La piton indiana (Python molorus) es una espècia giganta de sèrp de la familha dels Pythonidae que demòra a la sèlva d’Asia dempuèi Paquistan e fins a l’illa d’Sri Lanka en tot passar per lo sud-èst asiatic. Malgrat que la mejana dels individús uèi lo jorn sonque arriba als 3 mètres son estats trobats d’especimèns vielhs qu’arribèron als 6 mètres de longor e pesavan fins a gaireben 100 Kg.
Una de las rasons de la sieuna capitada coma espècia es qu’es un tipe de sèrp que demòra dins un amagatal – que pòt èsser un trauc dins un mur de ròca naturala o dins un arbre – en tot esperar una melhor temperatura. En mai d’aquò, se la preda es pro granda – son caçadas amb lo metòde de l’abraçada que provòca la fin de l’arribada d’aire – pòt demorar divèrsas setmanas sens que i aja de movement (un individú dins un pargue zoologic demorèt aital fins a 2 ans).
L’abitat pus aimat per la piton indiana, que pòt viure pas sonque a la sèlva mas tanben en d’airals mai o mens dubèrts prèp d’ostals umans, son, pasmens, de paluns o d’airals amb d’aiga. Val pas dire que pòt nadar plan e que pòt demorar fòrça temps jos l’aiga en tot esperar lo moment ideal per caçar una preda o la marcha d’un predator.
En defòra de l’aiga lo movement d’aquesta piton es plan lent (benlèu pr’açò preferís l’aiga per caçar) e pòt montar plan als arbres e tota sòrta de verdura. Las predas an de mesuras diferentas segon las mesuras de la meteissa sèrp. Per ansin, d’individús pus joves (e plan mai pichons) caçan d’invertebrats, d’aucèls e de reptils. Se l’especimèn es pus long e a mai d’edat pòt caçar dempuèi crocodils e cèrvis fins a monins e leopards.
La color de la piton indiana es, de biais general mai clar o jaune, mas pòt arribar al brun. Segon qualqunes estudis, aquò es aital pr’amor de la region geografica. E, doncas, i a d’individús mai clars o pus escurs segon se l’abitat es situat mai al nòrd o al sud del continent asiatic.
Aquesta piton es estada confonduda fins fa gaire amb la piton birmana malgrat qu’an diferéncias de color. Pasmens, i a de luòcs ont demòran ambedoas espècias. Lo sieu abitat s’espandís dempuèi las montanhas pus occidentalas d’Imalaia – e en de luòcs coma Ladak an la costuma de demorar fòrça meses en estat de letargia pr’amor d’un clima pus freg – e arriba al sud-èst asiatic. La populacion que i a en l’illa d’sri Lanka foguèt descobèrta fa pas gaire.
Malgrat l’òrra imatge que pòt balhar quand es trobada, la piton indiana a l’abituda d’èsser una sèrp plan pacifica, qu’ataca pas sovent, tanpauc quora es atacada. Preferís se n’anar e s’amagar, pr’amor qu’es un reptil plan timid e doncas, ne trapar una deuriá provocar cap chepic a l’òme pr’amor d’una plan bassa agressivitat.
Una sèrp pas verinosa
La piton indiana es pas una sèrp verinosa. Lo sieu metòde per aucir las predas es las abraçar e provocar l’arrèst de l’arribada d’aire als palmons de la meteissa. Aquò pòt demorar mai d’una ora se la preda es pro granda, malgrat que la majoritat dels còps sonque durarà qualcunas minutas.
Es un reptil que manja d’autras sèrps malgrat que preferís mai caçar de mamifèrs. Benlèu pr’açò la majoritat de la sieuna dièta son de mirgolas e de rats. Las maissas de la piton indian pòdon se dubrir plan per l’ajudar a devorar la preda.
Encara fins a començament del sègle XX foguèt plan caçada pr’amor de la sieuna pèl. De milièrs de pèls de piton indiana èran exportadas dempuèi lo sud-èst asiatic vèrs Euròpa cada annada. Mas en 1977 foguèt enebit la caçar aprés se conéisser que l’UICN aviá considerat l’espècia coma plan vulnerabla e que podiá arribar a patir l’extincion lèu se èra pas protegida.
D’un autre costat, una de las piègers menaças que pòt patir aquesta estonanta sèrp es la destruccion del sieu abitat e la desforestacion. Las principalas organizacions environamentalas mondialas confirmèron fa gaire que lo sieu abitat natural patiguèt una reduccion estonanta pendent lo sègle XXI e qu’aquò auriá provocat un grèu declin de mai del 30% de la populacion globala sonque tre las annadas 2010 e 2020.
Una feme de piton indiana es un pauc màger e pus longa que lo mascle. Tanben son mai escuras. La sieuna vision, malgrat que cada uèlh pòt arribar a veire fins a 135º al sieu torn, es paura, coma se debana en çò del mond de las sèrps. Per caçar a trapar una preda usa mai l’odorat, que li arriba a travèrs de la lenga.
Trobar e perseguir una preda pòt costar a la piton indiana divèrsas oras, de còps, tanben de jorns. Se l’animal es pro rapid, la caça pòt venir plan malaisida. Totun, se la piton pòt atacar la preda per suspresa, la sieuna abraçada es mortala e la preda poirà pas fugir.
Aquesta espècia foguèt descricha etologicament per Linnaeus en 1758. Alavètz foguèt descricha coma piton tigre e lo sieu nòm actual cambièt pas de biais definitiu fins a l’an 2009. Car pendent dos sègles los cercaires foguèron pas d’acòrd a l’ora de la classificar coma una espècia independenta.
