de 92 000 km2 de prat marin nòu près de las illas Bahamas, çò qu’es, fins a uèi, lo màger prat jamai trobat sus la planeta […]

LOS PUS RAPIDS

Christian Andreu
0
La lista dels animals pus rapids de la planeta es longa, ja sián animals marins, d’aucèls o animals terrèstres. Totas las espècias se son adaptadas a lor environament e caduna es rapida pr’amor de la siuena posicion a l’ecosistèma ; son de predators o de prèdas. E cal totjorn èsser mai rapid que l’autre. Se volèm […]

COSSÍ S’ESPANDIGUÈRON LAS FORMIGAS

Christian Andreu
0
Es pas gaire conegut que las formigas comencèron a s’espandir per la planeta tota amb la flors dempuèi las forèsts preïstoricas fa desenas de milions d’ans fins a çò que son uèi lo jorn, un insècte que pòt èsser trapat plan pertot. Mas descobrir lo camin qu’an fach fins a l’epòca actuala foguèt pas un […]