
Lo Moho de Kaua’i (Moho braccatus) foguèt fins fa gaire una bèla espècia d’aucèl apertenent a la familha de los Mohoidae, una espècia endemica de l’illa de Kaua’i, en Hawaii. Disèm fins fa gaire pr’amor qu’uèi lo jorn es una espècia escantilhada, car lo darrièr especimèn de l’espècia foguèt escotat en l’an 1987.
Aquel an i aguèt dos auragans que crosèron aquela illa. Los cercaires ja sabián que l’espècia èra dins una situacion plan delicada e doncas, aprés los auragans decidiguèron veire se, aprés los meteisses, i aviá qualcun individú que poguèsse aver suberviscut.
Fins alara (1987) sonque demorava un mascle, que cantava pendent jorns e jorns en tot esperar poder atreire una femelha. Mas aquò sembla qu’arribariá pas jamai, pr’amor qu’èra ja lo sol especimèn de l’espècia que demorava viu.

Un aucèl endemic
Lo Moho de Kaua’i, tanben conegut coma ōʻōʻāʻā pels hawaians èra de color bruna a la part superiora. Per dejós èra jaune (los mascles). Las femelhas èran de color jauna. Fòrça cercaires confirmèron qu’èra un aucèl plan polit.
Uèi es conegut que la causa principala de la sieuna extincion foguèt l’arribada a l’illa d’espècias envasivas que destruïguèron lo sieu abitat, dont los rats o los mosquilhs entre d’autras espècias. Lo rats devoravan los uèus de Moho de Kaua’i e los mosquilhs provocaban de malautiás mortalas en aquela polida espècia.
Per ansin, lo darrièr còp qu’un especimèn de Moho de Kaua’i foguèt espepissat, foguèt en l’an 1985 e lo darrièr còp que foguèt escotat, foguèt sonque doas annadas mai tard, en 1987.
Aquela annada divèrses cercaires croseron l’illa de Kaua’i aprés los auragans en tot reproduïre lo sieu cant. Lor tòca èra atreire qualcun mascle. Totun, lo sol mascle qu’arribèt foguèt, justament, lo darrièr individú d’aquela espècia.
Lo Moho de Kaua’i foguèt la darrièra espècia viva de los Mohoidae, que ja vivián fa 20 milions d’ans. Demorava a la sèlva, e en 1960 i avián 34 parelhs vius. Encara en 1980 foguèt trapat un parelh d’aquela espècia.
Uèi se sospecha que l’arribada de 2 auragans a l’illa entraïnèt la mòrt de la darrièra femelha de l’espècia. Encara en 1989 e 1992 los cercaires asssagèron de trapar qualcun especimèn viu de l’espècia, mas en l’an 2000 l’Union Internacionala per la Conservacion de la Natura confirmèt qu’èra una espècia escandilhada.
Tanben foguèt declarada escandilhada en 1940 e 1960. Pr’açò encara i a uèi aimants dels animals que lo cercan. Mas cap especimèn foguèt observat dempuèi 1985. Un trist exèmple d’extincion modèrna actuala que sonque pòt far pensar se los umans fasèm tot çò que podèm per salvar la fauna e flora de la nòstra planeta.
Un article d’Arnau Domingo