Home PALEONTOLOGIA ES TROBAT LO SAPIENS MAI ANCIAN D’EURÒPA EN OCCITÀNIA
ES TROBAT LO SAPIENS MAI ANCIAN D’EURÒPA EN OCCITÀNIA

ES TROBAT LO SAPIENS MAI ANCIAN D’EURÒPA EN OCCITÀNIA

0

Un recent estudi paleoantropologic confirmèt una edat mai luenha de nòstra espècia al continent europèu. La descobèrta se debanèt en tot estudiar un caissal trapat en la balma occitana de Mandrin, situada a Malatavèrna, un vilatge del Dalfinat occitan. Segon aquel estudi, nòstra espècia, Homo sapiens sapiens, seriá arribada ailà aumens 10 000 annadas abans de çò qu’òm pensava. E doncas auriá viscut amassa amb de neandertalians pendent fòrça mai milièrs d’ans a Euròpa.

Mandrin es situada al vilatge de Malatavèrna.

Pr’amor que fins ara la sciéncia sonque aviá trapat la preséncia pus anciana en nòstre continent a la cauna de Bacho Kiro, en Bulgaria, ont un jaciment preïstoric balhèt d’espròvas sus sapiens sapiens d’ara fa 45 000 ans. La tròba se debanèt aprés confirmar la preséncia d’espleches de pèira d’Homo sapiens sapiens entre d’autres neandertalians. E lo metòde de C14 confirmèt la sieuna edat. Mas ara tot aquò poiriá demorar obsolet amb la descobèrta fossila de la cauna occitana de Mandrin, car lo caissal uman modèrn ailà trapat poiriá aver una edat de mai de 54 000 ans.

Una cauna occitana, tornarmai

L’estudi de la balma de Mandrin, situada plan pròcha del vilatge de Montelaimar, en Daufinat occitan, confirmèt fa annadas plusors pèiras talhadas demest d’autras fachas per neandertalians. Èran de fuèlhas liticas amb una grana qualitat e plan desparièras de las autras. A mai tanben foguèron trobadas de micropuntas, sonque fachas per nòstra espècia. Mas lo dobte contunhava.

Segon aquel estudi, nòstra espècia, seriá arribada 10 000 annadas abans.

Aquò auriá entraïnat un estudi mai prigond d’una còla de cercaires de l’Universitat tanben occitana de Bordèus per veire se i podián aver de rèstas òssias en aquela balma. E foguèt trobat un caissal d’òme modèrn amb una edat de 54 000 ans. Aquò cambia tota la vision qu’aviám sus l’arribada de nòstra espècia Euròpa. E d’un biais prigond.

Per ansin, òm poiriá afirmar qu’Homo sapiens sapiens seriá arribat plan abans al nòstre continent e la sieuna preséncia auriá pas provocat l’extincion dels neandertalians car, segon aquò, ambedoas espècias aurián demorat amassa pendent de milièrs e milièrs d’annadas. E aquò es un cambiament literal de tot çò conegut fins ara d’ambedoas espècias en Euròpa.

Car segon la nòva tròba de la cauna occitana de Mandrin, ambedoas espècias serián demoradas amassa aumens al long de 14 000 ans. E nòstra espècia seriá arribada a Euròpa abans, plan abans. La descobèrta pasmens, balhèt pas cap evidéncia d’una convivéncia amassa entre ambedoas espècias nimai una lucha entre aquelas. Sonque qu’ambedoas espècias demorèron (benlèu en de tempses desparièrs) en aquel balma.

A mai, segon l’arqueològ Ludovik Slimak, arqueològ de l’Universitat de Tolosa, aquela tròba poiriá confirmar “que l’arribada de nòstra espècia en aquela epòca foguèt pas cap succés, pr’amor que sonque subrevisquèron pendent pauc temps e puèi arribèron tornarmai los neandertalians”. Pasmens, segon Slimak lo flume  Ròse poiriá èsser estada una rota clau entre la còsta mediterranèa e l’Euròpa pus continentala, car es un bon camin natural per migrar.

Ara cal encara poder estudiar l’ADN del caissal e doncas la sieuna preséncia sonque pòt èsser usada per bastir una ipotèsi e pro mas cap teoria cèrta. I a de cercaires que critican aquela ipotèsi pr’amor qu’afirman que lo caissal tombèt dempuèi un nivèl superior. La resulta de l’estudi de l’ADN d’aquel caissal, totun, poiriá revolucionar tot çò que coneissèm a nivel paleoantropologic sus nòstra espècia a Euròpa. E se demorèt tan temps amb de neandertalians perqué aquestes patiguèron l’extincion se nosautres foguèrem pas la causa ? L’estudi foguèt publicat al numeric Science Advances.

La Redaccion

 

 

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.