LO CAOC CRITICA LA POLITICA OCCITANISTA DEL GOVÈRN CATALAN

Lo  CAOC, Cercle d’Afrairament Occitan-Catalan, associacion de referéncia que trabalha prigondament per la lenga e cultura occitanas en Catalonha dempuèi l’an 1977, envièt una letra al president catalan Pere Aragonés, per li demanar de cambiar al 100%  una politica lingüistica occitanista marrida de manièra oficiala per çò que considèran un anar “endarrièr sens cap precedent en l’istòria modèrna d’ambedoas nacions”. Segon lo CAOC, la politica actuala de l’occitan del Departament de Cultura, dirigit per Natàlia Garriga, tanben d’ERC, coma Pere Aragonés, a de besonh “èsser arrestada ja e la cambiar d’un biais radical pr’amor que protegís brica la lenga e cultura occitanas”.

En la letra enviada pel CAOC al president catalan,  l’associacion occitanista considèra que i a cèrtas qüestions “que son contràrias a la Lei de l’Occitan, defensada per Esquerra Republicana de Catalonha en l’an 2010”. A mai, segon lo president del CAOC, Francesc Sánchez-García, se pòt pas admetre de cap biais la nòva Lei del Catalan en l’Escòla” per mor que “la soleta causa que fa es “tractar l’occitan cossí fa l’estat espanhòl amb lo catalan, çò es lo considerar una lenga de segonda categoria”.

Aital, e segon Sánchez la nòva lei considèra parièras las lengas occitana e catalana en Catalonha, e mai quand l’occitan es la lenga usada en totas las escòlas de la Val d’Aran, de cultura e lenga occitana. “Çò que provòca, diguèt Sánchez García a Sapiéncia, es establir lo catalan coma lenga veïculara als centres educatius de Catalonha. Per çò que tòca e la Val d’Aran, çò apondèt Sánchez, es dire nonmàs que cal garantir qu’es la lenga educativa abituala e d’usatge jornalièr, mas establís pas que déu èsser la lenga veïculara en la Val d’Aran”.

Una situacion estonanta

Segon lo CAOC doncas, aquò ja provoquèt los primièrs efièches, car “benlèu per oblit, per primièr còp dempuèi fa decadas, las escòlas de la Val d’Aran an recebut d’instruccions de la Conselheria d’Educacion catalana per usar lo catalan coma lenga veïculara en totas las escòlas de la Val d’Aran”. E lo vejaire del CAOC es qu’aquò es una politica marrida per l’occitan que pòt pas èsser tolerat, car demòstra una fauta de sensibilitat màger vèrs l’autra lenga de Catalonha, l’occitan”.

D’un autre latz, lo CAOC tanben considèra que la nòva lei del catalan en l’escòla èra una escasença perfiècha per entraïnar d’un biais real aquel article de la Lei catalana de l’Occitan de l’an “qu’establís que “la coneissença de la realitat lingüistica, istorica e culturala de la Val d’Aran, a mai de la sieuna union amb la lenga, istòria e cultura de tota Occitània”, que deurián tanben èsser obligatòrias en las escòlas catalanas. Perqué lo govèrn catalan veguèt pas aquela nòva lei coma una bèla escasença per far mai fòrta la preséncia de l’occitan, lenga oficiala, e considerar que déu èsser tanben una lenga que déu èsser ensenhada en l’escòla en Catalonha ? çò diguèt Sánchez a Sapiéncia.

En mai d’aquò, la letra enviada al president catalan pel CAOC tanben fa referéncia a las subvencions balhadas per la Secretaria de Politica Lingüistica del Departament de Cultura catalan. La tòca d’aquelas subvencions deuriá èsser promòure e ajudar a ensenhar la lenga e cultura occitanas en Catalonha. Mas lo Centre d’Afrairament Occitan-Catalan volguèt tanben denonciar qu’aquela Secretaria a una politica brica satisfasenta a l’ora d’ajudar a far d’activitats per promòure la lenga e cultura occitanas en Catalonha. “Son de subvencions balhadas de manièra brica objectiva, çò apondèt Sánchez, car, per primièr còp dempuèi fa mai de dètz ans, lo CAOC veguèt una subvencion annadièra copada de biais radical e mai quand son de sòus de besonh per far de corses de lenga occitana en Catalonha”.

Pr’açò, segon Sánchez, se la politica del govèrn catalan cambièsse pas “se pòt pas garantir los corses de lenga occitana en Catalonha. Mas dempuèi aquela Secretaria de Politica Lingüistica òm insinuèt qu’aquela subvencion serà pus reducha encara al futur. E aquò seriá una paradòxa, segon lo president del CAOC, car ongan lo departament de Cultura catalan es en una situacion d’espandida pressupostaria e, malgrat aquò, las subvencions son mai e mai pichonas e mai quora i a de mai en mai iniciativas de qualitat per promòure l’occitan en Catalonha.

“Sem pas estats los solets que patiguèron plan per las darrièras subvencions balhadas, çò confirmèt Sánchez. I a de projèctes de país plan importants coma la programacion occitana del Barnasants o la revista Sapiéncia Occitana, o encara lo projècte Ò.C. Brigada Internacional, qu’ongan recebèron pas cap subvencion”. Mas aquò seriá encara mai grèu segon lo CAOC, perque “lo departament de Cultura e la Secretaria de Politica Lingüistica catalana decidiguèron d’ ajudar sonque de projèctes que desvolopan la varianta aranesa e pas tota le lenga occitana amassa, cossí fa lo CAOC dempuèi fa mai de 45 annadas.

Per ansin, e segon l’associacion catalana occitanista, lo govèrn catalan “ cresèt pas jamai que la lenga occitana es sonque una. E vòlon far amb l’aranés, sens o dire, çò de meteis que qualcunes partits politics espanhòls fan amb lo catalan al País Valencian o en Balearas, çò contunhèt la letra enviada pel CAOC. E çò de pus trist es que, justament un departament dirigit per ERC, un partit que reconeguèt l’occitan coma lenga oficiala en Catalonha, ara, pr’amor d’aquela actitud, sonque provòca de problèmas a de projèctes e d’associacions que, coma lo CAOC sonque an coma tòca promòure l’occitan en Catalonha”.

Es per tot aquò que la letra enviada pel CAOC al president catalan, Père Aragonés, demanda una amassada de naut nivèl per tornar centrar una politica lingüistica occitanista que l’associacion considèra “regressiva” per la lenga e cultura de la Val d’Aran e tanben de totes los catalans.

La Redaccion