Ua còla internacionala d’arqueològs trapèc çò que serien es pintures preistoriques mès ancianes enquiara jamès trapades laguens d’ua cauna. Es pintures aurien ua edat de mès de 45 500 annades e sigueren descobèrtes en es caunes de Leang Tedongne e Leang Balangajia, ena isla indonesia de Sulawesi. Cau rebrembar qu’era pintura rupestre mès anciana dera planeta trapada enquiara siguec ua auta, tanben trapada en aquera madeisha isla, e qu’aurie ua edat d’aperaquí 43 000 annades. Es pintures son representacions de pòrcs sauvatges dera isla.
Es pintures d’aqueri pòrcs sigueren hètes damb era color vermelha, hèta damb un minerau locau que i a ena isla. Es dues imatges sigueren diboishades estatiques mès representarien damb fidelitat aqueri pòrcs sauvatges qu’encara poden èster trapadi en aquera isla. Era imatge dera cauna de Tedongne mesure 136 cm x 54 cm e es cercaires australians e indonesians que les trapèren confirmèren qu’èren d’una grana qualitat maugrat auer aquera edat.
“I a fòrça detalhs anatomics en aqueri pòrcs, çò diguec Adam Brumm, dera Universitat de Griffith. Es pòrcs semblen qu’observen çò que hèn d’auti pòrcs, que dilhèu se pelegen. Era Cauna de Leong Tedongne ei en ua val barrada per montanhes e sonque s’i pòt arribar a trauèrs d’ua dralha fòrça petita. Aguesta val, totun, ei totaument inondada pendent era sason umida”.
A mès, es indigènes qu’encara demoren en aquera isla, es Bugis, confirmèren que jamès abans cap occidentau auie arribat ad aquera val, çò que vò díder qu’es pintures sigueren hètes pes ancessors mès aluenhadi d’aqueri indigènes.
Es madeishi cercaires digueren qu’es pòrcs de Sulawesi sigueren caçats pes indigènes dera isla de Sulawasi pendent milèrs d’annades e qu’ei, de hèt, un des mamifèrs mès comuns d’aquera isla. Era edat cèrta d’aqueres imatges siguec confirmada damb era ajuda dera tecnologica nomentada der Urani, ua auança en es tecnologies utilizades pes arqueològs a paleoantropològs pendent es darrères annades e qu’ara permet confirmar edats fòrça ancianes e qu’abans non se podie hèr. Ara, çò digueren es cercaires, arribe era part mès dificila pr’amor que serie util determinar quina espècia ominida pintèc aqueres imatges, se era nòsta espècia, Homo sapiens, o es denisovans, qu’era sua preséncia siguec confirmada en aquera epòca en aquera region hè mès de dètz mil annades. Eth descorbiment des pintures siguec publicada ena revista online Science Advances.
Era Redaccion
Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita
