Se en un territòri i a hèra sèrps, tròp perqué los umans poscan víver aisidament, çò que cau har, malerosament, qu’ei caçar aqueras sèrps e atau arrestar la possibla ataca d’aquestas aus umans. Mes enqüèra quan l’espècia de sèrp pòt estar ua de las màgers sèrps de la planeta e que, s’ei trobada per un uman, que pòt entrainar un risc plan seriós de mort, pr’amor que parlam de pitons dab divèrs mètres de longor. Qu’ei çò que’s debana uei a Florida.
Entà poder aquò har, l’administracion solament a de besonh pagar argent a caçaires de tesaurs, qu’en anglés son coneishuts dab lo nom de bounty hunters, e qu’adara auràn com tòca la captura e caça de las sèrps piton d’un territòri. E donc los caçaires de tesaurs que vienen de caçaires de sèrps.
Aquò qu’ei estat hèit entà controlar mélher la populacion de sèrps com la piton, qu’an aus paluns e terrens umides de Florida, un paradís entà se difusar com espècia e i subervíver. Mes enqüèra quan la mission ei caçar espècias exoticas, pas briga autoctònas, de las Everglades de la Florida car, sovent, son espècias que s’i escaden plan e tanben que son un dangèr entà l’ecosistèma.
Ua d’aqueras caçairas de pitons qu’ei Amy Siewe, que cèrca pertot a la ròta e tanben dens la vegetacion de Florida. La tòca qu’ei trobar la piton de Birmania, que pòt arribar aus 6 mètres de longor. Segon Siewe “ne’s sap pas jamei on pòt demorar e donc, çò qui cau har, qu’ei la cercar tostemps pertot”.
La caça, pendent la nueit
En ivèrn, Siewe que caça pitons pendent lo dia. Totun, en Florida, que la cau cercar pendent la nueit. Entà Siewe, lo tribalh n’ei pas solament caçar pitons d’aquera espècia, mes tanben protegir l’ecosistèma. La piton de Birmania, qu’arribè a Florida coma animau de companhia pendent la decada de 1990. Dinc a 100.000 pitons qu’arribèn a Florida entre las annadas 1996 e 2006. Hèra aqueras qu’acabèn a la natura. E adara que’us cau cercar.
Pr’amor qu’a la natura las pitons de Birmania trobèn mirguetas, esquiròus e tanben ausèths entà minjar. Tanben cèrvis o enqüèra crocodiles. Entà caçar las soas presas, la piton de Birmania qu’usa l’odorat qu’a dens la lenga e puish s’amaga entà caçar la presa de faiçon susprenenta.
“Que pòden demorar dinc al 85% deu temps shens se moure, dit Siewe. E se ne tornan pas a terren obèrt, qu’ei quasi impossible de’us trobar”. Quan Siewe ne tròba ua, que dèisha lo camion e cor entà la caçar. Aquò que’s pòt har en tot capturar lo cap de la piton.
Siewe tribalha dab ua amiga que captura la sèrp per la coda. Los cròcs de la piton que son plan perilhós, pr’amor que pòden nafrar e plan la pèth umana. Maugrat aquò, ne son pas verenhosas. Aquò balha patz interior a Siewe.
Siewe tribalha coma agent deu Departament d’Aiga deu Sud de Florida. Receb entre 13 e 18 dòlars per cada sèrp capturada. De còps, la cèrca pòt demorar dinc a dètz òras. Tanben recep 50 dòlars entà cada piton de 4 mètres de longor, e, puish, 25 dòlars mei entà cada mètre de mei. E un que premi de 200 dòlars se tròba un nis de piton.
Autes agents d’aqueth departament las aucisson dab un pistolet. Lo programa, que comencè en 2017, e dejà son estadas capturadas mei de 7.000 pitons de Birmania atau. Mei de 15 especimèns que hasèvan mei de 5 mètres de longor.
Siewe tanben ganha argent pr’amor que lhèva la pèth de la piton entà har borsas de pèth de piton de Birmania. E puish descobrí que podèva ganhar hòrt mei argent enqüèra se miava los toristas a la caça de la piton. Pr’amor d’aquerò enqüèra continua uei com caçaira de pitons en Florida. Com ela n’i a plan uei.
La piton de Birmania tua las soas presas dab lo metòde de l’abraçada. Qualcunas an ua hami gigantesca. E i a hèra presas a las Everglades de Florida. “Que pòden arribar a provocar ua ahonida de l’ecosistèma, dit Mike Kirkland, biologista”. Uei i a dinc a un 95% mensh de mamifèrs aus territòris dab pitons. Un 99% mensh d’orsets rentadors e conilhs. E qu’ei mauaisit de véder cèrvis o esquiròus.
Lo programa, que comencè dab la mira de destrusir plan las espècias envasivas. Los caçaires de pitons poguèron atau entrar en estenudas abans defendudas. Mes lo programa solament devè demorar tres mes e dejà que hè 8 annadas que fonciona. E que i a de mei en mei caçaires de pitons en Florida.
Uei i a 50 caçaires de sèrps oficiaus en 8 comtats de Florida. Daubuas caçairas, com Donna Kalil, n’an dejà capturat mei de 850. “Que cau tostemps cambiar l’estrategia entà los caçar, dit Kalil. Se que non, que pòden arribar a nafrar e plan l’environament. Qu’ei com jogar escacs”.
Uei qu’estón dejà capturadas mei de 8.500 pitons de Birmania. Qu’ei ua espècia enebida en Florida despuish l’an 2021. L’estrategia usada per las caçar qu’ei tostemps estonanta. Los caçaires recebon senhaus electronics dels mascles pendent la sason de reproduccion que miaràn tanben a fòrça hémias. E, de còps, a nis dab mei de 100 ueus.
Adara i a ua maraton annau dab un que premi de dinc a 30.000 dòlars. Lo caçaire que captura la màger piton qu’ei lo ganhant. Se abans los caçaires anavan a Africa, adara, que demoran en Florida. E se caçaires com Siewe son asimants de las sèrps, que’us cau tanben tuar entà sauvar l’ecosistèma.
Quan acabèn los conilhs, las pitons comencèn de caçar ausèths e aligators. Qualcunas pòden arribar aus 6 mètres de longor o quasi. Mes los Everglades que pòden demorar dab aqueths caçaires drin mei tranquilles. Se l’ecosistèma ei sauvat, que serà per eths. S’ei tròp tard, la fauta serà deus umans asimants de pitons que mièn centenars de milèrs de pitons a Florida ne hè pas guaire. E aquò tanben qu’ei plan perilhós, pr’amor que, shens contròle, ua espècia aloctòna que tanben pòt provocar la fin d’un ecosistèma coma las Everglades.
La Redaccion
