Pauc a cha pauc una nòva espècia originària d’Asia es arribada en Occitània: lo vèrme plan. D’efièch, l’espècia es estada descobèrta dins mai d’un jardin del departament dels Pirenèus Atlantics e tanben dins l’estat italian fa gaire. Segon los cercaires, seriá un platielmint, çò es un vèrme plan. La descobèrta es confirmada per una còla de cercaires del Musèu d’Istòria Naturala de París, dirigits per Jean-Lou Justine. E la confirmacion de son identificacion es publicada dins lo numeric PeerJ.
Segon los cercaires franceses qu’identifiquèron aquel vèrme plan, es puslèu rar de trapar una nòva espècia sus lo territòri, çò qu’explica la suspresa”. Aquel vèrme plan seriá un de mai d’una lista d’espècias animalas e vegetalas que començariá a èsser ja longa e que totas elas son envasivas. Amb lo vèrme plan i a d’autras espècias qu’an lor origina en Asia mas tanben en America del Sud o encara en Austràlia, e qu’arribèron dins l’estat francés per plusors causas”.
Fòrça d’aquelas espècias invasivas son arribadas dins l’estat francés aquestes darrièrs dètz ans e fan partida d’una fauna que ja uèi en Euròpa es importanta. De soslinhar que las espècias invasivas sovent atacan las espècias del luòc, coma de cagaròls o de vèrmes, e provòcan un grand desequilibri environamental. Lo nom balhat a aquel nòu vèrme es Humbertium covidum (pr’amor qu’arribèt a l’epòca de la covid).
Un vèrme singular
Los cercaires qu’an identificat lo nòu vèrme plan volòn tanben remembrar qu’es fòrça rar de trapar un vèrme plan amb aquelas mesuras (sonque fa 20 mm) pr’amor que la majoritat dels vèrmes plans mesuran d’un biais general aperaquí 20 cm. E lo primièr còp que lo cercaires recebèron una fòto d’aquel vèrme enviada per un aimador de la natura, pensèron qu’èra un vèrme fòrça jove e pas un adulte. Mas non, èra un adulte.
Una caracteristica singulara d’aquel vèrme plan es sa color negra, çò que rend pus malaisit de l’identificar o encara de lo trobar dins la natura, en mai de sa talha. Pasmens, semblariá qu’aquel vèrme plan arribèt en Occitània fa gaire, car s’es pas trapat gaire d’especimèns en Nòva Aquitània. Dins l’estat italian, totun, la situacion de la populacion d’aquela nòva espècia invasiva seriá plan diferenta, car seriá mai espandit pr’amor que se n’es trapat mai d’una centena dins un unic jardin. E aquò es pas brica abitual.
Lo vèrme foguèt estudiat amb prigondor de manièra morfologica mas tanben genetica. Los cercaires tanplan analisèron los gèns mitocondrials de l’animal. Aquò ajudèt a trobar l’origina del vèrme e a lo diferenciar geneticament d’un 2% de la populacion italiana. Per ansin, son arribada poiriá èsser una menaça per l’environament local mas s’es pas encara pogut determinar quina.
Pasmens, la solucion definitiva per arrestar l’espandiment d’aquel vèrme plan e tanben d’autras espècias animalas invasivas semblariá pas brica aisida car se pòt pas gaire far. Segon Jean-Lou Justine, l’unica causa que se pòt far es arrestar la compra de plantas asiaticas per n’empachar un màger espandiment, car la tèrra d’Asia es diferenta de la d’aicí e es plena d’espècias animalas invasivas.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion
