Eth Pliocèn siguec ua edat geologica diferenta dera actuau mès siguec tan pròplèu que se poirie arribar a díder que, geologicament, aquera edat, que passèc entre ara hè 5 e sonque 2 milions d’annades, siguec semblanta ara edat actuau. Totun, es mès granes diferéncies sigueren a nivèu etologic (fauna) e non guaire de vegetacion. Atau, […]
Una còla de cercaires daneses e suedeses a confirmat la tròba del cratèr d’un meteòr gigantàs que seriá tombat sus la superfícia de Groenlàndia fa aperaquí 58 milions d’annadas. Lo cratèr fa gaireben 31 quilomètres de diamètres e se troba situat jos lo glacièr de l’’Hiawatha, dins nòrd-oèst d’aquel territòri danés. Per ansin, segon aqueles […]
La sonda chinesa Tianwen-1, es ja dintrada a l’orbita de la planeta Mart. Se aquò ja pòt èsser considerat coma un vertadièr succés per l’istòria espaciala d’aquel país la tòca es encara mai ambiciosa: an la volontat d’ i far aterrir un veïcul motorisat a mai d’un rover entre los meses de mai e junh […]
Lo cangoró es un animal mitic australian. I a plusors espècias e benlèu las que son màgers son las pus estudiadas. Pasmens, n’i a d’autras encara plan mens conegudas mas que tanben son plan importantas dins la fauna d’aquel continent. L’oalabi (Wallaby en anglés mas amb lo nom scientific de Petrogale penicillata) n’es un d’aquelas. […]
Un recent estudi paleoantropologic confirmèt una edat mai luenha de nòstra espècia al continent europèu. La descobèrta se debanèt en tot estudiar un caissal trapat en la balma occitana de Mandrin, situada a Malatavèrna, un vilatge del Dalfinat occitan. Segon aquel estudi, nòstra espècia, Homo sapiens sapiens, seriá arribada ailà aumens 10 000 annadas abans […]
Eth recent videoclip des Paums, « Artz-Os » vò retre aumentage ar os, un animau mitic en toti es Pirenèus e tanben ena petita Val d’Aran. Era hèsta des Barbacans de Canejan ei encara un aumenatge ad aguest animau fantastic e reau ath còp, que siguec fòrça important entàs prumèrs aranesi e qu’encara ac ei aué. Era […]
Eth Miocèn siguec ua naua edat que comencèc era planeta hè aperaquí entre 25 e 5 milions d’annades. A nivèu geologic s’i debanèren hèts fòrça importanti entath mon actuau; Africa choquèc damb Euròpa e Asia e neisheren es Alps. E eth chòc entre Índia e Asia provoquèc eth neishement der Imalaia. Tanben neisheren es Rocoses e es […]
Pauc a cha pauc una nòva espècia originària d’Asia es arribada en Occitània: lo vèrme plan. D’efièch, l’espècia es estada descobèrta dins mai d’un jardin del departament dels Pirenèus Atlantics e tanben dins l’estat italian fa gaire. Segon los cercaires, seriá un platielmint, çò es un vèrme plan. La descobèrta es confirmada per una còla […]
Eth darrèr informe des Nacions Unides sus eth cambiament climatic remèrque qu’aguest ei ara mès prigond qu’en 2020 e qu’èra hièstra entà redusir es emissions de dioxid de carbòni ei mès petita segontes centeats d’expèrts que signèren aguest informe. E es abitants des airaus mès vulnerables ja comencen a patir aguest cambiament climatic aué, com […]
Balaenoptera musculus tanplan coneguda coma balena blava pòt far lèu entre 23 e 28 mètres de longor e pesar entre 100 e 125 tonas. Pr’açò es l’èsser viu màger de la planeta. Es un grand mamifèr qu’es al còp un cetacèu misticet apertenent a la familha Balaenopteridae. La balena blava es doncas plan longa e a […]