Los equidnas o taquiglosides son la soleta familha coneguda dels Tachyglossa, grop d’animals ont pòdon èsser classificats los equidnas actuals a mai dels sieus ancessors fossils. Son de mamifèrs semblants als eiriçons, que demòran en d’illas coma Nòva Guinèa, Salawati, Austràlia, Tasmania e encara d’autras illas mai pichonèlas pròchas a las còstas de las primièras.
En mai d’èsser plan malaisit de poder los trapar, son d’animals rars pr’amor que son tanben los solets mamifèrs, a mai dels ornitorrincs, que la siá reproduccion es a travèrs d’uòus. Lo sieu nom a coma origina de monstres de la Grècia Classica. Los sieu cors es plen d’espinas e la sieuna dièta es tota insectivòra.
Los equidnas, a mai dels ornitorrincs, son los solets mamifèrs que pondon d’uòus. La femèla pond un solet uòu de color blanca 22 jorns aprés la copula, que demorarà a la bossa mairala. La maire demorarà 10 jorns mai en tot suenhar l’uoù e puèi arribarà la naissença del jove equidna, que chucarà la lach de la maire (an doas glandulas mairalas).
Pasmens, l’equidna demorarà encara 40 jorns dins la bossa mairala. Aperaquí los 40 e los 55 jorns començarà a desvolopar d’espinas. La maire cavarà alara un trauc ont daissar lo jove equidna e i tornarà cada cinc jorns per li balhar de lach. Aquel procés sonque s’arrestarà set meses puèi, e pas abans. Los mascles an un penis amb quatre “caps”, mas sonque dos d’aqueles seràn usats pendent la reproduccion. Los autres dos caps se barran sus eles meteisses e creisson pas jamai. De soslinhar que cada còp que i a una copula, l’animal pòt cambiar lo cap utilizat per un autre.
L’equidna es un mamifèr fòrt e amb un pelatge tanben fòrt. A d’espinas usadas coma defensa. Aquelas pòdon arribar a far entre 35 e 45 centimètres de longor e a la coa fins a 10 cm. Un equidna adult pòt pesar entre 2 e 7 quilogramas. Los mascles son màgers que las femèlas.
Lo cran de l’equidna es long e redond e la fàcia a una maissèra pauc desvolopada amb de longs òsses. La siá dièta son d’insèctes e de vèrmes e aquò entraïna aver una boca en forma de tube amb una lenga plan longa que pòt arribar als 20 cm de longor. Es amb aquela longassa lenga que caçan las prèdas e usan aprés una sòrta d’espinas situadas dins la boca per las nhacar, car l’equidna a pas de dents.
D’eletroreceptors tactils
Los equidnas usan per trapar de prèdas l’odorat, mas tanben d’eletroreceptors tactils qu’a en la fàcia, e pr’amor d’aquò pòdon trobar plan de colonias de formigas o termits.
Los equidnas usan los pès e las mans per far de traucs dins la tèrra e poder trapar de noiridura. Per poder aquò plan far, an de poderosas arpas. De mascles mas tanben de femèlas – pas totas – an d’esperons darrièr del genolh, cossí se debana en çò de l’ornotorrinc. Per contra, a pas cap poison toxic coma aquel e benlèu pr’aquò es pas encara coneguda la sieuna funcion.
Lo penis dels mascles a quatre caps cossí an los reptils. Totun, aquò es un prètzfach rar en çò dels mamifèrs. Los pichons naisson d’uòus e pr’amor d’aquò son de mamifèrs classificats coma ovipars, al costat dels ornitorrincs (Ornithorhynchus anatinus). E malgrat la cresença generala, ivernan pas quand fa fred. Divèrses especimèns foguèron espepissats coma se foguèssen en estat d’ivernacion. Totun, los cercaires creson uèi que seriá mailèu pr’amor que l’animal aguèt una marrida digestion. Mas pòdon dintrar en un sòmi de fasa REM 2 quora la temperatura de l’environament es d’aperaquí 25ºC. Se la temperatura environamentala es inferiora o superiora l’equidna se desvelharà.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
