Lo dragon de Komodo (Varanus komodensis) es un reptil plan estonant, a mai d’èsser lo màger lausèrt de la planeta. Es una espècia plan menaçada car se pensa que sonque ne poirián demorar aperaquí mens de 4.000 especimèns  al mond (dont mens de 50 en de pargues zoologics). Aqueste reptil doncas, sonque pòt èsser trapat […]
Dempuèi la naissença de las sciéncias qu’estudian la Preïstòria, es sempre estat considerat que lo mascle de nòstra espècia se n’anava d’un biais jornadièr caçar, mentre que la femna demorava a l’ostal en tot esperar l’arribada de l’òme amb qualque preda caçada. Mas, dempuèi lo començament del sègle XXI, es arribada una nòva manièra de […]
Uei, aprés divèrsas setmanas de viatge en tot ensajar de trobar l’actualitat de la fauna e la flòra de la nosta planeta, que tornam a aquò nòste, los Pirenèus. Pr’amor que la populacion d’ors d’aqueras montanhas contunha de créisher, e uei que pòt dejà estar situada en 83 especimèns. Qu’ei atau pr’amor de la neishença […]
Una còla de cercaires bastiguèt çò que poiriá èsser la fàcia del neandertalian de la lemosina Chapela deus Sents, una esquelata plan celèbra e que tanben es conegut coma Lo Vielh de la Chapela. Los paleontropològs poguèron doncas bastir un modèl en 3D del cap e la fàcia d’aquel neandertalian que visquèt en de tèrras […]
De còps es plan intelligent tornar a balhar un còp d’uèlh a cossí demoravan los nòstres ancessors mai pròches. E veire cossí èra lo mond, la societat e la tecnologia de l’epòca ajudan plan a comprene cossí demoram uèi. Mai encara se l’estudi es d’una epòca tan pròcha coma sonque fa 100 ans. Pr’amor que […]
La piton indiana (Python molorus) es una espècia giganta de sèrp de la familha dels Pythonidae que demòra a la sèlva d’Asia dempuèi Paquistan e fins a l’illa d’Sri Lanka en tot passar per lo sud-èst asiatic. Malgrat que la mejana dels individús uèi lo jorn sonque arriba als 3 mètres son estats trobats d’especimèns […]
Un nòu estonant estudi a demostrat que fins al 75% de las naus de pesca industrialas dison pas jamai ont son. E sonque se pòt conéisser la lor posicion amb l’ajuda d’una IA o de satellits. Aquò a fòrça ajudat a melhor identificar la posicion dels vaissèls industrials actuals dins los oceans. E la resulta […]
Se en un territòri i a hèra sèrps, tròp perqué los umans poscan víver aisidament, çò que cau har, malerosament, qu’ei caçar aqueras sèrps e atau arrestar la possibla ataca d’aquestas aus umans. Mes enqüèra quan l’espècia de sèrp pòt estar ua de las màgers sèrps de la planeta e que, s’ei trobada per un […]
Quin siguec eth prumèr programa de television d’emission periodica en aranés? Deuem viatjar enquia 1988 quan TVE 2 Catalonha comencèc es emissions d’”ERA LUCANA” ua revista divulgativa qu’ère emetuda un deluns de cada mes pendent era tarde e damb ua durada de mieja ora. Aguest programa, en desconnexion entà Catalonha e Balearas, estèc en emission […]