Home DIVÈRSES DE BALENAS DE LA CULTURA PRÒPRIA
DE BALENAS DE LA CULTURA PRÒPRIA
0

DE BALENAS DE LA CULTURA PRÒPRIA

0

Una còla de cercaires ven de confirmar que los cachalòts, tanben nomenats mulards (caverats en gascon) son de mamifèrs qu’an de culturas diferentas. Aquò vòl dire que lo  lor lengatge e las lors costumas son desparièras segon lo grop e qu’aquestes poirián arribar d’èsser de fins a 20 000 especimens.

Los enregistraments sonòrs an ajudat a classificar las diferéncias entre los divèrses grops.

Segon aquel estudi, los cachalòts an de conduchas plan complèxas e aquò los restaca mai a l’òme. La descobèrta, dins lo darrièr estudi sus aqueles mamifèrs marins publicat dins lo numeric Royal Open Society, demòstra que los cachalòts son d’animals qu’an de culturas desparièras segon la region ont demòran. Aqueles grops culturals que desseparan culturalament los cachalòts pòdon  aténher fins a 20 000 individús.

L’estudi es la resulta de mai d’un an d’estudi d’aqueles mamifèrs. Una còla dirigida pel cercaire canadenc Hal Whitehead, de l’Universitat de Dalhousie, a confirmat, amb l’ajuda de microfòns sosmarins, que los sons dels cachalòts e tanben las lors abituds de noiriment vàrian, e que cada grop parla una lenga desparièra.

De lengas desparièras

Aital, los enregistraments sonòrs an ajudat a classificar las diferéncias entre los divèrses grops d’aquel mamifèr. Segon los cercaires, son de dialèctes de clan que semblan un « clic », coma lo còde mòrse, e que son nomentats còdas. Aquò a permés als cercaires d’identificar fins a sèt clans desparièrs sonque dins l’ocean Pacific.

“Es un nombre plan naut, se parlam d’animals qu’apertenon pas als grops etnolingüistics modèrnes umans, çò diguèt Hal Whitehead, E tanben avèm descobèrt qu’aqueles grops se pòdon amassar mas que copulan pas jamai entre eles ».

Segon los scientifics, los grops son gaireben totes dirigits per de femèlas. Los mascles sonque vesitan per qualques oras los grops femenins e sonque son importants a l’ora de balhar al grop lo lor semen. Puèi las femèlas suènhan los pichons, valent a dire que los clans son totalament femenins e qualques femèlas se noirisson mentre que d’autras susvelhan e suènhan los mai joves.

Los cachalòts son fòrça diferents dels umans mas tanben an de semblanças.

Per Whitehead, los cachalòts son fòrça diferents dels umans mas tanben an de semblanças: totes los grops preferisson de decidir d’un biais collectiu e pas segon çò que ditz lo cachalòt que dirigís lo grop. Las decisions son pus democraticas car son causidas per la comunautat.

Segon lo cercaire, son de decisions plan importantas pr’amor que migran al mateis moment que de milièrs de cachalòts e cal totjorn evitar l’ataca de predators. «  I a de còps qu’avèm espepissat un grop de cachalòts esperar mai d’una ora abans de decidir la direccion de prene e puèi virar de mai de 90ºC après triar una autra direccion.

“Es una democracia plan lenta e complèxa, çò apondèt Whitehead, coma se debana en çò dels umans. Ara cal far un estudi pus prigond per veire cossí se desvolopèt l’evolucion sociala umana e ne trapar las semblanças ».

La Redaccion

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.