Uèi encara aquela classificacion provòca de grandas discussion scientificas pr’amor que los ceraires comprenon pas plan perqué demòra al meteis abitat que la piton tigre escura, plan semblabla e gaireben amb las meteissas mesuras de longor.
Çà que là, es una espècia de sèrp brica estudiada. Es conegut que pòt demorar dins un amagatal pendent setmanas, tanben de meses. Aquò poiriá arribar pr’amor que la temperatura siá pas tre 20ºC e 30ºC, la temperatura ideala per aquela sèrp per començar a caçar. Totun, la causa finala es pas encara clara pels cercaires.
Uèi son estadas reconegudas doas sosespècias que sonque son desparièras pr’amor de las sieunas colors. Aital, la piton indiana clara demòra mai en la sèlva e de terrens secs. La piton indiana escura, d’un autre caire, preferís mai la sèlva pus prigonda amb de flumes o lacs naturals e tanben de terrens amb paucs arbres. En Índia aquesta sosespècia tanben demòra fòrça prèp d’ostals umans e de vilas e vilatges.
Se i a d’aiga es una sèrp qu’a un tipe de vida gaireben aqüatic. Dins de l’aiga son plan mai rapidas, nadan plan e quora aquò fan demòran totjorn jos l’aiga o sonque amb lo mòrre en defòra de la meteissa per poder alendar. Pòdon aital, demorar pendent d’oras sens res far. Un còp, foguèt espepissat un individú que demorèt jos l’aiga sens sortir en defòra pendent mai de mièja ora.
Los luòcs causits per s’amagar son plan divèrses; pòt èsser un trauc al sòl, de traucs en de ròcas, de nis de mamifèrs abandonats o de termitièrs o encara tre las racinas de las mangròvas. Cossí que siá, tanben foguèt confirmat que son mai nuechencas e pr’açò es malaisit poder ne trapar una.
De maires suenhaires
Per poder se reproduire, la feme a de feromònas a la cloaca que son de senhals clau pels mascles. Malgrat qu’es una sèrp que pòt demorar plan dins un amagatal amb d’autras sèrps, atacarà lo mascle e sonque pòt se reproduire plan en estat salvatge. Quora lo mascle trobèt la feme a travèrs de l’odorat, realizarà divèrses movements amb lo cap sus la femèla per demostrar que vòl copular e se la feme es premanida aufrirà la sieuna coa al mascle e aquel introduïrà lo sieu emipenis dins la cloaca femenina.
La copula pòt demorar dempuèi qualcunas minutas fins a 7 oras. Puèi, la gestacion de la piton indiana demòra tre 2 e 4 meses. Pendent la sason pus cauda de l’an (e que pòt èsser desparièra segon la geografia) la feme daissarà tre 8 e 30 uòus en un luòc, plan amagat de la sèlva. Los especimèns del nòrd d’Índia daissan fins a mai de 100 uòus.
Los uòus de piton indiana son totjorn suenhats per la maire. An de besonh una temperatura ideala pròcha als 30,5ºC. Pr’açò la maire se movrà sovent sus los uòus. Aital, aquestes demòran pus cauds. Es l’unica sèrp qu’aquò fa. La feme abandonarà pas jamai los uòus e demorarà setmanas sens manjar se cal.
Al pargue nacional indian de Kaeladeo las pichonas pitons indianas trincan l’uòu tre los meses de julhèt e agost. Aquò vòl dire que lo temps que la maire es amb los uòus pòt arribar plan als dos meses. La mejana d’una piton indiana recent nascuda es d’aperaquí tre 40 e 60 centimètres e un pés mejan de fins a 150 gramas caduna. Lo sieu espèr de vida a la natura poiriá arribar plan als 25 ans.
Val pas dire qu’en un luòc coma la sèlva e ja sens la maire, las joves pitons indianas patisson l’ataca de fòrça predators. La còbra reiala es un d’aqueles. En mai d’aquò, de mungos, de grans felins coma lo tigre o lo leopard, d’orses e encara d’aucèls de preda a mai del varan (un tipe de reptil fòrça grand) tanben manjan de pitons indianas quand son pas encara adultas.
Uèi la principal amenaça que pòt patir l’espècia es la desforestcaion provocada per nòstra espècia. Pr’amor qu’entraïna l’isolament genetic e la pèrda d’abitat a la piton indiana, endemica d’aquel airal e que pòt pas èsser trobada en cap luòc mai del mond.
Aquò, un naut nombre de predators, fòrça problèmas a l’ora de cercar un parelh e arribar a la maduretat sexuala abans dels 2 o 3 ans de vida (malgrat qu’alara ja pesan mai de 20 Kg de mejana) son de menaças grèvas que poirián provocar fòrça problèmas a l’ora de subreviure a aquesta espècia de sèrp, la piton indiana.
La majoritat dels còps, las sieunas predas son de rosegaires e doncas es una bèla aliada dels umans a l’ora d’arrestar l’espandiment d’aqueles pichons mamifèrs que provòcan fòrça problèmas a l’agricultura umana. E tanben foguèt demostrat qu’es una sèrp plan timida e pacifica. Se la rason umana decidís finir amb la sèlva pertot, lo desèrt animal e vegetal que ne sorgirà pòt èsser òrre. E mostrar que tanben podèm suenhar l’environament de segur qu’ajudarà un sens nombre d’espècias animalas, dont una de las espècias de sèrp pus estonantas (e gigantas) de la planeta; la piton indiana.
Un article de Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
