Arrefús dera Acadèmia aranesa sus era decision judiciau dera Lei Molac
Mès e mès reaccions ara decision deth Conselh Constitucionau Francés de declarar inscontitucionaus en França es articles 4 e 9 dera Lei Molac. Com non podie èster d’ua auta manèra, era Academia aranesa dera lengua occitana a volut mostrar era sua mès categorica condemna ad aguesta decision e refuse totauments era decision judiciau francesa. Aguest eth sòn comunicat oficiau d’aguesta institucion lingüistica occitana :
Eth Conselh Permanent der Institut d’Estudis Aranesi-Acadèmia aranesa dera lengua occitana, deuant dera Decision 2021-818 de 21 de mai deth Conselh Constitucional der Estat Francés que decidís declarar inconstitucionaus es articles 4 e 9 dera Lei relativa ara proteccion patrimoniau des lengües regionaus e ara sua promocion M A N I F È S T E que :
1.- Er article 4 dera Lei relativa ara proteccion patrimoniau des lengües regionaus proposaue era possibilitat d’aplicacion dera immersion en lengua occitana enes centres educatius publics. Er Institut d’Estudis Aranesi-Acadèmia aranesa dera lengua occitana manifèste qu’era aplicación dera immersion s’a vengut realizant ena Val d’Aran en lengua occitana e en Catalonha en lengua catalana, enes darrèrs trenta ans, e açò non a significat un perjudici enes alumnes en coneishement dera lengua castelhana e a reforçat era sua capacitat lingüistica.
2.- Er article 9 dera Lei relativa ara proteccion patrimoniau des lengües regionaus possibilitaue er emplec de signes ortografics pròpis des lengües regionaus ena inscripcion des nòms des persones enes actes der estat civiu. Eth Conselh Constitucionau impedís er emplec de d’auti signes ortografics que non siguen es dera lengua francesa. Er Institut d’Estudis Aranesi-Acadèmia aranesa dera lengua occitana manifèste qu’aguesta decison deth Conselh Constitucionau atente contra era riquesa lingüistica der occitan e des territòris qu’encara l’empleguen.
3.- Aguesta decision deth Conselh Constitucionau ei totaument contrària ara conservacion dera lengua occitana que se trape en ua grèu situacion d’emplec.
4.- Qu’es articles qu’an estat declarats inconstitucionaus sigueren adoptats ena Assamblea Nacionau francesa per 247 vòts favorables e 76 en contra e es qu’an presentat aguest recors d’inconstitucionalitat son 60 deputats (51 En Marche, 7 MoDem, 1 Les republicains, 1 Agir Ensemble), liderats peth govèrn francés, entre es quaus non i a ua significada preséncia d’occitans.
E per açò consideram qu’era decision deth Conselh Constitucionau va contra era opinion majoritària dera Assemblea Nacionau, que son es representants deth pòble e es artifexs dera democràcia. E per tot açò C O N D È M N E era decision deth Conselh Constitucionau francés, de declarar inconstitucionaus es articles 4 e 9 dera Lei relativa ara proteccion patrimoniau des lengües regionaus.
En Vielha a 22 de mai de 2021
Institut d’Estudis Aranesi-Acadèmia aranesa dera lengua occitana.
