La borratja, es una planta fanerogama, de la familha Boraginacèa. Malgrat que la sieuna origina siá Egipte e Siria, uèi s’es espandida per d’airals amb clima suau de China, America del Sud, Africa del Nòrd e tota l’Euròpa occidentala mediterranèa.
La borratja es utilizada per la medecina e tanben d’un biais gastronomic. La planta pòt èsser tota manjada; la flor, las fuèlhas e tanben la tija. Es tanben una planta plan polidòta. La siá nautor se pòt situar entre 60 cm e un mètre, e las siás fuèlhas pòdon arribar als 15 centimètres de longor. La siá flor a 5 petals triangulars e estrechs de color blava malgrat que tanplan n’i pòdon aver de color ròse o blanca. Pendent l’epòca de la floracion s’amassan desenats d’aquestas plantas per florir totas al còp.
Es una planta que nais aisidament e la melhor epòca per la cultivar es lo mes d’abril. Per la colhir se pòt far al long de tot l’an; de’n primièr òm pòt colhir las siás fuèlhas pendent las primièras pluèjas de l’automne. Que pòdon èsser cosinadas. Per colhir las flors cal esperar fins la prima e cal o far pendent de jorns secs. La borratja amb flor blanca es fòrça espandida e cultivada e la de flor blava es la que trobèm mai que mai al bòsc.
Las siás proprietats medicinalas son conegudas dempuèi l’epòca antica e uèi tanben es plan usada d’un biais medicinal car pòt ajudar plan per demenir l’inflamacion de prostata a mai d’autras caracteristicas com una bona terapia contra l’estransi.
Las fuèlhas son usadas coma crèma per provocar diüresis. Las flors son mai utilizadas pr’amor qu’an de proprietats sudorificas e la grana servís per n’aver d’òlis plan tonificants. Justament aqueste òli déu èsser recomandat pel medecin car a un naut contengut d’acid nicotic per tornar mai suau la pèl.
Cal un usatge moderat
L’òli de borratja tanben a fòrça acid de gamma linolelica que lo nòstre còrs ne fa prostaglandinas. A mai es una planta plan bona per la santat car ajuda a baissar la pression arteriala, es bona per luchar contra lo colesteròl e ajuda a regular los estrogèns.
Pasmens, tanben a fòrça alcaloïdes pirrolizidinics, que pòdon èsser toxics pel fetge. Una infusion facha amb de fuèlhas de flor de borratja, totun, es plan bona pel còr. A l’ora de manjar se’n pòdon far de sopas e de bolhons. Tanben pòt èsser manjada sens èsser cuècha pr’amor que las siás fuèlhas e tijas demòran ben dins una plat de salada e tanben pòdon èsser fregidas amb de campairòls o d’alh o tanplan amb d’uòu a mai de chucs e infusions divèrsas. Las siás fuèlhas tanben pòdon èsser manjadas amb de sucre o fregidas coma plat final de taula.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
