Home DIVÈRSES LA CAMBARÒTA MANTIS
LA CAMBARÒTA MANTIS
0

LA CAMBARÒTA MANTIS

0

Gonodactylus smithii es mai coneguda amb lo nòm de cambaròta mantis. Es un crustacèu malacostracèu de l’òrdre dels  Stomatopoda, e familha dels Gonodactylidae. Es un animal endemic de l’ocean Pacific e pòt èsser trapat, mai que mai, en la Granda Barrièra de Coralh australiana.

La cambaròta mantis a lo sistema de vision mai perfièch de totes los coneguts de la planeta, pr’amor que pòt veire fins a 12 colors, çò es una vision espectroscopica plan nauta. Per ansin, pòdon veire l’infraròi e l’infraviolèta e an una abilitat estonanta a l’ora de moure los uèlhs.

Aquela abilitat ajuda plan la cambaròta a se noirir, en tot trapar d’animals que pels umans demorarián invisibles. Los uèlhs d’aquel crustacèu son estats plan estudiats pr’amor qu’ajudan a desvolopar de tecnologias uèi clau coma los CD o encara los DVD.

Son de crustacèus amb de colors plan vius e pr’amor d’aquò son plan bèls. Pòdon arribar als 12 centimètres de longor mas tanben son d’animals plan agressius. Justament la cambaròta mantis es coneguda pels sieu nòm pr’amor que remembra la mantis religiosa, aquel insecte predator plan rapid. Segon mai d’un cercaire que poguèt espepissar una d’aquelas cambaròtas de prèp son plan agresivas.

De pautas estonantas

Pasmens, aqueste crustacèu es mai conegut benlèu pr’amor de las sieunas pautes anterioras, plan evolucionadas, e que pòdon pressionar d’un biais estonant. Pr’amor d’aquò tanben es conegut amb lo nòm de cambaròta pistolet o cambaròta de la bòxa; d’efièch la potència usada per caçar las predas es unica al mond.

Un estudi fach en Califòrnia confirmèt qu’aquelas pautas pòdon arribar plan a una velocitat superiora als 345m/segonda, amb una fòrça de fins a 1.500 Newtons. Amb elas pòdon caçar lèu e patir brica per la noiridura:  pòt aucir d’animals fins a 8 còps màgers que la pròpia cambaròta e pr’amor d’aquelas armas a pas gaireben d’enemics naturals.

La cambaròta mantis es plan bèla e tanben plan aimada pels umans. Pòt trincar de veires d’aquarium de fins a 6,3 mm e pòdon pas èsser manjats perqué son plan toxicas.  Uèi los uèlhs d’aquesta cambaròta son encara estudiats pels scientifics pertot pr’amor de la melhor vision del mond, la velocitat a l’ora d’atacar amb las sieunas pautas anterioras e tanben l’abilitat a l’ora de caçar tota sòrta de preda, tanben animals màgers que la meteissa cambaròta.

 Un article d’Andrés López*

 *Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.