LO CÒP D’ESTAT QUE CAPITÈT PAS

Christian Andreu
0
Ara fa 100 ans, en novembre de 1923 se debanèt un còp d’estat que, malgrat que capitèt pas, foguèt un tras que seriós avís al mond de çò que podia aprés arribar. Parlam del còp d’estat que volguèron realitzar los nazis a Munic e que poguèt èsser arrestat pel govern alemand e bavarés. Pasmens, sonque […]

LA FIN DE GIGANTOPITHECUS

Christian Andreu
0
Après divèrses estudis de recerca scientifica, ara, los cercaires creson conéisser perqué s’escantilhèt lo gigantàs primat preïstoric nomenat Gigantopithecus. Foguèt lo màger primat que jamai demorèt a la planeta e foguèt ervibòr. Fasiá fins a mai de tres mètres de nautor e se pensa que patiguèt l’extincion totala aperaquí tre ara fa 295.000 e 215.000 […]

“EL CRIT DE LES MUNTANYES” d’EUGENI CASANOVA

Christian Andreu
0
La Deputacion de Barcelona e l’Institut d’Estudis Catalans an publicat lo libre de l’escrivan, jornalista e filosòf Eugeni Casanova en lenga catalana “Lo crit de las montanhas. Un viatge lingüistic al Capcir, lo Conflent e la Nauta Cerdanha” ont analisa los parlars d’aquelas tres comarcas catalanas del nòrd e que ganhèt lo Prèmi Rafael Taxot […]

FAUNA ASIATICA (20): LO LEOPARD DE LA NÈU

Christian Andreu
0
Lo leopard o pantèra de la nèu (Panthera uncia) foguèt, fins a la fin del sègle XX, un dels animals mai misterioses del mond e lo felin lo pus rar de la planeta. La primièra fotografia d’un especimèn d’aquesta espècia arribèt pas fins a l’an 1971, quora ne pubiquèron una en estat salvatge a la […]

D’OASIS AMB DE MURS

Christian Andreu
0
Es estada descobèrta una linha de fòrts e fortalesas gigantas datadas d’aperaquí 4000 ans dins lo nòrd-oèst d’Arabia. Lo desèrt aràbi foguèt abitat entre los ans 4000 e 3000 abans lo Crist, mai que mai dins d’oasis. Ara es conegut que i aguèt un fòrt a l’entorn de l’oasi de Khaybar, un dels pus longs […]

MENSH OXIGÈN AUS OCEANS

Christian Andreu
0
Ua equipa de cercaires internacionaus que voló avisar que la mar pateish, uei, ua perta d’oxigèn alarmanta. Aquò que’s debanaré a tots los oceans de la planeta e, que se contunha atau, que poiré provocar ua grana extincion. Entà n’aver ua idèa mei pròcha, los cercaires que confirmèn que las dadas son plan parièras ad […]

L’EXECUCION DE MARIA ANTONIETA

Christian Andreu
0
De Reina de França a morir executada amb la guilhotina. Aquò foguèt lo viatge vital de Maria Antonieta. Condamnada dins un jutjament ont la senténcia èra escricha abans, la siá execucion venguèt lo simbòl de la disparicion de l’ancian regim monarquic. Aquel 16 d’octobre de 1793, la fola esperava l’arribada de l’anciana reina a la […]

ONT ES CLEOPATRA?

Christian Andreu
0
Un dels mistèris pus importants de l’istòria es encara conéisser l’emplaçament exacte de la tomba de la mitica reina Cleopatra VII d’Egipte. Fòrça istorians opinan que foguèt sepelida amb d’onors de reina e al costat de son aimat Marc Antòni a Alexandria, la vila capitala de la dinastia dels Ptolemèus, mas lo tèrratrem de l’an […]

FAUNA ASIATICA (19) : LO BARAL

Christian Andreu
0
Lo baral es un tipe de cabra salvatja amb lo pelatge de color blava d’Imalaia (Pseudois nayaur). Es un mamifèr erbivòr artiodàctil de la sosfamilha dels Caprinae e abita a Nepal, Tibet, China, Paquistan e Índia. De remembrar qu’es una de las predas mai caçadas pel leopard de la nèu d’aquela region. Una de las […]

UN ANCESSOR DE 4.500 ANS

Christian Andreu
0
Un estudi recent a confirmat que lo 40 % dels abitants de la peninsula Iberica, doncas dels portugueses, espanhòls, catalans e bascos, an un ancessor comun que visquèt fa aperaquí 4500 ans.  L’estudi analisèt l’ADN de gaireben 3000 personas de la peninsula mas tanben d’Occitània. Segon aquel estudi, l’analisi del cromosòma Y, ajudèt plan a […]