Maugrat qu’aimam pas guaire platafòrmas coma Tik-Tok, pr’amor que los nostes hilhs i demoran d’òras e òras shens arren mei har (e la majoritat d’adultes o comprenem pas) que cau cercar tanben lo costat positiu de las causas, pr’amor que tots n’an ua. Atau, Tik-tok qu’ei vaduda ua grana ajuda entà tots los qu’an consciéncia environamentau e que vòlen pas lo bastiment deu projècte Willow Oil en Alaska, un projècte pretolièr que lo govern deus Estats Units poiré validar legislativament après decadas de discussion politica e que poiré provocar de dans enòrmes a l’environament de la region. Mes tik-tok qu’ei vaduda ua arma essenciau entà demandar au govern e politicians estatsunitencs d’arrestar ua possibla e definitiva lei sus aqueth projècte.
Atau, e deu còp que s’espèra ua decision finau governamentau sus se se pòt o pas començar aqueth gigantesc projècte petrolèr, mantun grop conservacionista e divèrsas nacions indigènas autoctònas d’Alaska que comencèn ua campanha en tik-tok entà demandar au govern de Joe Biden d’arrestar lo medish. Segon aquestes, bastir aqueth projècte que poiré provocar un mau enòrme a la fauna e la biodiversitat generau de la region.
Un projècte polemic
Lo projècte Willow Oil prudusiriá mei de 180 000 barricòts de petròli quotidians, mes lo pròpi govern federau estatsunitenc que reconeishó que tanben provocaré près de 300 milions de tònas de dioxide de carbòni, qu’ei la pollucion de mei de 2 milions d’autos a la region. Segon Mike Scott, portavotz deu grop environamentalista Sierra Club, que seré anar endarrèr e ne’s pòt pas debanar, pr’amor que lo govern de Joe Biden ei un deus caps de la luta contra lo cambiament climatic a nivèu mondiau.
Lo ministèri de l’environament estatunitenc que pensa que, entà arrestar aquera pollucion environamentau dilhèu que cau har ua lei entà solament tres sites d’extraccion petrolèra e pas cinc, que son los presentats au projècte. Aquò que redusiré e plan las emissions de dioxide de carbòni e se se plantèssen de milions d’arbos entà shucar lo CO₂ enqüèra aniriá mélher.
D’un aute costat, divèrs grops indigènas autoctònes, com los Inupiak d’Alaska que’s mostrèn plan inquièts entau projècte, pr’amor que pòt provocar grèus maus a la fauna locau e tanben trincar la caça tradicionau nativa a mès d‘ua pèrta de qualitat de l’aire deu lòc. Autes enqüèra, com los Nuiqsut, qu’afirmèn que lo projècte ei un vertadèr dangèr entau futur de la soa comunautat e que’u cau arrestar definitivament.
Lo govern d’Alaska que pensa que lo projècte Willow Oïl poiré miar dinc a 8 miliards de dòlars a la region e tanben 300 lòcs de tribalh entaus indigènas. Benleù pr’açò lo purmèr cònsol deus Inupiat, Nagruk Harcharek, a dit qu’i a pas nat dangèr entà l’environament e que se aquò ei atau, ne’u balharén pas supòrt.
Totun, la campanha a Internet contra lo projècte que vadó virau en Tik-tok, dab mei de 100 milions de personas que recebón lo messatge entà demandar ajuda e enviar letras au govèrn federau estatsunitenc entà arrestar lo projècte, e qu’estó observat per mei de 100 milions de personas, solament aus Estats Units.
Los usatgèrs de tik-tok, que demandavan d’enviar letras a Joe Biden entà arrestar lo projècte. Qu’arribèn de letras autan luenhèncas coma Patagonia. Divèrses videos d’aquera campanha qu’estón tanben vists per mei de 300.000 personas. Autes, mei d’un milion. “Nosauts tots que volem çò de meteis, dit Alex Haraus, un usatgèr joen de tik-tok, e qu’ei ”l’arrèst lèu deu projècte .
A mei d’aquò, d’autas platafòrmas d’internet, com Change.org, que sovent comença campanhas internacionaus entà demandar quauquarren, tanben demandava la setmana darrèra l’arrèst deu projècte Willow Oil. E que s’i escadó plan, pr’amor que signèn mei de 3 milions de personas. De politicians d’Alaska com lo senator Dan Sullivan digón, totun, que tot aquerò qu’èran estrangèrs, coma los chinés, que volèvan atacar la politica deu govern estatsunitenc.
Adara, que cau ua decision governamentau abans de la fin de mes. Lo Departament d’Interior estatsunitenc qu’a dinc ad aquera data entà estudiar com pòt miaçar lo prjècte l’environament. Se, fin finau, lo govern federau de Biden arrèsta lo projècte, que voleré díser qu’Internet tanben pòt estar usat, e plan, entà deféner l’environament. Ua tasca que poiré estar un camin navèth entà la proteccion environamentau a la planeta tota.
La Redaccion
