De còps sèm pas pro conscients sus cossí important es dormir. S’es dich totjorn que dormir pas pro es pas bon per la santat. E mai encara pr’amor qu’ara un estudi scientific confirma lo perilh: dormir pas pro fa créisser fins un 10% las escasenças de morir abans de temps. La conclusion es alarmanta: es facha una peticion publica per trabalhar mai prigondament aqueste problèma de la santat umana, qu’es uèi lo jorn, mai e mai grand.
L’estudi es estat publicat al numeric Chronobiology International e confirma que las personas que dòrmon pas pro, çò que tanben es conegut coma “aus de la nuèch” an fins un 10% mai d’escasenças de morir abans que non las personas que dòrmon plan.
“Es un problèma de santat publica que pòt pas contunhar d’èsser ignorat – çò diguèt Malcolm von Ghantz, de l’Universitat de Surrey e autor de l’estudi-. Cal far mai recèrca e definir cossí pòdon aquel biais de personas arribar aver un ritme biologic mai adequat amb lo solelh”.
Un problèma amb de causas divèrsas
“Poiriá plan èsser que las personas que van pas dormir fins tard aguèsson un relòtge biològic desparièr de son environament – çò confirmèt Kristen Knutson, de l’Universitat de Feinberg-. Las causas poirián èsser d’estranci psicologic, minjar pas quora cal, far pas pro d’exercici o lo consum de drògas o alcoòl”.
Tot aquò arriba après plusors scientifics volguèron estudiar l’ipotèsi que disiá qu’anar dormir tard èra restacat amb un risc mai grand de mòrt. Çò qu’esperavan pas, totun, èra una resulta tan estonanta. Atal, faguèron un estudi pendent 6 ans e miei sus 433.268 adults amb d’edats entre los 38 e los 73 ans. E arribèron a la conclusion que lo risc de morir abans es fins un 10% mai grand que non en las personas que dòrmon pas pro.
“Lo risc de mòrt poiriá arribar per la conducta psicologica o fisiologica – çò afirmèron los recercaires -. Totun, que tot a coma causa una divergéncia interna psicologica entre lo còrs e l’environament pendent las oras de trabalh e las oras socialas”.
Mas après confirmar tot aquò, ara la còla qu’a fach l’estudi qüestiona se las personas que dòrmon pas pro pòdon arribar dormir mai. Poiriá èsser que i aguèsson de causas environamentalas o geneticas o una barreja d’ambedoas. Aquò definiriá aimar mai trabalhar pel matin o al ser ( o la nuèch).
“Una persona que dormís pas pro pòt pas trabalhar plan pendent lo matin. Pòt aver de consequéncias per sa santat – çò diguèt Knutson -. Totun, que res es pas escrich e pòdon cambiar”.
Pel moment los recercaires recomandan aver mens lutz al ser, anar al lièch lèu, ensajar de dormir plan e far las causas lèu e pas tard. Aquò poiriá ajudar cambiar las costumas de totes los qu’an aquel problèma.
La Redaccion
