Lo vejaire crestian etnocentric qu’avèm los occidentals fa pensar que l’arribada d’un profèta, en de religions orientalas, coma lo bodisme, es, de segur, un fach ja passat. D’efièch, Boda demorèt fa mai de 2500 annadas e tot çò que i a d’aquel uèi lo jorn es son legat. Totun, cèrts bodistas creson qu’encara a d’arribar pendent lo futur, un autre boda que sauvarà l’umanitat de la destruccion finala e ensenharà cossí trapar lo bonur.
Aquel boda qu’a de subrevenir es nomentat Maitreya en sanscrit o Meteya en pali e segon divèrsas fònts literàrias coma l’Amitabha Sutra e lo Lotús Sutra seriá atanben un boda qu’a d’advenir encara a la Tèrra amb aquel nom o lo d’Ajita.
La tradicion bodista confirma que Maitreya es un boditsava qu’arribarà a la Tèrra per li balhar a l’umanitat cossí arribar a la Lutz (çò es la coneissença totala) pr’amor qu’ensenharà lo darma mai pur. Segon mai d’un escrich Maitreya serà lo seguent buda de Gautama Boda e la profecia bodista mai espandida soslinha que vendrà quand lo darma ja serà estat desbrembat per la majoritat de l’umanitat.
En mai d’aquò, son nom es estat, malurosament, utilizat per desparièras sèctas bodistas e non bodistas pendent l’istòria, coma la Sècta del Lotús Blanc per assajar de destrusir l’òrdre social e politic del moment e encara per de movements religioses actuals, coma Yiguandao.
L’origina del nom Maitreya ven de la lenga sanscrita e lo tèrme maitri, que seriá una causa parièra a “amor total” (de còps es fòrça malaisit poder expressar en de lengas occidentalas de concèptes orientals bodistas coma aquel). Maitri seriá tanben una paraula derivada d’una autra que vòl dire “amic”(mitra). Tot aquò ja poiriá nos balhar una cèrta idèia de çò que pòt representar per la religion bodista lo nom de Maitreya.
Maitreya es estada una figura fòrça representada dins la religion bodista tradicionala. La sieuna desconeissença occidentala fins de tempses mai modèrns pòt pas amagar una tradicion plan rica dins aquela religion dins tot Asia. Atal es descrich sovent al costat de Gautama Boda pendent los primièrs sègles de la nòstra epòca al nòrd d’Índia en divèrsas imatges greco-bodistas. De mai, la China del sègle VIen contunhèt de lo representar amb lo nom de Maitreya e encara Shakyamuni.
Un exemple de tot aquò ne seriá l’escultura de l’an 529 trapada dins una tomba de Qingdao amb son nom. Pendent aquela epòca l’espandiment dels bodistas que cresián en Maitreya foguèt gigant. I aguèron atanben divèrsas revòltas militaras e socialas contra lo poder imperial de l’epòca qu’utilizèron son nom e apuèi creèron d’armadas fòrça malaisidas de desfachar.
Una arribada cèrta
Totun, l’òme totjorn interpreta de manièra marrida çò que qualqu’unes an laissat escrich. S’es debanat – e se passa encara uèi – amb las religions crestiana e islamica e lo bodisme es pas cap excepcion. Maugrat las marridas interpretacions, la profecia de l’arribada de Maitreya confirma qu’aquò se debanarà amb de Maitreyaviakarana, çò es que serà lo professor del sadana o estransi meditatiu e que l’umanitat poirà se sauvar e arribar al bonur total mejançant aquò.
Maitreya arribarà pendent un futur luenhan qu’encara a d’arribar quora l’umanitat ja aurà desbrembat qu’un còp i aguèt un boda en la Tèrra nomentat Gautama. Çò vòl dire que i auràn pas de bodistas sus la planeta. E pr’amor d’aquò l’umanitat serà en perilh d’escantiment total. Alara serà lo moment que vendrà Maitreya. Pas abans.
Totes los èssers vius de la Tèrra laissaràn d’aver de dobtes e seràn liurats de tota misèria pr’amor de la sieuna crosada “a travèrs l’ocean de la coneissença o èsser plan”. Com resulta de son advenir e tot çò qu’ensenharà a l’umanitat, aquela poirà dintrar dins una nòva edat en tot menar una vida pus sagrada.
I auràn pas mai de possessions, d’aur nimai d’argent. I auràn pas d’ostals nimai de familhas. E tota l’umanitat, maugrat aquò, aurà arribat al bonur total pr’amor totes e totas seràn dins l’Unic.
Lo boda Maitreya es sovent representat assetat, amb los pès sus la tèrra e sus un tròn en tot esperar lo moment qu’aurà de venir a la Tèrra. Es abilhat coma un prince reial indian e, de còps, a tanben, de joièls. Al cap a una stupa o piramida bodista e tanben pòt demorar sus un lotús.
