Home PALEONTOLOGIA LO PRIMIÈR GIGANT MARIN
LO PRIMIÈR GIGANT MARIN

LO PRIMIÈR GIGANT MARIN

0

La tròba se debanèt a Nevada, a Estats Units. Lo cran de la nòva espècia d’ictiosaure gigant descobèrt ara pels paleològs fa mai de 2 mètres de longor. Lo nom de la bèstia es Cymbospondylus youngorum e visquèt pendent lo començament del triassic, aquò es ara fa mai de 244 milions d’annadas. Segon los cercaires que l’estudièron foguèt un reptil marin gigant que visquèt al long de mai de 8 milions d’ans aprés la naissença dels primièrs ictiosaures a la Tèrra. Per ansin, òm lo pòt considerar coma l’animal màger del mond e tanben lo primièr amb aquelas caracteristicas gigantassas. A mai, suggerís que l’espandiment dels reptils aprés l’extincion globala del Permian foguèt fòrça mai rapida de çò qu’òm pensava .

Imatge: Stephanie Abramowicz.

Lo nòu gigant marin descobèrt ara per la paleontologia auriá demorat fins a fa sonque 90 milions d’ans a la planeta, pendent lo Cretacèu. Alendava d’aire coma fan uèi los dalfins e balenas e lo cors èra plan aerodinamic per se moure melhor dins l’aiga. La sieuna vision foguèt plan nauta e las dents premanidas per caçar de peissum e de calamars. Çò de mai segur es que foguèssen los super-predators de la sieuna epòca cossí se debana uèi amb de làmias e d’òrcas.

“Los ictiosaures alendavan d’aire, çò diguèt Martin Sander, paleontològ de l’Universitat de Bonn. Lo primièr foguèt descobèrt ara fa mai de 250 ans e foguèron totjorn d’animals misterioses que visquèron al costat dels dinosaures malgrat qu’o foguèron pas”. L’especimèn nòu d’ictiosaure ara foguèt trapat a las montanhas Augusta, de Nevada, e es l’ictiousaure màger jamai descobèrt per la sciéncia fins ara.

Imatge: Martin Sander.

Per ansin, Cymbospondylus nasquèt sonque 2,5 milions aprés lo primièr ictiosaure que i aguèt a la planeta. Mas aqueste fasiá mens d’un mètre de longor. Las mesuras de Cymbospondylus, totun,  son gigantassas: fasiá entre 6 e 10 mètres de longor, un prètzfach extraordinari dins la familha dels ictiosaures. Las sieunas dents serián premanidas per devorar de peissum e de calamars mas tanben de pichons reptils marins.

En mai d’aquò los cercaires podèron descobrir que los ictiosaures e los cetacèus evolucionèron d’un biais semblant vèrs de mesuras gigantas. Los ictiosaures i arribèron abans e los cetacèus demorèron mai de temps per arrivar a aquelas mesuras. Tanben descobriguèron que de mesuras gigantas pòdon plan èsser restacadas amb lo fach d’èsser un predator e que del còp qu’aquò se debana perdián mai e mai dents. “Podèron créisser aital pr’amor que pendent la fin del Permian i aviá milions d’ammonitas e de condonts e aquò vòl dire de noiridura sens fin, çò apondèt Jorge Velez-Juarbe, del Musèu d’Istòria Naturala de Los Angeles. E ambedós tipes d’animals, los ictiosaures e los cetacèus totjorn cresquèron plan pr’amor que i aviá un fum de noiridura”. L’estudi sus la descobèrta de Cymbospondylus foguèt publicada al numeric internacional Science.

La Redaccion

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.