DE FOSFÒR A ENCELADA
Lo fosfòr, un dels ingredients més estranhs que i pòt aver per crear de vida, es estat descobèrt a Encelada, la luna de Saturne. Lo fosfòr sonque èra estat trapat, fins ara, a la mar de la planeta blava mas jamai en un autre planeta. La descobèrta entraïna estudiar mai Encelada per comprene cossí pòt nàisser la vida a l’Univèrs.
Encelada es la seisena luna mai granda de Saturne e fa temps qu’es conegut que i a un ocean. Mas aquel demòra jós una capa de glaç e sus un còr de ròca ont los cercaires ara creson que i poiriá ver de d’activitat idrotermala.
Segon semblariá, i a mai d’una espròva sus de materials que son lançats dempuèi lo còr de ròca en forma de gas o que demòran puèi coma glaç. “Avèm descobèrt que l’ocean d’Encelada es plan ric en una granda diversitat de compòstes organics, çò diguèt Frank Postberg, de l’Universitat Liura de Berlin. “Mas, a mai d’aquò, una nòva analisi confirma que la signatura quimia de fòrça salt de fosfòr dins lo glaç es lançat a l’espaci per un rai organic”.
Un ingredient clau
Segon los cercaires es lo primièr còp qu’es descobèrt un ocean mai enlà de la Tèrra. E tanben es lo primièr còp qu’un igredient clau per la vida coma lo fosfòr tanben es trapat en defòra de nòstra planeta. Lo fosfòr es plan important per la creacion d’ADN e ARN, menar d’energia dins las cellulas, per las membranas cellularas, los òsses e las dents animalas e tanben lo plancton marin. I pòt pas aver de vida sens fosfòr.
“Fa tres annadas ja aviám assajat de predire qu’a l’ocean d’Encelada i poiriá aver de fosfòr, çò diguèt Christopher Glein, de l’Institut de Recerca del Sud-Oèst. Uèi avèm trapat de fosfòr en de rais organics que son lançats dempuèi l’ocean d’aquela luna”. Las donadas foguèron confirmadas per la nau espaciala de la NASA Cassini.
Mas los scientifics trapèron pas sonque de fosfòr. L’estudi fach pel laboratòri de la nau Cassini de la NASA suggerís que i poirián aver de concentracions fins a 100 còps màgers que las que i pòt aver a la Tèrra. “Es un prètzfach estonant, çò apondèt Glein. Las concentracions de fosfòr ailà son fins a 100 còps pus importantas que las que i a en la Tèrra”
Segon Fabian Klenner, de l‘Universitat de Washington, la descobèrta es clau per l’astrobiologia a tanben la recerca de vida extraterrèstra en defòra de nòstra planeta. Las concentracions de fosfòr trapadas a Encelada demòstran que i poiriá aver de vida sens cap dobte”.
Pels cercaires lo futur ara es clar. Cal contunhar la recerca scientifica a Encelada en tot anar ailà e valorar se i a de vida en aquel ocean. La descobèrta astrofisica es estada publicada al numeric Nature.
La Redaccion
