Fisicians deth Laboratòri Nacionau d’Accelerators SLAC dera Universitat d’Hamborg, en Alemanha, an observat era dança sincronizada d’electròns sus ua mollecula de Buckminsterfullerene. Segontes es cercaires, es electròns an dançat excitadi pera impulsion de lutz ultrarapida, e barauen ath còp ath torn d’ua mollecula de Buckminsterfullerene. Aguesta dança qu’ei coneishuda en món dera sciéncia coma ua ressonáncia plasmonica pr’amor que pòt isolar era lutz durant cèrts periòdes de temps plan cuèrti.
Es prumères observacions scientifiques confirmen que, quan es ressonáncies plasmoniques se desvolopen a ua escala plan petita, i a nàus fenomèns, coma er isolamet dera lutz. Açò ajude e fòrça es cercaires a compréner milhor aguest tipe de ressonáncies en escales petites.
“Entà poder compréner milhor ua ressonáncia plasmonica cau excitar diuèrsi electròns ath torn d’ua particula e dempús esperar era liberacion dera sua energia en excés quan emeten un electròn, çò didec Shubhadeep Biswas, deth Laboratòri Nacionau d’Acceleracion SLAC”. Atau, es cercaires poden compréner se era ressonáncia ei produsida damb toti es electròns en movement o se ei produsida a trauèrs d’un o mès d’un electròn afectat.
Totun, aqueres ressonáncies passen en un temps ultrarapid (atosegons) e enquiara non se podien observar ben. Mès ara e damb era ajuda d’impulsions de lutz ultravioleta extrèmes es cercaires poderen enregistrar era conducta de pilòtes d’electròns amb de mollecules de Buckminsterfullerène, menors de 0,7 nanomètres de diamètre.
Atau, es cercaires poderen mesurar com era lutz recebuda pes electròns quan èren emesi expulsaue un excés d’energia e permetie as electròns restanti relaxar-se enes sues orbites. Cada cicle durèt entre 50 e 300 atosegons, e es electròns vengueren dançaires plan coerenti e disciplinadi.
Escales mès petites qu’un nanomètre
“Açò mòstre, peth prumèr còp, qu’es atosegons pòden balhar informacion sus es ressonáncies plasmoniques en ua escala inferior a un nanomètre, çò dideren es scientifics”. E açò tanben ajudarà es cercaires a compréner milhor eth mon damb mesures super-petites, un prètzhèt que poirie ajudar a desvolopar mès encara era nòsta tecnologia actuau.
“Ei interessant, soslinhèren es cercaires, pr’amor que, des ara, podem conéisher era interaccion entre era coeréncia des electròns e er isolament dera lutz a escala fòrça, fòrça petita (sos-nanometrica), çò didec Matthias Kling, fisician dera Universitat d’Stanford.
Segontes aqueri scientifics, açò daurirà era pòrta a poder estudiar milhor es electròns en electronica ultrarapida en futur pr’amor que poirien foncionar damb ua frequéncia enquia un milion de còps mès nauta que non damb era tecnologia actuau.
Eth descorbiment siguec publicat ena revista Science Advances e confirme que dempús d’ara se poirie estudiar eth desvolopament de plataformes fòrça compactes on es interacions dera matèria leugèra poirien èster contrarotlades en tot profitar es efèctes quantics emergenti en ua escala nanopetita.
Era Redaccion
