Es una nòva malaürosa que confirma lo cambiament environamental que lo patís uèi la planeta. Lo sistèma de circulacion atlantic d’aiga a perdut de fòrça dempuèi 1850 e ara es al nivèl mai bas dempuèi los darrièrs 1600 ans. Dins lo futur pròche se poiriá trencar definitivament en cambiant lo clima d’America, d’Euròpa e d’Africa, en mai d’una creissença mai granda del nivèl de la mar.
Lo corrent de l’Atlantic nòrd es un sistèma de circulacion maritim qu’envia d’aiga cauda del golf de Cariba estant fins a l’Euròpa occidentala. Ailà l’aiga s’enfonza pr’amor de son pes e arriba dins l’ocean Artic abans de tornar en mar Cariba. Ara, totun, un nòu estudi confirma que los cambiaments començan d’èsser trop importants.
L’estudi es estat fach pel Collègi Universitari de Londres e l’Institut Oceanografic Woods Hole: las pròvas de l’afebliment de la circulacion d’aquel corrent son claras. Es al nivèl mai bas dempuèi los darrièrs 1600 ans. Se contunha atal, poiriá provocar de cambiaments dins los climas american, europèu e african lèu.
Un corrent clau per l’environament
Lo Corrent d’Atlantic Nòrd a un ròtle clau dins lo clima mondial. L’estudi, publicat dins la revista Nature, confirma qu’auriá pas cambiat abans la Pichona Edat del Glaç. Tornèt cambiar quand aquela edat finiguèt en 1850. E ara torna cambiar, e lèu. “Comencèt de s’escalfar après la fin de la Pichona Edat del Glaç, en 1850 –çò diguèt David Thornalley, del Collègi Universitari de Londres–. Aquò foguèt atal pr’amor que i aviá fòrça mai de glaç e glacièrs sus la Tèrra. Amb la fonda del glaç del Pòl Nòrd i a de mai en mai d’aiga freda dins lo corrent, que laissa pas l’aiga cauda s’enfonzar”.
Per far l’estudi, los scientifics an analisat la talha dels sediments tombats al fons de l’ocean en causa del corrent. Se son grands, lo corrent es fòrt. E la resulta mòstra que lo corrent es un 20% mai flac que fa 150 ans.
“Lo Corrent d’Atlantic nòrd es fòrça mai flac que pensàvem –çò confirmèt Joan Robson, coautor de l’estudi–. Los cambiaments qu’avèm detectats son tròp importants. Fins ara aquò èra pas estat detectat benlèu perque ara i a mens de glaç o perque la fonda del glaç del Pòl Nòrd es contunha”.
En mai d’aquò, un autre estudi fach per l’Institut de Recèrca de l’Impacte sul Clima de Postdam a analisat las donadas de la temperatura de la superfícia de la mar dins la region e tanplan confirma que lo corrent pèrd de fòrça dempuèi 1950 e mai lèu encara en rason del cambiament environamental. Ambedós estudis confirmarián doncas que la situacion del Corrent d’Atlantic Nòrd es ara critica e que las perspectivas son pas bonas.
“Avèm dos faches comuns– çò contunhèt Thornnalley–: la fin de la Pichona Edat de Glaç e uèi lo jorn. Son d’epòcas de clima mai caud e de fonda del glaç. E aquò contunharà atal pr’amor de las emissions de dioxid de carbon”.
Los scientifics espèran mai de suspresas climaticas dins lo corrent pr’amor de las donadas estudiadas. Pr’aquò an volgut afortir totes qu’es un corrent pro flac. Nosautres tanben.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
