Segon un nòu estudi, l’un Atila auriá atacat Roma per salvar son pòble de la fam. Aquesta es la nòva resulta d’un recent estudi istoric sus las causas d’Atila l’un a l’ora d’atacar los romans e que cambiarà e plan lo vejaire de mostre barbar qu’encara uèi l’umanitat a d’aquel personatge. Una vision que comencèt fa fòrça temps, amb los mateisses istorians romans.
Aital, lo nòu estudi confirma qu’Atila aviá pas brica de set sens limita de sang o d’aur, e que la causa principala que botèt lo dirigent un a atacar los romans foguèt la fam. Per arribar a aquela conclusion los istorians analizèron los anèls de creissença dels casses bavareses e chècs al sègle Ven. I aguèt una seria d’estius plan secs e entre las annadas 420 e 450 e los abitants de l’estepa aurián conegut una plan marrida epòca. L’estudi foguèt prepausat per de cercaires de Cambridge que confirmèron que i aguèt de fam.
D’esqueletas qu’o confirman
En mai d’aquò, divèrsas rèstas umanas de l’epòca e que visquèron a l’estepa ongresa suggeriguèt tanben que los uns patiguèron mai d’un cambiament de dièta pendent la sieuna vida. E aquò auriá entraïnat tanben de cambiaments dins los ròtles socials de cadun dins los uns.
“Quand las ressorças venguèron mai e mai raras, las populacions sedentàrias tanben foguèron obligadas de se desplaçar e cambiar l’agricultura permanenta per una autra mai mobila, çò diguèt Susanne Hakenbeck, arqueològa. E tot foguèt la resulta d’un cambiament climatic prigond ».
Atila l’un auriá arribat al poder pendent la decàda de 430 e sovent es estat acusat de començar la guèrra. Pasmens, la majoritat de fònts istoricas son romanas. Los istorians romans totjorn diguèron qu’Atila demanava de mai en mai d’aur e de tèrras e que pr’açò atacava las vilas romanas.
Ça que la, las atacas dels uns a la frontièra orientala romana se debanèron pendent una epòca d’ariditat creissenta als Carpats. Al començament, los uns e los romans foguèron d’amics, mas pendent la decàda de 440 aquelas relacions venguèron de mai en mai malaisidas pr’amor de la secada generala, del còp que mai e mai elevaires patiguèron l’obligacion de noirir los uns.
« En 447, 451 e 452 i aguèron d’incursions grèvas, que se debanèron al còp que los piègers estius, que venguèron plan secs. Aquò, çò afirmèron los arqueològs angleses, auriá entraïnat de prigonds cambiament socials, economics e tanben militars pels uns ».
Segon plusors istorians, encara cal poder trapar mai de pròvas arqueologicas per confirmar aquela ipotèsi. Totun, se aqueles cercaires an rason, la violéncia del uns e d’Atila contra los romans seriá estada sonque una sortida pels uns a l’ora d’assajar de subreviure. Segon de fònts ecrichas romanas, en aquela epòca Atila demanèt de tèrra un còp e autre e aquò ara poiriá èsser interpretat coma un acte de besonh per balhar d’èrba als cavals.
E doncas, mai qu’atacar Roma per d’aur, ara los cercaires sospechan que la causa èra aquerir de noiridura e de bestiar pendent los periòdes de secada. Atila envasiguèt la Gàllia e lo nòrd italian e conquistèt Milan. En 453, pasmens, Atila moriguèt, e aquò menèt a una lucha pel poder entre los sieus filhs. En 454 los uns foguèron vencuts pels romans e desapareguèron de l’istòria, pr’amor qu’aquesta es estada totjorn escricha pels venceires. Mas uèi aquela vision de guerrièrs violents en colèra pòt tombar.
Aital, los cercles dels arbres son un enregistrament mai objectiu que lo delss umans, e aquelas linhas naturalas ajudan ara los cercaires a comprene melhor l’istòria dels barbars, pr’amor que lo clima pòt cambiar l’environament e aquò pòt menar las gents a prene de decisions complèxas e malaisidas. De decisions que sovent son pas racionalas e que pòdon pas totjorn capitar. L’estudi foguèt publicat al numeric scientific Journal of Roman Archaeology.
La Redaccion
