DE TEMPS CINC CÒPS PUS LENT
Lo temps, pendent la primièra e mai primitiva epòca de l’Univèrs, se debanava fins a cinc còp mai lentament qu’a l’edat actuala. Es la resulta de l’estudi dels qüasars qu’a demostrat que lo temps, pendent la primièra epòca de l’Univèrs, auriá avançat plan mai dapasset qu’ara. Aital o afirma aquel nòu estudi sus los qüasars publicat dins lo numeric Nature Astronomy.
Aquò ajuda a la teoria d’Einstein que ditz que lo temps aguèt divèrsas velocitats segon l’epòca. Segon lo nòu estudi sus los qüasars, l’Univèrs auriá agut un temps plan mai lent, finc a cincs còps mens que uèi. Ja èra establit dins la teoria de la relativitat que l’Univèrs pus luènh poiriá aver agut un temps mai lent o mai rapid, desparièr del d’ara.
“Lo primièr temps universal foguèt plan mai lent, çò diguèt Geraint Lewis, de l’Universitat de Sidney. Fins ara, los cercaires avián utilizat d’estelas per demostrar que l’Univèrs aguèt un temps de la mitat de la velocitat actuala durant aperaquí la mitat de son existéncia. Nosautres avèm estudiat los qüasars per arribar de trapar cossí èra lo temps a la naissença de l’Univèrs. E avèm trapat un temps diferent de l’actual”.
Aital, e sonque un miliard d’ans après la naissença de l’Univèrs, lo temps s’escorriá fins a cinc còps mai dapasset qu’ara. “Una segonda èra una segonda, çò diguèt lo cercaire Pr. Lewis. Mas i aguèt una dilatacion cosmologica del temps, que foguèt, pasmens, diferent de l’actual, plan mai lent”.
L’estudi dels qüasars
Aquò es la resulta de l’estudi de centenats de donadas de mai de 190 qüasars long dels darrièrs 20 ans. Justament, los qüasars mai pròches d’un trauc negre son los pus brillants de l’Univèrs. E de bons signes de sas caracteristicas a diferentas epòcas. E, coma s’es passat amb las supernòvas, las donadas semblan d’èsser definitivas, çò que demostrariá, un còp de mai, qu’Einsteisn aviá rason…tornarmai!
Amb los qüasars, çò apondèt Lewis, avèm de bons signes per confirmar cossí se debanava lo temps pendent la primièra edat de l’Univèrs. Fins ara, totes los estudis qu’assagèron d’establir la natura del temps a aquela epòca avián pas capitat. Qualques unes arribèron de dire que los qüasars son pas tan luenhs. Mas aqueste estudi tornariá demostrar que las leis universalas son ben universalas e que pòdon pas jamai cambiar. Mas lo temps, si que pòt cambiar.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion
