La lista dels animals pus rapids de la planeta es longa, ja sián animals marins, d’aucèls o animals terrèstres. Totas las espècias se son adaptadas a lor environament e caduna es rapida pr’amor de la siuena posicion a l’ecosistèma ; son de predators o de prèdas. E cal totjorn èsser mai rapid que l’autre.
Se volèm aver una idèa que çò que pòdon córrer aqueles animals cal conéisser, de’n primièr, quina pòt arribar a èsser la velocitat maximala de nòstra espècia ; l’òme pus rapid de la planeta blava es Usain Bolt, que faguèt 100 mètres en sonque 9,58 segondas. Aquò vòl dire aperaquí 44 Km/h.
Pasmens, la velocitat normala d’un òme o una femna en tot córrer es de 10 Km/h. Pas gaire velocitat dins lo mond animal. Totun, l’òme és lo qu’a una de las màgers capacitats de resisténcia. Se parlam d’ausèls, la majoritat d’èsser vius que vòlan an una velocitat mejana plan mai nauta que la de nòstra espècia.
D’animals terrèstres
Al mond dels animals terrèstres, i a fòrça espècias qu’arriban prèp dels 100 km/h. Lo guepard es lo mamifèr terrèstre pus rapid de la planeta, car pòt arribar pendent un temps a mai de 110 Km/h. Pòt accelerar fins als 70 Km/h en sonque doas segondas e 90 km/h amb tres segondas. La velocitat mejana d’aquel predator es de 94 km/h abans dels 500 mètres mas, se cal córrer mai après, la mejana baissa fins als 49,89 km/h.
L’springbok o gasèla sautadora es pas cap espècia predatora, mas a pas gaire paur del guepard ; Pòt sautar plan mai de quatre mètres de longada e tanben pòt arribar plan als 110 Km/h abans dels 400 mètres. La velocitat mejana tanben es plan nauta ; 88 km/h. Totun, çò que fa d’aquela gasela un animal amb una velocitat recòrd son los 50 Km/h que pòt córrer pendent mai de sieis quilomètres, un prètzfach que lo guepard pòt pas aténher.
Lo cabiròl es un cervid que pòt arribar tanben a de velocitats situadas entre 90 e 100 km/h. E se amb aquò i a pas pro, pòt córrer a 40 km/h pendent fòrça temps per fugir dels predators.
Se parlam d’animals marins, benlèu car parlar primièr de l’agulha blava (Makaira nigricans) e tanplan del peis volador de l’Indo-Pacific (Istiophorus platypterus). Ambedoas espècias poirián plan èsser situadas coma las pus rapidas del mond, car pòdon aténher aisidament 110 km/h. E aquela velocitat dins l’aiga es brica aisida d’i arribar.
Puèi i a la làmia mako (Isurus oxyrinchus) qu’arriba als 50 km/h, malgrat que i a de cercaires qu’avisan que pòt arribar plan als 110 km/h de biais temporal. Lo ton ròi atlantic, lo ton ròi del sud e lo ton ròi del Pacific son tres espècias de ton qu’arriban tanben als 100 Km/h malgrat que lor velocitat mejana siá de12 km/h.
Lo mon del cèl
Al cèl, l’ausèl mai rapid es lo falcon pelegrin, malgrat que i a fòrça espècias qu’arriban plan als 200 km/h. Mas lo falcon arriba plan als 389 km/h (es lo recòrd mondial). La velocitat mejana d’aquel ausèl de prèda, pasmens, es de 90 km/h mas quand ataca o pòt far a 180 km/h.
Lo picat de l’agla reiala arriba als 320 km/h, mas se pensa que pòt volar mai rapid encara. La mejana de la velocitat en un picat d’aquel ausèl es de 241 km/h. D’autras espècias plan rapidas son lo martinet o balestièr (arrasarriu en gascon) amb una velocitat mejana de 200 km/h, o lo falcon sagrat que pòt arribar als 209 km/h e la fregata, amb mai de 153 km/h enregistradas. E, malgrat qu’es malaisit de las situar en un segond o tren luòc, totas elas son plan mai rapidas que cap animal terrèstre, predator o prèda, benlèu pr’amor que lo cèl es lo reialme real dels pus rapids de la planeta.
La Redaccion
