Home PALEONTOLOGIA LOS SAUROPÒDS CRESQUÈRON LÈU
LOS SAUROPÒDS CRESQUÈRON LÈU
0

LOS SAUROPÒDS CRESQUÈRON LÈU

0

Las darrièras donadas sus los sauropòds, un tipe de dinosaures erbivòrs, confirman que la sieuna creissença se desvolopèt lèu. Fins ara se pensava qu’avián desvolopat de caracteristicas fisicas coma de grandas pautas o de longs còls per créisser mai e mai. Ara s’es descobèrt qu’utilizèron divèrsas tacticas biologicas per créisser e qu’o faguèron d’una manièra relativament lèu.

Los Lessemsauridae desvolopèron aquela estrategia 30 milions d’ans abans que d’autres sauropòds coma Brachiosaurus o Diplodocus.

Es atal coma una analisi de las esqueletas de plusors espècias de saurodomorfs – e dins aquest grop los sauropòds – suggerís que las estrategias utilizadas per créisser foguèron variadas. Mas çò que se pòt confirmar paleontologicament es que la creissença se debanèt lèu.

Per ansin, la paleontològa Cecilia Apaldetti, de l’Universitat Nacionala de Sant Joan, a Argentina, faguèt amb una còla de collègas una nòva analisi dels fossils d’Ingentia prima – una nòva espècia de sauropòd descobèrta fa gaire – e d’autras tres espècias de saurodomorf qu’evolucionèron plan entre ara fa 237 e 201 milions d’annadas. E aguèron resultas.

Totas quatre espècias avián una amassada de caracteristicas desparièras d’autres saurodopòds. Desvolopèron pas de grandas pautas o de long còls mas de grands malucs que, al còp, cambièron de direccion, cap en defòra. Segon los cercaires, los animals aguèron una creissença facha de manièra lèu e pas continua.

Una creissença d’òsses rapida

Los òsses d’aqueles sauropòds cresquèron d’una manièra rapida. E aquò es un trach singular dins aqueste grop de dinosaures. “La creissença se passèt lèu e de manièra ciclica e pas contunhadament, mai lèu encara que d’autres dinosaures gigants que creissián de manièra contunha – çò diguèt Apaldetti-“.

Los saurodopòds desvolopèron pas de grandas pautas o de long còls mas de grands malucs que, al còp, cambièron de direccion, cap en defòra.

A mai, los cercaires an descobèrt qu’aqueles sauropòds aguèron un sistèma respiratòri coma los qu’an los aucèls. Avián de sacs d’aire entre las vertèbras que donavan de grandas reservas d’aire ric en oxigèn. Aquò fasiá disminuir la temperatura corporala maugrat la mesura e ajudava suportar lo pes de las vertèbras.

L’estudi, publicat ara al numeric Nature Ecology and Evolution, a dubèrt la discussion scientifica pr’amor que d’autres scientifics, coma lo paleontològ de l’Universitat de Bonn, Martin Sander, dison que “maugrat que lo sistèma respiratòri es nòu e pas conegut es pas cap pròva qu’aquò menèsse al gigantisme”.

Segontes plusors paleontològs los Lessemsauridae – lo grop de sauropòds estudiat ara – desvolopèron aquela estrategia 30 milions d’ans abans que d’autres sauropòds coma Brachiosaurus o Diplodocus. “Totun, fin finala, foguèron aquestes dinosaures los que capitèron – çò afirmèt Apaldetti-. Pesavan 60 tònas mai que los primièrs e demorèron desenats de milions d’ans mai qu’aqueles primièrs sauropòds”.

Christian Andreu*

*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.