Las interpretacions sus qual serà Maitreya son diferentas segons las tradicions bodistas. D’un costat, lo bodisme mahayana ditz que, maugrat que pòt èsser lo filh d’una persona normala, serà lo rei de la Tèrra Sagrada amb sa capitala Varanasi (la vila indiana de Benarés d’uèi lo jorn, en l’estat d’Uttar Pradesh). Lo bodisme theravada soslinha, d’un autre costat, que buda serà pas cap rei de cap tèrra o país e que vendrà al mond cossí faguèt Gautama.
Maitreya seriá, segon totas las tradicions bodistas, lo uechen boda après Vipassi, Sikhi, Vesabhu, Kakusanda, Konagamana, Kassapa e Gautama, que ja son estats advenguts a la Tèrra abans. D’episòdis fisics gigants se debanaràn quora Maitreya arribarà (lo nivèl dels oceans poiriá venir fòrça mai pichon qu’ara). L’epòca es pas segura. D’unes dison qu’aquò vendrà en 3.000 annadas. D’autres encara qu’arribarà pas abans de 80.000 ans.
Totun, lo discors de Maitreya serà lo començament d’una nòva edat per l’umanitat pr’amor de la pèrta dels actes de tuar, raubar, violar, mentir, enganar, desseparar, abusar, èsser egoïsta, violent o aver de vejaires ,marrits. Maitreya serà lo darrièr profèta – sa coneissença demorarà prèp de 200.000 annadas – abans la fin de l’umanitat que se serà salvada, totun, per sas paraulas.
De marridas interpretacions
I a un fach universal dins totas las culturas umanas. D’unes dison e los autres comprenon o pas. De còps, de manièra marrida pr’amor ne sabon pas pus. De còps per de volontat pròpia. Çò qu’es pièger.
L’istòria de China patiguèt divèrsas revòltas socialas qu’utilizèron lo fach de l’adveniment de Maitreya per assajar de combatre l’òrdre social e politic de l’epòca. Qualqu’unas son pas restacadas dirèctament amb Maitreya mas laissaràn un legat que foguèt decisiu en d’autras que òc l’utilizèron dins l’istòria chinesa posteriora.
Una de las mai conegudas se debanèt pendent l’an 515. Es la celèbre revòlta Mahayana. Lo moine Faquing maridèt una religiosa e creèt una secta al nòrd de la província de Ji. Balhèt de drògas a d’òmes per tuar de soldats e d’autres moines e lèu foguèron mai de 50.000. Poguèren desfachar una armada governamentala e calguèt amassar una gigantassa armada de mai de 100.000 òmes per poder los destrusir. Aprèp, los membres de la secta foguèron maselats, e Faquing, sa femna e de milièrs d’afogats perdèron lo cap pendent una execucion collectiva publica que se passèt en la capital de Reialme dels Wei del Nòrd, Luoiang.
D’autras encara coma la revòlta dels Mainatges de la Lutz de la Luna, o d’afogats de la version mai dirècta de Maitreya e influïts per d’anteriors revòltas, coma la de Faquing, tanben son plan conegudas dins l’istòria chinesa.
De revòltas n’i aguèt mai encara, que se debanèron pendent las annadas 610, 613, e 710. Encara en 1351, pendent la Revòlta dels Turbants Roges, Han Shantong, cap de la Societat del Lotús Blanc, se considerèt una nòva reïncarnacion de buda (çò es Maitreya) e atanben son filh Han Lin’er. Son assassin, Zhu Yuanhang venguèt lo nòu emperaire de la dinastia Ming après mai de vint annadas de guèrra contra los Yuan mongòls. E una de las causas dels afogats d’aquela revòlta foguèt lo títol de Maitreya de son cap.
Los afogats de la Revòlta del Lotús Blanc de 1796 e los Boxers en 1899, maugrat que se debanèron pas directament pr’amor de Maitreya èran de sèctas que cresián totalament l’arribada de Maitreya. Uèi encara, de teosòfs e d’estudioses confirman que la sieuna arribada serà luenhana mas que solament los escriches bodistas pòdon dire quora serà aquò. Pas d’autres.
Cossí siá, l’adveniment de Maitreya poiriá èsser l’estadi final de l’umanitat, just abans d’aténher lo bonur. Es una tradicion plan bèla que los que seguissèm pas aquela religion podèm pas de cap manièra dire qu’es pas vertadièra. Benlèu los autres, de crestians, d’islamics, de josieus o encara d’atèus sèm totes enganats e un jorn Maitreya arribarà. Qual sap ?
Un article de Christian Andreu
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
