Una còla de cercaires catalans de l’Institut Català de Paleontologia Miquel Crusafont (ICP) descobriguèt lo fossil de çò que ja es considerat coma la tartuga màger de tot lo continent. Segon los paleontològs, Leviathanochelys aenigmatica , qu’es lo nòm de la nòva espècia de tartuga descobèrta en la comuna pirenenca catalana de Coll de Nargó, arribèt a […]
Acinonyx jubatus es lo nòm scientific del guepard, un dels màgers felins de la planeta. Lo guepard tanben es conegut per poder arribar a de velocitats màgers de 95 Km/h de mejana e fins a 115 quilomètres, malgrat que sonque pendent pauc temps. Aquò fa d’aqueste felin benlèu l’animal terrèstre pus rapid de la planeta blava. […]
Ua man de bronze gravada, vielha de 2 000 annadas, que torna escríver l’istòria de la lenga basca. Divèrses arqueològues bascos qu’an trobat un objècte de bronze en fòrma de man gravat de mots dens ua lenga vasconica, precursora de la lenga basca modèrna. La man planèra de bronze qu’ei estada trobada en junh de […]
Segon un recent estudi, mai d’un miliard de joves de la planeta poirián patir puèi de problèmas grèus de l’ausida pr’amor de l’usatge d’escotadors e de cascos personals a mai d’autras aisinas. Aquò es una de las piègers resultas de l’usatge d’aquel tipe de nòva tecnologia entre los mai joves. D’efièch, las chifras actualas sus […]
Explorar la possibilitat d’ua vita extraterrèstra viventa dens d’espugas qu’ei çò qu’ua esquipa de l’Universitat deu Nòrd d‘Arizòna hè adara : pendent millenaris, las espugas qu’an servit de refugi aus umans preïstorics mas que tanben an intrigat tostemps los cercaires. E mei d’un ecologista de las caunas qu’ei estat dens e hòra d’aqueths ecosistèmas sosterranhs, […]
Rupicola rupicola es un aucèl nadiu del nòrd de la sèuva amazoniana d’America meridionala. Tanben es conegut coma lo bloquièr guianés. Es una espècia d‘aucèl passerifòrme qu’aperten a la familha dels Cotingidae. D’efièch es una de las doas espècias del genre Rupicola. Aital tanben conegut coma gal rocassós o gal de la ròca guianés, lo […]
Pendent los sègles XVIen e XVIIen en Catalonha tota la populacion parlava en lenga catalana (l’unica oficiala amb lo latin). Mas aguèt una politica dirigida a introdusir la lenga castelhana en de celebracions liturgicas catolicas. Jol reinatge dels Reis Catolics foguèt creat lo Tribunal de la Santa Inquisicion, amb una manièra de trabalhar alièna a […]
Ua navèra espècia de dinosaure sauropòde deu Jurassic ei estada descobèrta en China. Lo son nom qu’ei Yuzhoulong qurenensis, e qu’ei un deus prumèrs membres divergents deu clade deus dinosaures sauropòdes Macronaria. Atau, Yuzhoulong que vivè dens çò qu’uei ei China a l’epòca deu Jurassic mejan, qu’i a, haut o baish, 166 milions d’annadas. L’espècia […]
Es conegut que los oceans de la planeta absorbisson la majoritat del CO2 contengut dins l’atmosfèra terrèstra. Pasmens, malgrat qu’aqueste procès aja durat de milions d’annadas, ara los scientifics avertisson que la mar poiriá cessar d’assimilar de gas carbonic en causa del cambiament climatic que lo patís uèi la Tèrra. Segon los cercaires, lo limit […]
Mai encara que d’autres païses vesins del sud-èst asiatic, Laos pòt èsser tanben plan conegut coma lo país del flume Mekong, pr’amor de la sieuna geografia mas tanben per l’importància economica que lo país dels laos balha a aquel flume. En mai d’aquò, una singularitat rara es èsser lo solet estat de la region qu’a […]