Demo Blog Style 2 |

DE MENS EN MENS D’AIGA

setembre 27, 2018

Lo rapòrt de junh d’ongan de las Nacions Unidas sus la crisi de la manca d’aiga sus la planeta torna èsser alarmant. Las chifras an ja confirmat que mai de 2 miliards de personas sus la planeta patisson de manca d’aiga potabla. E son de chifras que pòdon solament créisser. Sus la planeta i a […]

LINGÜISTICA

15 MINUTAS DE GALÒ CADA JORN

setembre 26, 2018

Christian Andreu

Ièr, Cllàssiers, una de la associacions lingüisticas que trabalhan per la promocion e difusion de la lenga bretona galò, presentèt una nòva activitat dins diferentas escòlas de la region bretona de parla galò – lo galò es una de las doas lengas tradicionalas de Bretanha – per ajudar los alumnes de primària de descobrir aquela […]

DIVÈRSES

UNA MEMÒRIA OLFACTIVA ESTONANTA

setembre 25, 2018

Christian Andreu

Las formigas son un dels insèctes socials mai complèxes tanplan pus estonants. Divèrses cercaires an descobèrt que, maugrat viure de mejana solament sièis jorns en la natura, lor memòria olfactiva es tras que longa. Aital, pòdon remembrar l’odor de desparièrs tipes de manjar pendent tota la sieuna vida. E i a una explicacion racionala. La […]

ISTÒRIA

MATIAS CORVINUS, LO REI DEL CÒRB (2)

setembre 24, 2018

Christian Andreu

Durant de longas annadas Matias volguèt far marchar los otomans de Bòsnia. Ja avián acomençat d’integrar aquel reialme per fòrça dempuèi l’an 1463 en tot executar lo darrièr rei bosnic Stepan Tomasevic. Dempuèi ailà podián atacar aisidament pas solament la pròcha Croàcia qu’aperteniá a la corona ongresa mas atanben Estíria e Caríntia (las actualas Eslovènia […]

ISTÒRIA

QUORA NOS DESCOBRIGUÈREM

setembre 23, 2018

Christian Andreu

Ongan se vòl remembrar una de las descobèrtas occitanas mai estonantas dins lo mond de la Preïstòria: la tròba de l’òme de Cròsmanhon per Loís Lartet en 1868, a Las Aisiás de Taiac, en Peiregòrd (Dordonha). Pr’aquò divèrses musèus de la region faràn d’actes e eveniments pendent tota l’annada. D’efièch, descobrir las esqueletas jos l’Abric […]

DIVÈRSES

DE PEISSES A 7500 MÈTRES DE PRIGONDOR

setembre 20, 2018

Christian Andreu

Normalament se tròba pas res ailà. I a pas gaire de vida. A 7500 mètres de prigondor, dins l’ocean Pacific, i a gaireben pas nat peis. Mas n’i a totun. E lors caracteristicas fisicas son estonantas. Una còla internacionala de 17 estats amb mai de 40 cercaires a pogut ara rescontrar tres nòvas espècias de […]

ISTÒRIA

CAÇAIRES-COELHEIRES QUE HÈGEN PAN

setembre 19, 2018

Christian Andreu

Ei un descorbiment excepcionau. Diuèrsi arqueològs d’ua còla internacionau an descorbit rèstes de pan en un siti arqueologic en nòrd-èst de Jordan. Era epòca que demorèren ei hè 14.000 annades. E açò hè pensar qu’es caçaires-coelheires paleolitics ja hègen pan fòrça fòrça abans de çò que se pensaue. Au mens, 4.000 annades abans. Aguest descorbiment […]

ISTÒRIA

Pichona Istòria de l’Umanitat (21): La revolucion francesa

setembre 18, 2018

Christian Andreu

Lo 14 de julhet de l’an 1789 la borgesiá de Paris, impacienta ab lo rei Loís XVI e sa còrt, sasiguet l’oportunitat ofrida per l’assaut sus la Bastilha – coma aviá tanben sasida l’oportunitat ofrida per l’assemblada dels Estats Generals pel rei en 1788 – d’exigir sos “dreches.” Pendent los ans que seguissiàn, òm assajet […]

GEOGRAFIA

Anglatèrra e França, geologicament amassa

setembre 17, 2018

Christian Andreu

Çò es çò qu’an confirmat plusors geològs fa pas gaire. Fa d’aperaquí 400 milions d’ans una partida de las illas britanicas d’uèi ( çò es Anglatèrra e Galas) e la massa continentala europèa (sustot lo territòri que uèi es l’estat francés mas mai encara) foguèron unidas. Apuèi, lo truc d’un tròç de tèrra situat mai […]

ISTÒRIA

LO REI DE LA RENAISSENÇA ANGLESA

setembre 16, 2018

Christian Andreu

Quand pensam al rei Enric VIII d’Anglatèrra (1491-1547), remembram abitualament lors sièis matrimònis e las consequéncias que comportèron al sieu reialme e a nivèl internacional. Mas lo reinatge d’Enric VIII, lo segond monarca de la dinastia Tudor, foguèt un dels mai importants de l’istòria anglesa. Vertadièrament, quand Enric venguèt rei l’an 1509, Anglatèrra èra un […]